Defektologiya
Defektologiya (lat. defectus — qüsur və yun. λόγος — tədris, elm) — əqli və (və ya) fiziki qüsurlu uşaqların inkişafının psixofiziki xüsusiyyətlərinin, onların təhsil və tərbiyə qanunlarının öyrənilməsi ilə məşğul olan elmi intizam.
Tədris olunan əsas bölmələr, metodlar və problemlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]Defektologiya bir sıra xüsusi pedaqogika (kar-pedaqogika, tiflopedaqogiya, oliqofrenopedaqogika və nitq terapiyası) və xüsusi psixologiya (kar-psixologiya, tiflopsixologiya, oliqofrenopsixologiya və logopsixologiya) bölmələrini əhatə edir.
Defektologiya eyni zamanda zəka geriliyi, emosional-iradi sfera, əzələ-hərəkət sistemi pozğunluqları olan və eyni zamanda qüsurun mürəkkəb bir quruluşu olan uşaqların psixofiziki inkişafı, təhsili və tərbiyəsi problemlərini araşdırır.
Defektoloq - defektologiya sahəsində mütəxəssis:
- defektoloq (bu terminin təfsiri geniş mənada) - inkişaf qüsurlu uşaqların öyrənilməsi, tədrisi, tərbiyəsi və sosiallaşması sahəsində mütəxəssis;
- defektoloq (bu terminin dar mənasında) islah müəllimidir.
Defektologiyanın əsas bölmələri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- loqopediya - nitqin müxtəlif pozğunluqları və qüsurları və onların düzəldilməsi metodlarının öyrənilməsi
- surdo pedaqogika - eşitmə məhdudiyyətli insanların təhsili və təlimi
- tiflo pedaqogika - görmə məhdudiyyətli insanların təhsili və təlimi
- surdotiflo pedaqogika - eşitmə , danışma, görmə məhdudiyyətli insanların təhsili və təlimi
- ambliologiya - görmə məhdudiyyətli və görmə zəif xəstələrin adaptasiyası və sosial reabilitasiyası
- oliqofrena pedaqogika - zehni məhdudiyyətli insanların təhsili və onların sosial reabilitasiyası məsələləri.
- ortopediya - əzələ-sümük sistemi xəstəlikləri olan insanların təhsili.
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Краткий дефектологический словарь (10 000 nüs.). М.: Просвещение. Гл. ред. А. И. Дьячков; Редкол.: Н. Ф. Слезина, Ю. А. Кулагин, Л. В. Нейман, Ф. Ф. Рау, Б. Л. Бараш. Академия педагогических наук РСФСР. НИИ дефектологии. 1964.
- Коррекция и профилактика нарушений поведения у детей с ограниченными возможностями здоровья. М.: МГППУ. 2011. ISBN 978-5-94051-081-9.
- Лич Д. Прикладной анализ поведения. Методики инклюзии учащихся с РАС. М.: Оперант. 2015. 153–164. ISBN 978-5-9906841-1-9.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Дефектолог. BY — Дефектологический портал, посвященный детям с особенностями психофизического развития.
- Дефектолог. Кто он?
- Дефектология в Беларуси
- Проблемы детской дефектологии
- Дефектолог.ру — если ребёнок отстает в развитии
- История дефектологии на сайте Института коррекционной педагогики
- Дефектологический словарь.