Duşeti
Şəhər | |
Duşeti | |
---|---|
gürc. დუშეთი | |
42°05′ şm. e. 44°42′ ş. u.HGYO | |
Ölkə | Gürcüstan |
Region | Msxeta-Mtianeti |
Tarixi və coğrafiyası | |
İlk məlumat | 1215 |
Əvvəlki adı | Duşet (1936-cı ilə qədər) |
Yaşayış məntəqəsi statuslu | 1801 |
Mərkəzin hündürlüyü | 870 m |
Saat qurşağı | UTC+4 |
Əhalisi | |
Əhalisi | 6167[1] nəfər (2014) |
Milli tərkibi | gürcülər, osetinlər, ermənilər, çeçənlər, ruslar, tatarlar |
Rəsmi dili | gürcü dili|gürcü |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Nəqliyyat kodu | GEO |
Digər | |
dusheti.gov.ge | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Duşeti (gürc. დუშეთი) — Gürcüstanın Msxeta-Mtianeti diyarında, Duşeti bələdiyyəsində yerləşən kiçik şəhər. Paytaxt Tiflisdən 54 km şimal-şərqdə yerləşir.
Tarixi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Duşeti şəhəri dəniz səviyyəsindən 870 m yüksəklikdə, Böyük Qafqaz dağlarında, kiçik dağ çayı olan Duşetis-Xevi çayının hər iki sahilində yerləşir. Şəhər tarixi Gürcüstanın Pxovi (Pşavi və Xevsureti) tarixi regionundadır. 2014-ci ilin siyahıalmasına görə şəhər əhalisi 6167 nəfərdir.
Bu yaşayış məntəqəsi haqqında ilk məlumat 1215-ci ildə gürcü mənbələrində verilib.[2] Araqvi hersoqları bu Duşetidən iqamətgah kimi istifadə etmişlər. 1740-cı illərdə Araqvinin ləğvindən sonra Duşeti Gürcü krallarının əlinə keçmiş, amma əhəmiyyətini itirmişdir. 1801-ci ildə ruslar buranı ələ keçirərək Duşetiyə şəhər statusu vermişlər.[2] 1802-ci ildə Duşeti uezdliyinin paytaxtı olmuşdur. Rusiya vətəndaş müharibəsi, 1918-ci ildə kəndli üsyanı, 1924-cü ildə Sovet rejiminə qarşı dirəniş zamanı şəhər və ətraf əraziləri iğtişaşlara səhnə olmuşdur. Sovet dövründə Duşeti kənd təsərrüfatı və yüngül sənaye mərkəzi olsa da, SSRİ-nin parçalanma illərinə yaxın şəhər iqtisadi tənəzzülə uğramış və əhalisi azalmışdır. Hazırda əhalinin böyük qismi əsasən xidmət sahəsində (bank, təhsil, xırda satış) işləyir.
Duşeti öz xingalı ilə məşhurdur.
İqtisadiyyat
[redaktə | vikimətni redaktə et]Nəqliyyat
[redaktə | vikimətni redaktə et]Şəhərin yaxınlığında Tiflis-Stepantminda dəmir yolu yerləşir. Duşeti və Tiflis arasında avtobus maşrutları fəaliyyət göstərir.
Mədəniyyət
[redaktə | vikimətni redaktə et]Şəhər və ətraf bölgələrdə tarixi və görməli yerlər yerləşir. (Ananuri qalası, Bazaleti gölü) Şəhərdə IX-X əsrlərə aid Müqəddsə Georq kilsəsi və XVIII əsrə aid Çilaşvili ailəsinin sarayını görmək mümkündür.
Məşhur şəxsləri
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Şota Xinçaqaşvili — keçmiş peşəkar futbolçu.
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ "მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014". საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური. ნოემბერი 2014. 2018-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 სექტემბერი 2016.
- ↑ 1 2 Душети. Great Soviet Encyclopedia. 2013-01-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-19.