Efiopiya–Türkiyə münasibətləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Türkiyə—Efiopiya münasibətləri
Efiopiya və Türkiyə
 Efiopiya  Türkiyə
Türkiyənin Efiopiyada səfirliyi
Səfir Yaprak Alp
Ünvan Əddis-Əbəbə, Bole Kifle Ketema, Kebele 03, 18 P.O. Box 1506
Digər
Quruluş tarixi 1925
Dövriyyə 0,272 mlrd doll. (2020)

Türkiyə—Efiopiya münasibətləri — Türkiyə Cümhuriyyəti ilə Efiopiya Federal Demokratik Respublikası arasında ikitərəfli diplomatik əlaqələr rəsmi olaraq 1925-ci ildə qurulmuşdur[1].

Haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]

Efiopiya 1959-cu ildə Ankarada bir səfirlik açdı, lakin 1976-cı ildə iqtisadi çətinliklər səbəbindən onu bağlamaq məcburiyyətində qaldı. 2006-cı ildə yenidən açıldı. Osmanlı İmperatorluğunun 1910–1912-ci illərdə Harar şəhərində fəxri konsulu var idi. 1912-ci ildə Addis Ababada bir konsulluq açıldı. 1925-ci ildə Türkiyə Cümhuriyyəti, müvəqqəti işlər vəkili müvəqqəti işlər vəkili başçılığında bu şəhərdə bir konsulluq açdı. Türkiyə, Efiopiyada səfirlik açan altıncı ölkə oldu.

Bu gün iki ölkə arasında həm siyasət sahəsində, həm də iqtisadi sahədə dostluq və sabit münasibətlər qurulmuşdur[2]. Bir çox Efiopiya hökumət naziri Türkiyəyə rəsmi səfərlər etdi. Efiopiya xarici işlər nazirinin müavini və Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətinin rəisi tərəfindən rəsmi səfərdə olmuşdur.[1]

2008-ci ilin dekabrında, Türkiyə Efiopiyaya bir ticarət heyəti göndərdi; bu ölkənin baş naziri, ticarət və sənaye naziri və Oromiya bölgəsinin başçısı ilə görüşdü və Efiopiyadakı bir Türkə məxsus tekstil fabrikini ziyarət etdi. Danışıqlarda iştirak edən yüksək səviyyəli Efiopiya Xarici İşlər Nazirliyinin səlahiyyətlisi, Türkiyənin təcrübəsini paylaşacağını və ölkənin dəmir yolu sisteminin yenidən qurulmasında və genişləndirilməsində kömək edə biləcəyini ümid etdi.[3][4]

Beynəlxalq yarışlarda Türkiyəni iki Efiopiya idmançısı, idmançılar Elvan AbeyleqesseAlemitu Bekele təmsil edir.

Osmanlı İmparatorluğu 1910-cu ildə Hararedə, daha sonra 1912-ci ildə Addis Ababada Baş Konsulluq açdı (bundan sonra Hararedəki konsulluq fəxri konsulluğa çevrildi). 1926-cı ildə, Türkiyə Cümhuriyyətinin qurulmasının ardından bu konsulluq səfirlik statusuna yüksəldilmiş və Afrikanın Sahara altındakı ilk Türk səfirliyi olmuşdur. 1933-cü ildə Efiopiya qarşılıqlı olaraq Ankarada səfirlik açdı. Haile Selassie'nin hakimiyyəti dövründə münasibətlər yaxşı idi, çünki iki ölkə qeyri-rəsmi "ətraf birliklərinin" bir hissəsi idi. İmparator 1967 və 1971-ci illərdə iki dəfə Türkiyəni ziyarət etdi və İstanbulda Efiopiya baş konsulluğu açıldı. Bununla birlikdə, Derqin hakimiyyəti dövründə, qərbpərəst Türk hökuməti və Efiopiyanın Sovet yanlısı hökumətinin mövqelərindəki fərqlər səbəbindən münasibətlər pisləşdi və 1984-cü ildə Efiopiya Türkiyədəki diplomatik nümayəndəliklərini bağladı.

İqtisadi əlaqələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dövriyyəsi, mln ABŞ doll.
İl Türkiyənin ixraci Efiopiyanin ixraci Həcmi
2019 378,3 27,5 398,8
2020 231 41 272

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 Двухсторонние отношения, сайт Министерства иностранных дел Эфиопии
  2. Ethiopian Ambassador to Turkey: Ethiopia does not need political reform Arxivləşdirilib 2011-09-27 at the Wayback Machine, Walta Information Center.
  3. A Week in the Horn: 12 December 2008
  4. Meles foresees growing Ethio-Turkey cooperation [ölü keçid], Ethiopian News Agency, 9 January 2009

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]