Kamillo Qolci

Kamillo Qolci
Kamillo Qolci
	it. Camillo Golgi
Doğum tarixi	7 iyul 1843
Doğum yeri	Corteno Golgi[d], Breşiya əyaləti, Lombardiya, Lombardiya-Venesiya krallığı, Avstriya İmperiyası, Almaniya ittifaqı;
Vəfat tarixi	21 yanvar 1926[…] (82 yaşında)
Vəfat yeri	Paviya, Lombardiya, İtaliya;
Dəfn yeri	monumental cemetery of Pavia[d];
Vətəndaşlığı	İtaliya
Elm sahəsi	histologiya
Elmi dərəcəsi	tibb doktoru[d] (1868)
İş yeri	Pavia Universiteti;
Təhsili	Pavia Universiteti (1865);
Elmi rəhbəri	Culio Bissosero
Üzvlüyü	SSRİ Elmlər Akademiyası,; Peterburq Elmlər Akademiyası,; İsveç Kral Elmlər Akademiyası,; Rusiya Elmlər Akademiyası,; Prussiya Elmlər Akademiyası[d];
Mükafatları	Fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatı (1906)
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kamillo Qolci (7 iyul 1843(1843-07-07)^[1]^[2]^[3], Corteno Golgi^[d], Avstriya İmperiyası – 21 yanvar 1926(1926-01-21)^[4]^[1]^[…], Paviya, Lombardiya, İtaliya^[4]) — italyan alimi, histoloq, Nobel mükafatı laureatı

Həyatı[redaktə | əsas redaktə]

Məşhur italyan histoloqu (toxumaları öyrənən elm sahəsi) Kamillo Qolci 1843-cü il iyul ayının 7-də İtalyanın Korteno şəhərində doğulmuşdur. Paviya Universitetində məşhur botanik Eusebio Oelanın rəhbərliyi altında tibb təhsili alan Qolci 1865-ci ildə həmin universiteti bitirərək, Paviyadakı San-Matteo xəstəxanasının psixatriya klinikasında fəaliyyətə başlamışdır. Universitetdə müəllimi Culio Bissoseronun laboratoriyasında isə beyinin quruluşu və sinir sistemi sahəsində tədqiqatlarını davam etdirmişdir.

Tədqiqatı[redaktə | əsas redaktə]

XIX əsrdə mikroskopun texniki imkanlarının inkişafı ilə əlaqədar alimlərin hüceyrə və toxumalar sahəsindəki nəzəri bilikləri xeyli artmış, 1850-ci ildə alman alimi Rudolf Virxovun çapdan çıxmış "Hüceyrə patologiyası" kitabından sonra isə bu sahədəki tədqiqatlar daha da genişlənmişdir. Digər tərəfdən isə beyin hüceyrələrinin (neyronların) araşdırılması zamanı ənənəvi üsullara müraciət edilməsi düzgün elmi nəticələrin alınmasına çətinlik törədirdi.

Kamillo Qolcinin mikroskopik neyroanatomiya sahəsində ilk tədqiqatları 1860-cı illərin sonlarında nəşr olunmuşdur. 1872-ci ildə Abyateqrasso şəhər xəstəxanasının baş sanitar müfəttişi vəzifəsinə təyin edildikdən sonra laboratoriya təcrübələri aparmağa vaxtı və imkanı məhdudlaşdığından tədqiqatlarını evinin mətbəxində davam etdirmiş və neyron toxumalarının azotlu gümüşə batırıldıqda qara rəngə boyandığını aşkar etmişdir.

Bu üsul elm aləmində əvvəlcə ehtiyatla qarşılansa da, 1880-ci illərdən etibarən məşhurlaşmağa başlamışdı. Qolci 1898-ci ildə neyronlar üzərində apardığı tədqiqat zamanı onların arasında incə saplarla hörülmüş tor müşahidə etmiş və buna "Holci kompleksi" adını vermişdir. Bu toxumanın öyrənilməsi yalnız elektron mikroskopun kəşfindən sonra mümkün olmuşdur.

Nobel mükafatı alması[redaktə | əsas redaktə]

Kamillo Qolci 1906-cı ildə Santyaqo Ramon-i-Kaxalla bərabər "Sinir sisteminin strukturunun öyrənilməsi sahəsindəki fəaliyyətlərinə görə" tibb və fiziologiya üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.

Digər işləri[redaktə | əsas redaktə]

Qolci, malyariya xəstəliyi ilə bağlı tədqiqatlar da aparmış və gəldiyi qənaət bu sahədə Nobel mükafatının digər laureatı Ronald Rossun fikirlərinə əks olmuşdur. Alim 1900-cü ildə Paviya Universitetinin rektoru, tibb fakültəsinin dekanı təyin olunuş, İtaliya Kralı I Umberto tərəfindən "senator" fəxri adına layiq görülmüşdür.

Vəfatı[redaktə | əsas redaktə]

Kamillo Qolci 1926-cı il yanvar ayının 21-də Paviya şəhərində vəfat etmişdir.

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

↑ ¹ ² ³ ⁴ BnF identifikatoru: açıq data platforma — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
↑ ¹ ² ³ ⁴ AA.VV. Dizionario Biografico degli Italiani — 1960.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1128537"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2818964"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1986"></a>
↑ ¹ ² Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5019"></a>
↑ ¹ ² ³ ⁴ Almaniya Milli Kitabxanası, Berlin Dövlət Kitabxanası, Bavariya Dövlət Kitabxanası və b. Record #119273896 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]

Kamillo Qolci (rus.)

[_9a404dc2fe0a518c-1] ¹ ² ³ ⁴ BnF identifikatoru: açıq data platforma — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>

[_90d2020c88ab0adf-2] ¹ ² ³ ⁴ AA.VV. Dizionario Biografico degli Italiani — 1960.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1128537"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2818964"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1986"></a>

[_47b640c66859cf89-3] ¹ ² Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5019"></a>

[_092981c2274f49a6-4] ¹ ² ³ ⁴ Almaniya Milli Kitabxanası, Berlin Dövlət Kitabxanası, Bavariya Dövlət Kitabxanası və b. Record #119273896 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

Tematik saytlar	NNDB
Lüğətlər və ensiklopediyalar	Böyük katalan • Böyük rus • Brokhauz və Yefron • Britannica (onlayn)
Normativ yoxlama	BAV: ADV10159813 • BNC: a11837469 • BNE: XX1579709 • BNF: 13746673x • GND: 119273896 • ICCU: IT\ICCU\RAVV\071175 • ISNI: 0000 0001 1856 2501 • LCCN: n80145398 • NKC: nlk20000077323 • NTA: 141672579 • SUDOC: 066912008 • VIAF: 57421035