Martiros xan Davidxanyan

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Martiros xan Davidxanyan
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1843
Vəfat tarixi 1905
Təhsili
  • Lazarev Şərq Dilləri İnstitutu[d]
Fəaliyyəti hərbi qulluqçu, tərcüməçi
Hərbi xidmət
Mənsubiyyəti Rusiya İmperator Ordusu
Rütbəsi general

Martiros xan Davidxanyan (18431905) — İran generalı, xeyriyyəçisi, professoru, İran kazak briqadasının qərargah rəisi və Qacar məhkəməsinin kral qvardiya komandiri.[1] İran şahı Nasirəddin şah Qacara rus dilini öyrətmişdir.[2]

Erkən həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Martiros 1843-cü ildə İsfahanda anadan olmuşdur. Moskvada Lazarev adına İnstitutunda oxumuş, oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Sonra o, İrana qayıtmış və burada İranın ilk müasir ali təhsil universiteti olan Darülfünun məktəbində rus və fransız dillərindən dərs deməyə başlamışdır. Otuz iki il orada müəllimlik etmişdir.[3]

1873-cü ildə Martiros Nəşrlər Nazirliyində və Xüsusi Hökumət Tərcümə İdarəsində fransız və rus dillərinə tərcüməçi kimi xidmət etmişdir. O, İran ordusunda general kimi xidmət edirdi. 1879-cu ildə rus zabitləri İran kazak briqadasının təlimini öz üzərinə götürmüş, Martiros briqadada tərcüməçi kimi işləməyə başlamışdır. Martiros rəis-i ərkan-i hərb rütbəsinə çatmışdır.[2] Məhz bu rütbə ilə o, İran kazak briqadasının qərargah rəisi təyin edilmişdir. O, 26 il bu vəzifədə çalışmışdır.[4] Qacar dövrünün sonlarına doğru Martiros Qacar Məhkəməsinin Kral Qvardiyasının komandanı olmuşdur.[5]

Şəxsi həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Martiros əksər yazıçılar tərəfindən "Madros" adlandırılmış və sərdar aristokratik tituluna, Əmir tuman, onminlik komandir, və Arteşbod hərbi titullarına sahib olmuşdur.[3][6] O, "Müqəddəs Anna", "Müqəddəs Stanislav", "Müqəddəs Georgi""Müqəddəs Vladimir" ordenləri ilə təltif edilmiş və Tehranın Müqəddəs Georgi kilsəsində dəfn edilmişdir.[7] Onun general İsgəndər xan Davidxanyan da daxil olmaqla üç oğlu var idi.[2]

  1. Ismail, Rain. Armenian Iranians. Iran: Amirkabir Publishing Institute.
  2. 1 2 3 Navasargian, Alice. The Immortals. 2012.
  3. 1 2 Foundation, Encyclopaedia Iranica. "Welcome to Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org (ingilis). 2010-04-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-19.
  4. Strive for Freedom. Tehran: Novin Publications. c. 1977.
  5. Baghdasarian, Edik. "A Look at the History of the Armenians of Tehran" (PDF). October 15, 2018. August 19, 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: May 20, 2024.
  6. Bamdad, Mehdi. Biography of Iranian Men in the 12th, 13th, and 14th centuries.
  7. "کلیسای گئورگ مقدس تهران". شورای خلیفه گری ارامنه تهران (fars). 2021-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-20.