Mehmed Rüşdü Paşa
Mehmed Rüşdü Paşa | |
---|---|
![]() | |
24 dekabr 1859 – 27 may 1860 | |
Əvvəlki | Mehmed Əmin Paşa |
Sonrakı | Mehmed Əmin Paşa |
5 iyun 1866 – 11 fevral 1867 | |
Əvvəlki | Mehmed Fuad Paşa |
Sonrakı | Mehmed Əmin Əli Paşa |
19 oktyabr 1872 – 15 mart 1873 | |
Əvvəlki | Əhməd Şəfiq Mithat Paşa |
Sonrakı | Əhməd Əsad Paşa |
2 may 1876 – 19 dekabr 1876 | |
Əvvəlki | Mahmud Nədim Paşa |
Sonrakı | Əhməd Şəfiq Mithat Paşa |
28 may 1878 – 4 iyun 1878 | |
Əvvəlki | Mehmed Sadiq Paşa |
Sonrakı | Mehmed Əsad Saffət Paşa |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | fevral 1811 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 27 mart 1882 (71 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
![]() |
Mütərcim Mehmed Rüşdü Paşa (türk. Mütercim Mehmed Rüşdi Paşa; fevral 1811, Sinop, Anadolu əyaləti, Osmanlı imperiyası – 27 mart 1882, Manisa, Aydın vilayəti, Osmanlı imperiyası) — Sultan Əbdülməcid, Sultan Əbdüləziz, V Murad və II Əbdülhəmidin səltənətlərində 5 dəfə — ümumlikdə 2 il 1 ay 28 gün sədrəzəm olmuş Osmanlı dövlət xadimi.
Həyatı
[redaktə | vikimətni redaktə et]1811-ci ilin fevralında Sinopun Ayancıq bölgəsində dünyaya gəldi. Atası Hacı Həsən ağa olub, əslən türkdür.[1] Hələ 3 yaşında ikən ailəsi İstanbula köçdü və burada atası ticarətlə məşğul olmağa başladı. İstanbulun Topxana səmtində məskunlaşdılar və Mehmed Rüşdü ilk təhsilini bu səmtdəki sübyan məktəbində almağa başladı. Eyni zamanda məhəllə məscidində Quran dərsləri də aldı.[2]
1826-cı ildə baş tutan Vaka-yi Hayriyyə hadisəsindən sonra qurulan yeni orduya qatıldı və Topxanadakı yeddinci tərtib bölüyünə yazıldı. Hərbi təlimləri davam edərkən digər yandan da ərəbcə, farsca və fransızca dərsləri almağa başladı. Fransız dilindən verdiyi imtahanın ardından, daha çox əcnəbilərin yaşadığı İstanbulun Tarabya səmtindəki karakolda vəzifələndirildi.[3] Bu vəzifədə ikən sərəsgər Qoca Hüsrəv Paşanın vasitəsilə Sultan Mahmudun hüzuruna alındı və sorğu-sualın ardından fransız hərbi nizamnamələrin tərcüməsiylə vəzifələndirildi. Buradakı xidmətləri səbəbilə gələcəkdə Mütərcim ləqəbi aldı.
Mənbə
[redaktə | vikimətni redaktə et]Ədəbiyyat
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Buz, Ayhan (2009) "Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
- Kuneralp, Sinan (1999) Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, İstanbul:ISIS Press, ISBN 9784281181
- İnal, İbnülemin Mehmet Kemal, (1964) Son Sadrazamlar 4 cilt, Ankara: Millî Eğitim Basimevi, (Dergah Yayinevi 2002)
- Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi