Mirəbdülxalıq Ağa Feyzullayev
 | Bu səhifənin səhifə silmə qaydasına əsasən silinə biləcəyi güman edilir. Əgər səhifənin silinməsinə dair etirazınız varsa, silinməyə namizəd səhifələr səhifəsində bu barədə fikrinizi bildirin. Müzakirə davam etdiyi müddət ərzində səhifədəki bu xəbərdarlığı silməyin.
Bu məqalə sonuncu dəfə 19 gün əvvəl Hamidlinski (müzakirə | töhfələr) tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə) |
 | Bu məqalədə çoxsaylı problemlər mövcuddur. Zəhmət olmasa, səhifəni redaktə edərək və ya mövcud problemləri müzakirə səhifəsində diskussiya edərək həll edin.
|
| Mirəbdülxalıq Ağa | |
|---|---|
| Mirəbdülxalıq Ağa Feyzullayev | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Rusiya İmperiyası |
| Vəfat tarixi | (88 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
| Dəfn yeri | Maştağa |
| Milliyyəti | Azərbaycanlı |
| Həyat yoldaşı | Rübabə Bağırova |
| Elm sahəsi | İslam |
| Elmi adı | Axund |
| Elmi rəhbəri | Maştağa Cümə məscidi |
Mirəbdülxalıq Ağa Feyzullayev (17 Avqust 1890- 17 Avqust 1978) — Azərbaycan din xadimi, alim, Stalin repressiyalarının qurbanı.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Seyid Mirəbdülxalıq Ağa Mirəbdülbaqi oğlu Feyzullayev 1895-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdu. Böyük bacısı Hökümə (1887–1910) və kiçik qardaşı Mirəbdülməbud (1892–1904) gənc vəfat etmiş, kiçik qardaşı Mirəbdülmüinin qayğısına qalmışdır. Qardaşı Mirəbdülmüin köhnə Müsavatçı olmuş, Müin Niyazi təxəllüsü ilə şairlik etmişdir. Rəssam Lətif Feyzullayev onun qardaşı, Mir Mövsüm Ağa onun bibisi oğludur. İlk Azərbaycanlı qadın hərbi təyyarəçi Züleyxa Seyidməmmədova onun xalası nəvəsi, akademik Mirəsədulla Mirqasımov onun babasının qardaşı nəvəsi olmuşdur.
Mirəbdülxalıq Ağa Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrünün görkəmli din xadimi olmuşdur.[1] Azərbaycanda Sovet Hakimiyyəti qurulduqdan sonra hər bir din xadimi kimi Mirəbdülxalıq Ağanı da təqib etməyə başlayırlar. Onun el arasındakı nüfuzunu görən NKVD işçiləri Ağanı çağırtdırıb müxtəlif işlər təklif edirlər. NKVD işçiləri heç bir vəchlə öz istəklərinə nail ola bilmirlər. Elə bu hadisələrdən sonra ağanı həbs etmək qərarına gəlirlər. 1930-cu ildə Ağa Tiflisə göndərilir və Tiflis Troykasının qərarı ilə həbs olunur və 3 illik sürgünə göndərilir. Vətən Müharibəsi illərində Staxanovçu tekstil sexində işləyib, dinə qadağa qalxdıqdan sonra Maştağa kəndində axund olmuşdur,[2] ona Şeyxülislamlıq titulu verilməsindən imtina etmişdir.[3] Sovetlərdən əziyyət çəkmiş axunda həyatında hamı Ağa deyə müraciət etmişdir. Ərəb və fars dillərini mükəmməl bilən Mirəbdülxalıq Ağa həyatını dinə həsr etmişdir. 17 Avqustda doğulan Mirəbdülxalıq Ağanın nəvəsi Məbud da eyni gündə doğulmuş, həm özü, həm qardaşı Müin də 17 avqustda vəfat etmişdir.[4] 1978-ci ildə Bakıda rəhmətə getmiş Ağa Maştağada Seyidlər qəbiristanlığında basdırılıb. Orada kiçik türbəsi ucaldılıb.
Mirəbdülxalıq Ağa 1923-cü ildə Rübabə Bağırova (1904–1983) ilə ailə qurmuşdu. Uşaqları Ağanizam (1924–2000), Seyidəli (1926–1982), Bikəxanım (1929–2014), Vəcihə (1933–2015) və Hamid (1938) olmuşdur.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Məmmədəliyev, Vasim. Axund Hacı Ağamirzə Əbdülkərim ağa Badkubinin müasir Azərbaycan islamşünaslığında yeri (az.) (1-ci nəşr). Bakı: Elm və Təhsil. 2013. III Fəsil.
- ↑ Əbilova, Zəkiyyə. AXUND HACI AĞAMİRZƏ ƏBDÜLKƏRİM AĞA BADKUBİNİN YARADICILIĞINDA İSLAM ƏQAİDİ (az.). AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI FƏLSƏFƏ VƏ HÜQUQ İNSTİTUTU. 2016. 16.
- ↑ Rəhimov, Natiq. Azərbaycan din alimləri (az.). Bakı: Nurlar. 2014. 158.
- ↑ Nazif, Qəhrəmanlı. ""Milli dəyərə çevrilmiş adlar: vətən, millət və ədəbiyyat sevdalısı Əli Yusifzadə"". 2019-07-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-13. 2019-07-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-13.