Muxtar Aslanov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Muxtar Aslanov
Doğum tarixi 27 yanvar 1927(1927-01-27)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 20 sentyabr 1996(1996-09-20) (69 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Elmi dərəcəsi
Mükafatları SSRİ Dövlət mükafatı Azərbaycan SSR əməkdar mühəndisi

Muxtar Mahmud oğlu Aslanov (az. Muxtar Mahmud oğlu Aslanov) — avtomatlaşdırma sahəsində Azərbaycanlı sovet alimi, Azərbaycan Energetika Nazirliyi sədri, SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı.[1][2][3]

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Muxtar Mahmud oğlu Aslanov 1927-ci il yanvarın 27-də Azərbaycan Hadrut rayonunun Tuğ kəndində anadan olmuşdur.

1944–1949-cu illərdə Azərbaycan Sənaye İnstitutunda təhsil alıb.

1949-cu ildə təhsilini bitirən Muxtar neft mədənlərində texnik, mühəndis, baş mühəndis, idarə rəisi vəzifələrində işləyib, həmçinin Sumqayıt və Bakının neft-kimya sənayesində rəhbər vəzifələrdə çalışıb.

Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • 1949-cu ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun aspiranturasını (1959) bitirmişdir.
  • 1955-ci ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası İttifaqında hakim partiyaya üzv olub.
  • 1958-ci ildə Sumqayıtda təşkil olunmuş "Neft Kimya-avtomat" Eİİ-də aparıcı mühəndis, laboratoriya rəhbəri və şöbə müdiri vəzifələrində çalışıb.
  • 1959-cu ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun texniki elmlər namizədi elmi dərəcəsini alır və baş elmi işçi adına layiq görülüb.[4]
  • 1959-cu illərin sonlarında Neft mədənlərinin avtomatlaşdırılması üçün sistemlərin və alətlər kompleksinin yaradılması və tətbiqi sahəsində, "Nefteximavtomat" Elmi-Tədqiqat Layihə İnstitutunda (Bakı) yerlərdə mütəxəssis işləmiş, burada neft sənayesində avtomatlaşdırma və hesablama texnikası kompleksinin tətbiqi üzrə məsul şöbə müdiri olmuşdur.
  • 1969-cu ildə Sovet İttifaqının neft mədənlərində geniş miqyasda avtomatik və telemexaniki qurğuların yaranması, istehsalı və tətbiqi sahəsindəki böyük xidmətlərinə görə Muxtar SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı adına layiq görülüb.[2]
  • 1974-cü ildə texnika elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır.[4][5]
  • Həmçinin 40 elmi əsərin və 10 ixtiranın müəllifidir, bəzi ixtiraları xarici ölkələrdə patentləşdirilmişdir.[1]
  • 14 aprel 1992 – 09 sentyabr 1992 Azərbaycan Respublikası Dövlət Yanacaq Komitəsinin (indiki Energetika Nazirliyi) sədri vəzifəsində çalışıb.[3]

Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Muxtar Mahmud oğlu Aslanov Qədim və nəcib zadəgan Qarabağ ailəsindəndir.
  • Həyat yoldaşı: Məlikova Solmaz Əliməmməd qızı (15. noyabr 1931, Bakı — 20. avqust 2002, Bakı)
  • Övladları: Rüfət (12. yanvar 1959, Bakı), Afaq (23. iyun 1965, Bakı), Gülnarə (14. iyun 1968, Bakı)
  • Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Həmkarlar İttifaqının birinci sədri Cavad bəy Məlik Yeqanovun bacısı oğludur.
  • 30-cu illərin repressiyaları zamanı ailəni respublikanın cəza orqanlarının diqqətindən bir növ qorumaq üçün atası Mahmud bəy Məlik-Aslanovun "Aslanov" soyadını götürməyə qərara gəlir.

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sovet ittifaqı komunist partiyası mərkəzi komitəsi və SSRİ nazirlər kabinetinin 6 noyabr 1969-cu il tarixli qərarı ilə SSRİ Dövlət Mükafatı verildi.

"Azərneft" və "Azərdəniz" neft birliklərində fəaliyyətinə görə Azərbaycan SSR Əməkdar Mühəndisi, Əməkdar Neftçi fəxri adlarına layiq görülmüşdür.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 "Avtomatlaşdırma sahəsində Azərbaycanlı Sovet Alimi – Aslanov Muxtar". Ensiklopediya.gov.az. 2022-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-25.
  2. 1 2 "Aslanov, Muxtar Mahmud oğlu – Avtomatlaşdırma sahəsində azərbaycanlı sovet alimi". Unionpedia.org. 2024-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-25.
  3. 1 2 "M.M. Aslanovun Azərbaycan Respublikası Dövlət Yanacaq Komitəsinin sədri". e-qanun.az. 2024-01-23 tarixində arxivləşdirilib.
  4. 1 2 "Texnika elmləri namizədi – Alimlik dərəcəsi". redday.ru. 2024-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-25.
  5. "Aslanov Muxtar Mahmud oğlu 1927 – alim (E.BSE-70)". Geno.ru (rus). Beynəlxalq Genealogiya Tədqiqatları İnstitutu. 2024-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-25.

Mənbələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Sov. İKP MK və SSRİ Nazirlər Sovetinin "Elm və texnika sahəsində SSRİ Dövlət Mükafatlarının verilməsi haqqında" qərarı. "Pravda" qəzeti, 7 noyabr 1968–1975
  • Azərbaycan Respublikası Dövlət Tarix Arxivi (ARDTA). F.24. Op.1. D.142.