Qasım Hüseynov (kimyaçı)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Hüseyn Qasımov
Qasımov Hüseyn Zülfəli oğlu
Doğum tarixi (83 yaş)
Doğum yeri
Vətəndaşlığı Azərbaycan Azərbaycan
Milliyyəti Azərbaycanlı
Elm sahəsi Kimya
Elmi dərəcəsi Kimya elmləri doktoru
Elmi adı Professor
Təhsili Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU)
Mükafatları

“Şərəf nişanı” ordeni ilə (1986) D.İ.Mendelyev adına Ümumittifaq Kimya Cəmiyyətinin Fəxri Fərmanı və həmin cəmiyyətin Azərbaycan filialının diplomu ilə təltif olunmuş

“Respublikanın əməkdar müəllimi” fəxri adına layiq görülmüşdür (2009)

Qasım Hüseynov ( tam adı:Hüseynov Qasım Zülfəli oğlu) — Kimya elmləri doktoru, professor[1]

Həyatı və təhsili[redaktə | mənbəni redaktə et]

1940-cı il 25 mayda Naxçıvan Muxtar Respublikası, Şahbuz rayonunun Güney Qışlaq kəndində anadan olmuşdur. 1958-ci ildə Kükü kənd orta məktəbini bitirib. 1958-1963-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Kimya fakültəsini (indiki BDU) fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1963–1969-cu illərdə — AMEA Neft Kimya Prosesləri İnstitutunun aspiranturasında oxumuşdur.[2]

Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əmək fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

1966–1977-ci illərdə — AMEA Aşqarlar Kimyası İnstitutunda kiçik elmi işçi, baş mühəndis, laboratoriya müdirinin müavini və baş elmi işçi vəzifələrində çalışmışdır.

Pedaqoji fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

1977 — baş müəllim, dosent, Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda (indiki NDU) 1984 — kimya kafedrasının müdiri, 1989–96-cı illərdə Naxçıvan Dövlət Univeristetinin rektor olmuşdur., 1996-cı ildən Bakı Dövlət Univeristetinin "Neftkimyası və kimya texnologiyası" kafedrasının professorudur. 2007-dən BDU-nun nəzdində fəaliyyət göstərən "Gənc Istedadlar" Liseyinin direktorudur.

Elmi fəaliyyətinin istiqaməti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Elmi-tədqiqat işləri sürtkü yağlarının,Yanacaqların keyfiyyətini yaxşılaşdıran aşqarların, Metalları korroziyadan qoruyan inhibitorların Analitik reagentlərin sintezinə "Kobaltın fotometrik üsulla təyini" barədəki ixtirası 1986-cı ildən Xarkov şəhərindəki zavod¬da tətbiq olunur. Dizel mühərriklərinin işlənmiş qazlarının tüstülüyünü azaldan və sürtkü yağlarının korroziyaya qarşı davalılığını xeyli artıran səmərəli aşqarların sintezi üçün elmi prinsiplər müəyyənləşdirilmiş, yeni perspektiv istiqamət göstərilmişdir. Aşqarların quruluşu ilə onların effektivliyi arasındakı asılılığı göstərən ümumi qanunauyğunluqlar müəyyənləşdirilməsi. Dövlət universitetləri üçün hazırlanmış 6 fənn proqramının tərtibçisidir. Onun rəhbərliyi və yaxından iştirakı ilə bir nəfər kimya elmləri doktoru, 7 nəfər kimya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru və 10 nəfər magistr elmi dərəcəsi almaq üçün dissertasiya müdafiə etmişdir.

Beynəlxalq seminar,simpozium, konfranslarda iştirakı[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Akademik Həsən Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş "Ekologiya: təbiət və cəmiyyət problemləri" beynəlxalq elmi konfransın materialları, Bakı-2007
  • III Всероссийская конференция "Физико-химические процессы в конден-сированном состоянии и на межфазных границах" (материалы конференции "ФАГРАН--2006", Воронеж-2006
  • Proceding of the fourth Baku international congress on energy, ecology, economy. Baku, September 23–26, 1997
  • XV Менделеевский съезд по общей и прикладной химии. химические проблемы экологии. Респуб.-ка Беларусь, г. Минск, 24–29 мая, 1993 г., IV том, Изд.-во "Навука i тэхнiка"
  • Первая Бакинская Международная Конференция по Нефтехимии (тезисы докладов). Баку, март, 1994.
  • II Всесоюз. симпозиум "Электрохимия и коррозия металлов в водноорганических и органических средах". Ростов-на-Дону, 1984.
  • II Всесоюз.конф.по химии гетероциклических соединений. Тезисы докладов. Изд.-во "Зинатне", Рига, 1979.
  • Всесоюзная научная конф. Пути повышения топливной экономичности и снижения токсичности автотракторных двигателей. Тезисы докладов. Баку, 1979.
  • Тезисы докладов на IV Всесоюз. конф. по применение орг. реаг. в аналитич. химии. Киев "Науково думка",1976.
  • Тезисы докладов XIII научной сессии по химии и техно¬логии орг. соед. серы и сернистых нефтей. Изд.-во "Зинатне", Рига, 1974.
  • II Всесоюзный симпозиум по биолог. повреждениям и обрастаниям материалов, изделий и сооружений. Изд.-во "Наука", М., 1972.
  • Тезисы докладов XII науч. сессии по химии и технологии орг.соединений серы и сернистых нефтей. Изд.-во "Зинатне", Рига, 1971.

Patenləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Mövsümzadə M.M., Hüseynov Q.Z., Əliyev N.A., Ağayeva M.A., Məlikov A.X., Əliyev S.A. Yanacaq kompozisiyası. Azərbaycan patenti, №120110066, 30.06.2011
  • Mövsümzadə M.M., Hüseynov Q.Z., Əliyev N.A., Kərimov K.T., Ağayeva M.A., Məlikov A.X., Əliyev S.A. Yanacaq kompozisiyası. Azərbaycan patenti, №i20140025, 2014

Seçilmiş əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

186-dan çox elmi əsərdə, o cümlədən 16 müəlliflik şəhadətnaməsində öz əksini tapmışdır.

  • Гусейнов Г.З., Кулиев А.М. Синтез 2,5-диалкилтиофенолов. ЖорХ.3.105 (1967)
  • Гусейнов Г.З., Кулиев А.М., Кязимзаде А.К. Способ получения дикарбалкосиметилдисульфидов. Авт. свид. СССР №405337, 1973 г. (не публ.)
  • Гусейнов Г.З., Кулиев А.М., Алиев З.Э., Агаева С.М., Шахгельдиев М., Башаев М.А., Ханларов Г.Г., Смоленкова В.С., Алиев С.А. Топливная композиция. Авт. свид. СССР №455613, 1974 г. (не публ.)
  • Гусейнов Г.З., Гамбаров Д.Г. Способ фотометрического определения кобальта Авт. свид. СССР, №559169, 1977 г., Бюлл. изобр., №19, 1977 г.
  • Гусейнов Г.З., Кулиев А.М., Кязимзаде А.К. Диалкиламинометилалкоксикарбонил-метилсульфиды, как присадки к смазочным маслам, обладающие противокоррозионным и антимикробным действием. Авт. свид. СССР, №600895, 1977 г., (не публ.)
  • Гусейнов Г.З., Гурьянова Е.Н., Мирзоева М.А., Ромм И.П., Мамедов Ф.А. Дипольные моменты и электронодонорные свойства некоторых производных эфиров меркаптокарбоновых кислот. ЖОрХ, 48. Вып.I, 114 (1978)
  • Гусейнов Г.З., Кулиев А.М., Мамедова А.Х. 2-алкоксикарбонилметилпергидротиазиноны-3 в качестве ингибиторов коррозии стали в кислых средах и способ их получения. Авт. свид. СССР, №609288, 1978 г., (не публ.)
  • Гусейнов Г.З., Гамбаров Д.Г. Способ концентрирования никеля. Авт. свид. СССР, №652120, 1978 г., Бюлл. изобр., №10, 1979 г.
  • Гусейнов Г.З., Кулиев А.М., Мирзоева М.А., Мамедов Ф.Н., Оруджева И.М. 2-Ди-(алкоксикарбонилметилтио)-метилфенолы как противокоррозионные, антиокислительные и противоизносные присадки к смазочным маслам. Авт. свид. СССР, №675794, 1979 г.
  • Гусейнов Г.З., Мамедов И.А., Алиев Т.А., Эйлазов Э.Д. Антиабразивная добавка с одновременным ингибирующим действием. Авт. свид. СССР, №1256449, 1986 г.
  • Гусейнов Г.З., Мирзоева М.А., Мамедов Ф.Н., Агаева Э.А. S-замещенные эфиры меркаптоуксусной кислоты как противокоррозионные присадки к смазочным маслам. Нефтехимия, 1988 г., т.28, №6, с.831
  • Hüseynov Q.Z., Əliyeva Q.M. Orta məktəbdə karbohidrogenlər və onların funksional törəmələrinin yanma reaksiyalarının tədrisi barədə. Kimya məktəbdə, 2007, 4(20), s.46–68
  • Q.Z.Hüseynov, Q.M.Əliyeva, V.Y.Hüseyn. Orta məktəbə karbohidrogenlərin oksigenli törəmələrinin tədrisi zamanı idrak proseslərinin inkişaf etdirilməsi ∕∕ Kimya məktəbdə (elmi-nəzəri və metodik məcmuya), 2008, № 4 (24), s.60–71.
  • Q.M.Əliyeva, Q.Z.Hüseynov. Karbozidrogenlərin oksidləşmə reaksiyalarına təsir edən amillər mövzusunun tədrisi // Kimya məktəbdə, 2008, 2(22), s.43–62.
  • Т.А.Алиев, К.З.Гусейнов, Н.Аршаси-Саркаби, Д.Сеифзаде. Влияние некоторых солей алкилфенолсульфокислоты на электрохимическое и коррозионное поведение Ст.3 в системе 0,1 N водный раствор НСl ∕∕ Практика противокоррозионной зашиты, 2009, №2 (52), с. 50–55
  • Q.Z.Hüseynov, Q.M.Əliyeva. Karbohidrogenlər və onların funksional törəmələrinin yanma reaksiyalarının tədrisi barədə. Bakı Dövlət Universitetinin 90 illik yubileyinə həsr olunmuş Beynəlxalq elmi konfransın materialları (təbiət elmləri), 30–31 oktyabr 2009-cu il, s.368–369.
  • Т.А.Алиев, К.З.Гусейнов, Н.Аршаси-Саркаби, Д.Сеифзаде. Влияние некоторых азотсодержащих производных алкилфенола на коррозионное и электрохимическое поведение Ст3 в системе 0,1 N водный раствор НСl ∕∕ Практика противокоррозионной зашиты, 2010, №2 (56), с. 60–64.
  • Q.M.Əliyeva, Q.Z.Hüseynov. Orta məktəbdə üzvi maddələrin reduksiyası reaksiyalarının tədrisi barədə ∕∕ Kimya məktəbdə, 2010, 4(32), c.24–32.
  • Q.M.Əliyeva, Q.Z.Hüseynov, Z.Ə.Nəcəfova. Orta məktəb üzvi kimya kursunda "oksidləşmə dərəcəsi" mövzusunun tədrisi barədə ∕∕ Kimya məktəbdə, 2011, №2
  • Т.А.Алиев, К.З.Гусейнов. Влияние некoтoрых производных ксантогеновый кислоты на коррозионные и электрохимические параметры Ст.3 в системе 0.1 Н водный раствор НСl ∕∕ Практика противокоррозионной защиты; 4(62), 2011, с.55–62.
  • К.З.Гусейнов, Алиев Т.А., Ashassi-Sorkhabi H., Seifzadeh D.Влияние некоторых производных ксантогеновой кислоты на коррозионные и электрохимические параметры Ст-3 в системе 0,1Н водный раствор HCl. Практика противокоррозионной защиты. Москва, 2011, №4(62), с.59–66.
  • К.З.Гусейнов, Алиева Г.М.,Алиев В.С. Ускоренный способ решения задач по реакциям горения органических соединений. Естественные и технические науки. М., 2012, №3, с.61–64.
  • К.З.Гусейнов, Асадова П.Г., Аллахвердиев М.А.Исследование реакции фурфурола с эфирами меркаптоуксусной кислоты. Журнал прикладной химии. М., 2013, том 86, вып.5, с.840–843.
  • Q.Z.Hüseynov, Abbasov M.M., Əliyev V.S. Üzvi birləşmələrin yanmı reaksiyalarına sərf olunan oksigenin miqdarının sadə yolla hesablanması. Abituriyent jurnalı, 2014, №2, s.127–128.
  • Q.Z.Hüseynov, Əliyev V.S., Abbasov M.M. Kimyəvi tarazlığın yerdəyişməsinə müxtəlif amillərin təsirinin araşdırılması, Abituriyent jurnalı, 2015, N-2, s.134–136
  • Q.Z.Hüseynov, Əliyev V.S., Abbasov M.M., Məmmədov N.V. Duzların hidrolizi, Abituriyent jurnalı, 2016, N-2 , s.90–92
  • Q.Z.Hüseynov, Əliyev V.S., Abbasov M.M., Məmmədov N.V. Bəzi test tapşırıqlarının sadə həlli üsulları, Abituriyent jurnalı, 2017, N-2 , s.88–91
  • Q.Z.Hüseynov, Əliyev V.S., Abbasov M.M., Məmmədov N.V., Məhlullar. Həllolmanın mexanizmi, Abituriyent jurnalı, 2018, N-2 , s.89–91

Təltif və fəxri adları[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Hüseynov Qasım Zülfəli oğlu". 2020-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-19.
  2. "O, şərəfli bir ömür yaşayır". 2018-06-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-19.
  3. "Bakı Dövlət Universitetinin əməkdaşlarına fəxri adların verilməsi haqqında". 2022-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-19.