Revaz Laqidze

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Revaz İliç Laqidze
gürc. რევაზ ილიას ძე ლაღიძე
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi 10 iyul 1921(1921-07-10)[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 16 oktyabr 1981(1981-10-16)[1] (60 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Milliyyəti gürcü
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti bəstəkar, film bəstəkarı
Musiqi aləti skripka
Təhsili
  • Tbilisi Dövlət Konservatoriyası[d]
Mükafatları "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Revaz İliç Laqidze (gürc. რევაზ ილიას ძე ლაღიძე; 10 iyul 1921[1], Baqdati[d], İmereti16 oktyabr 1981[1], Tbilisi) — Sovet, gürcü bəstəkarı, müəllimi. Gürcüstan SSR xalq artisti (1961), Gürcüstan SSR əməkdar mədəniyyət xadimi (1958).

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Revaz Laqidze 1921 -ci il iyulun 10-da Rusiya imperiyasının Kutaisi quberniyasının Bağdati kəndində anadan olub.

1948-ci ildə Laqidze Tiflis Konservatoriyasının bəstəkarlıq sinfini bitirib. Bəstəkarlıq fakültəsində məşhur gücü bəstəkarı Andrey Balançivadzenin kursununda təhsil alıb.[2] Revaz Laqidze yaradıcılıq fəaliyyətinə 1940-cı ildə başlayıb. Onun kinoda ilk iş 1951-ci ildə “On bir zirvəyə fırtına” sənədli filmi olub.[3]

Revaz Laqidze Tbilisi Filarmoniyasının simfonik orkestrlərində (1941-1945), sonra isə Gürcüstan Radiosunda (1945-1949) skripka ifaçısı kimi çalışıb. O, musiqi fəaliyyəti ilə yanaşı pedaqoji fəaliyyətlə də məşğul olub. Laqidze 1962-ci ildən Tiflis Pedaqoji İnstitutunun musiqi kafedrasına rəhbərlik etməyə başlamışdır.

1964-cü ildən isə Revaz Laqidze Tiflis Konservatoriyasında dərs demişdir.

Yaradıcılığı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Revaz Laqidzenin yaradıcılığında mahnı janrı mühüm yer tuturdu. Bəstəkar şair Pyotr Qruzinski ilə əməkdaşlıq edərək məşhur “Tbiliso” mahnısını yazmışdır. Melodiya 1959-cu ildə ekranlara çıxmış film üçün Qruzinskinin sözlərinə bəstələnmişdir. Film Tbilisi şəhərinin 1500 illiyinə həsr olunmuşdur. "Tbiliso" ifadəsi "Tbilisi" sözünün çağırış formasında səslənməsidir. Şəhərə müraciət mənasını əks etdirir. 1974-cü ildə "Melodiya" ümumittifaq qramafonyazma müəssisəsi "Tbiliso" mahnısının da daxil olduğu "Orera" gürcü vokal-instrumental ansamblının kompozisiyalarından ibarət iki böyük disk istehsal etmişdir.[4] "Tbiliso" mahnısı dərhal ümumittifaq hitə çevrildi. 1976-cı ildə Nani Breqvadze "Mahnı-76" ümumittifaq festivalında onunla debüt etdi.

Laqidze musiqili komediyalar, simfonik və kamera instrumental əsərləri üzərində də işləmişdir. O, həmçinin piano parçaları, romanslar, tamaşalar və filmlər üçün musiqilər də bəstələyib.

"Lela" operasını Medea Amiranaşvili, Zurab Anjaparidze, Tariel Çiçinadze, Jemal Mdivani, Şota Çankvetadze, Elza Garsevanişvilinin iştirakı ilə yazmışdır. Operanın premyerası 1973-cü ildə baş tutmuşdur.

Revaz Laqidze 1981-ci il oktyabrın 16-da vəfat etmişdir.

Xatirəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Tbilisidəki musiqi məktəblərindən birinə bəstəkarın adı verilmişdir.
  • Revaz Lagidzenin 20 ilə yaxın dərs dediyi Tbilisi Pedaqoji İnstitutunda onun adına mükafat təsis edilib.

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Gürcüstan SSR əməkdar artisti (1958)
  • Gürcüstan SSR xalq artisti (1961)
  • Gürcüstan SSR Lenin Komsomolu mükafatı (1967)
  • Gürcüstan SSR Dövlət Mükafatı (1975) - "Lala" operasına görə

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Revaz Ilyitch, Реваз Ильич, რევაზ Lagidze // Musicalics (fr.).
  2. Музыкальная энциклопедия. Гл. ред. Ю. В. Келдыш. Т 1. А — Гонг. 1072 стб. с илл. М.: Советская энциклопедия, 1973
  3. Тактакишвили О., Новые работы грузинской молодежи, «Советская музыка», 1955, № 1, с. 41.
  4. "ВИА «Орера»". 2008-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-24.