Rusiya etirazları (2021)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Rusiya etirazları (2021)
Tarix 23 yanvar 2021 – 21 aprel 2021[1]
Yeri  Rusiya
Səbəbi

 • Aleksey Navalnının həbsi
 • Putin əleyhdarlığı
 • "Putin üçün Saray" sənədli filminin paylaşılması

Tələblər:
 • Putinin istefası
 • Navalnının azad edilməsi
Nəticəsi Aksiya basdırıldı
Münaqişə tərəfləri

Müxalifət
 • Gələcəyin Rusiyası
 • Korrupsiya ilə Mübarizə Fondu

Hökumət
 • DİN
 • Polis
 • Milli Qvardiya
 • OMON

Komandan(lar)

Aleksey Navalnı
Leonid Volkov
Lyubov Sobol

Vladimir Putin
Mixail Mişustin
İtkilər

23 yanvar:
2,600+[2][3]

naməlum

Ümumi itkilər
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

2021-ci ildə Rusiya etirazları 23 yanvar 2021-ci ildə həbs edilmiş müxalif lider Aleksey Navalnını dəstəkləmək üçün başladı.[6][7][8]

Arxa planı

[redaktə | vikimətni redaktə et]

2020-ci il 20 avqust tarixində Tomskdan Moskvaya uçuşu zamanı Navalnının səhhəti ağrılaşdı və o, ağır halda xəstəxanaya yatırıldı.[9] Navalnı müalicəsi üçün Berlinə təxliyə edildi və 22 sentyabrda buradan tərxis edildi.[10][11][12] Kimyəvi Silahların Qadağan edilməsi Təşkilatı Navalnının noviçok sinir agentindən istifadə edilərək zəhərləndiyi təsdiqlədi.[13][14] Rəsmi Moskva bunu inkar etsə də,[15] Avropa Birliyi və Böyük Britaniya 6 əsas rus rəsmisinə və dövlət kimya mərkəzinə sanksiya tətbiq etməklə qarşılıq verdi.[16][17] Navalnı zəhərlənməsində prezident Vladimir Putinini günahlandırdı.[18] Bellingcat və The Insider tərəfindən aparılan istintaq Navalnının zəhərlənməsinin Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin agentləri tərəfindən yerinə yetirildiyini açıqladı.[19]

Navalnı 2021 17 yanvar tarixində Rusiyaya qayıtdı və şərti cəza şərtlərini pozmaqda günahlandırılaraq, hava limanında saxlanıldı.[20] O, qayıtmadan əvvəl Federal Həbsxana Xidməti Navalnının Moskvaya qayıtdığı anda həbs edilə biləcəyini demişdi. Səbəb kimi, ona verilən şərti azadlıq hüququnu pozduğunu göstərən orqan onun Rusiyaya gəldiyində həbs edilməsinin zəzuri olduğunu bildirdi.[21] Navalnı 2014-cü ildə İves Roçer işinə görə şərti cəza almışdı, o, bu hadisənin siyasi zəmində ona qarşı, qəsdən ortaya atıldığını iddia etmiş və Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi Navalnının ədalətsiz şəkildə məsuliyyətə cəlb edildiyini bəyan etmişdi.[22][23] Rusiya Təhqiqat Komitəsi də Navalnının məsələsində saxtakarlıq faktlarını araşdırdığını bildirmişdi.[24]

Məhkəmə 18 yanvar tarixində Navalnının şərti azadlığından sui-istifadə etdiyi üçün 15 fevrala qədər saxlanılmasına xitam verdi. Müvəqqəti məhkəmə Navalnının saxlanıldığı polis şöbəsində təşkil edilmişdi. Məhkəmənin digər iclası 29 yanvarda təşkil ediləcək və onun şərti cəzasının həbs cəzası ilə dəyişdirilib-dəyişdirilməməsi müzakirə ediləcəkdi.[25] Navalnı bu proseduru "ən yüksək qanunsuzluq" olaraq adlandırdı. O, həmçinin, öz tərəfdarlarını küçələri tutmağa çağırdı:"Səssiz qalmayın. Müqavimət göstərin. Küçələri tutun - mənim üçün yox, özünüz üçün". Navalnının regional şəbəkəsinin sədri Leonid Volkov 23 yanvarda bütün ölkə ərazisində etirazların təşkil edilməsinə hazırlaşdıqlarını dedi.[26]

Navalnı həbsdə olarkən, 19 yanvarda o və onun Korrupsiya ilə Mübarizə Fondu tərəfindən hazırlanan, Putini korrupsiya ilə ittiham etdikləri video paylaşıldı. Bu video da bir tərəfdən insanlara küçəyə çıxmağa cəsarətləndirdi.[27] Etirazlar başlamadan əvvəl, video YouTube üzərində 60 000 000 baxış sayına çatmışdı.[28]

20 yanvar tarixində dövlət kommunikasiya nəzarətçisi Roskomnadzor VKontakte və TikTok sosial şəbəkələrindən etirazlara çağırış edən videoların dayandırılmasını tələb etdi.[29]

21 yanvarda polis Lyubov Sobol da daxil olmaqla, Navalnının köməkçi və müttəfiqlərindən bir neçəsini həbs etməyə başladı.[30] Onlardan bəziləri həbs edildi və cərimələndi, Sobol isə buraxıldı.[31] Daxili İşlər Nazirliyi də etirazlara qoşulma çağırışı edənləri həbslə təhdid etdi. Baş Prokurorluq Roskomandzora etirazlara səsləyən bütün səhifələrə çıxışı blok etməyi tapşırdı.[32]

22 yanvarda Daxili İşlər Nazirliyi Moskva Baş Müdiriyyəti etirazlara çağırış edənlər və ya iştirak edəcəklərə xəbərdarlıq edən açıqlama yaydı. Açıqlamada "iştirakçılar tərəfindən provokativ hərəkətlərlə" yanaşı, icazəsiz hər hansı bir etiraz aksiyası təşkil etməsi "ictimai asayişin pozulması" kimi sayılacağı və "dərhal basdırılacağı" bildirildi.[33] Sosial medya şəbəkələri də etirazlar haqqında məlumat verən paylaşımları silməyə başladı. VK etirazlar haqqında yazan bir çox səhifəni blokladı və bunun Baş Prokurorluq Ofisi tərəfindən tələb edildiyini istifadəçilərə bildirdi.[34] Roskomnadzor, həmçinin, VK, Instagram, TikTok və YouTube-un "qeyri-qanuni kütləvi aksiyada uşaqları iştirak etməyə çağıran" bəzi kontentləri də blok etdiyini açıqladı.[35]

Hadisələr

[redaktə | vikimətni redaktə et]

23 yanvar

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Etirazlar Rusiyanın 100-dən çox şəhər və qəsəbəsində keçirildi.[36]

Reuters ən az 40 000 insanın Moskvada toplaşdığını iddia etdi.[37] Hökumət sadəcə 4 000 insanın toplaşdığını desə də, digərləri bu rəqəmin 15000-20000 olduğunu iddia etdi.[38][39] Polis etirazlar başlamadan əvvəl bəzi aksiya iştirakçılarını saxlamağa başladı.[6] Aleksey Navalnının arvadı Yuliya Navalnaya və həmkarı Lyubov Sobol Moskavadakı aksiyada iştirak etdikdən sonra saxlanıldı. Navalnaya 3 saat saxlanıldıqdan sonra sərbəst buraxıldı.[40] Etirazçılar və polis arasında toqquşmalar başladı.[6] Dövlət medyası 40-a yaxın polis əməkdaşının yaralandığını açıqladı. Rusiya Təhqiqat Komitəsi polisə qarşı zorakılıq edənlərlə bağlı istintaq araşdırması başlatdığını dedi.[41]

Novaya Qazetaya görə Vladivostokda 3000, Xabarovskda təxminən 1000 və Nijni Novqorodun əsas küçəsi olan Bolşaya Pokrovskaya küçəsində 10 000 etirazçı yürüşə başlamışdı.[8]

Tayga.infoya görə, 4000 nəfər Novosibirskdə toplaşmışdı. Polis güc istidafə edərək etirazı dağıtmağa başladı. OVD-Info 100-dən çox insanın saxlanıldığını dedi.[42]

Yekaterinburqda saxlanılanlarla bağlı təxmini rəqəmlər 5000-11000 arası dəyişir. Burada polis və etirazçılar arasında gedən toqquşmalarda aksiyaçılar polis zabitlərinə qar topları və tüstü bombaları ilə qarşılıq verirdi.[6]

Permdə saxlanılanlarla bağlı təxmini rəqəmlər 3000-1000 arası dəyişir.[8]

Rusiyanın bəzi şəhərlərində telefon və internet sürəti kəsilmişdi. Kommunikasiya probleminin qeydə alındığı şəhərlərə Moskva, Sankt-Peterburq, Krasnodar, Tümen, Çelyabinsk, Yekaterinburq, Voronej, Rostov-na-Donu və Saratov daxildir. Rusiyalı Twitter istifadəçiləri şəbəkəyə daxil olmaqla bağlı problemlər olduğunu bildirirdi.[43]

OVD-Info Moskva saatı ilə 10:30-a qədər artıq ölkə ərazisində 1000-i Moskva olmaqla, ölkə boyunca 2662 nəfərin saxlanıldığını bildidi.[2][3]

Navalnının köməkçisi Leonid Volkov Navalnının komandasının gələn həftəsonu da aksiya təşkil etməyi planlaşdırdığını dedi.[6][44]

Digər ölkələrdə

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Etirazlar dünyanın müxtəlif şəhərlərindədə təşkil olunmuşdu: Berlin, Münxen, Praqa, Krakov, Helsinki, London, Haaqa, Vyana, Tel-Əviv, Kopenhagen, Tokio və digər şəhərlər.[45]

Hollandiya, Haaqada təqribən 250 nəfər etiraz üçün toplaşmışdı.[8][45]

Almaniya, Berlində təqribən 1000 etirazçının bir araya gəldiyi deyildi.[45]

İsrail, Tel-Əvivdə təxmini 1500-2000 nəfər Rusiya səfirliyinin yaxınlığında toplaşdı. COVID-lə əlaqəli qadağalar səbəbindən aksiya təşkilatçıları etirazçıların dağılışmağını istədi. Bu zaman bir neçə yüz nəfər etirazçı Rusiya səfirliyinə doğru hərəkət etdi. 600-1000 nəfər aksiyaçının Hayfadakı mitinqdə toplaşdığı təxmin edilir.[45][46][47]

Danimarka, Kopenhagendə 150-yə yaxın insan Rusiyanın buradakı səfirliyi qarşısına toplaşdı.[48]

İsveç, Stokholmda təxminən 80 nəfər Rusiya səfirlik binasının yanına gəldi.[49] Götenburqda isə 20 nəfər Rusiya konsulluğu ətrafında toplaşdı.[50]

Qalereya

[redaktə | vikimətni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  1. ↑ "From 51.3 thousand to 120 thousand people went to the actions on April 21". mbk-news.appspot.com (rus). 2021-04-22. 2021-04-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-23.
  2. ↑ 1 2 "Акции «Свободу Навальному!» 23 января 2021 года. Онлайн". ovdinfo.org. 23 January 2021. 24 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  3. ↑ 1 2 "Список задержанных на акциях в поддержку Алексея Навального 23 января 2021 года". ovdinfo.org. 23 January 2021. 29 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  4. ↑ https://zona.media/article/2021/01/24/moskva-izbitaya.
  5. ↑ https://www.znak.com/2021-01-25/v_moskve_posle_akcii_v_podderzhku_navalnogo_v_bolnicy_obratilis_bolee_40_chelovek.
  6. ↑ 1 2 3 4 5 "As It's Happening: Russia Rallies for Navalny's Release". The Moscow Times. 23 January 2021. 24 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  7. ↑ "Митинги в поддержку Алексея Навального. Хроника". Meduza.io. 23 January 2021. 23 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  8. ↑ 1 2 3 4 "Акции в поддержку Навального". novayagezeta.ru. 23 January 2021. 23 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  9. ↑ "Russian opposition leader Alexei Navalny 'poisoned'". BBC News. 20 August 2020. 20 August 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 August 2020.
  10. ↑ "Navalny Taken Off Ventilator as Novichok Recovery Continues – German Hospital". The Moscow Times. 14 September 2020. 9 October 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  11. ↑ Zverev, Anton; Tétrault-Farber, Gabrielle; Ivanova, Polina; Teterevleva, Anastasia; Kiselyova, Maria. Rao, Sujata (redaktor). "Russian prosecutors say no need for criminal investigation in Navalny affair". Reuters. 27 August 2020. 31 August 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 September 2020.
  12. ↑ "Russia Protests Germany's 'Unfounded Accusations' In Navalny Poisoning Case". Radio Free Europe/Radio Liberty. 2020-09-09. 2020-09-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-24.
  13. ↑ "Watchdog Says Novichok-Type Nerve Agent Found in Navalny Samples". The Moscow Times. 2020-10-06. 2021-01-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-23.
  14. ↑ "OPCW: Novichok found on Alexei Navalny samples". Deutsche Welle. 2020-10-06. 2020-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-06.
  15. ↑ "Kremlin dismisses claims Putin poisoned Navalny". BBC News (ingilis). 2020-08-25. 2020-08-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-25.
  16. ↑ Chappell, Bill. "EU Sanctions Russian Officials Over Navalny Poisoning, Citing Chemical Weapons Use". NPR.org. 2020-10-15. 2020-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-20.
  17. ↑ "Navalny Novichok poisoning: EU sanctions hit top Russians". BBC News. 2020-10-15. 2020-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-20.
  18. ↑ Rainsford, Sarah. "Alexei Navalny blames Vladimir Putin for poisoning him". BBC News. 1 October 2020. 3 October 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  19. ↑ "Alexei Navalny: Report names 'Russian agents' in poisoning case". BBC News. 2020-12-14. 2020-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-23.
  20. ↑ "Russia Navalny: Poisoned opposition leader held after flying home" (ingilis). BBC News. 2021-01-17. 2021-01-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-17.
  21. ↑ "Russia Warns 'Obliged' to Detain Kremlin Critic Navalny on Return". The Moscow Times. 14 January 2021. 17 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  22. ↑ "Human Rights Court Says Navalny Unfairly Convicted In 'Yves Rocher Case'". rferl.org. 17 October 2017. 19 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  23. ↑ "Alexey Navalny remanded in custody for 30 days pending trial". Meduza.io. 18 January 2021. 18 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  24. ↑ "Kremlin Foe Navalny Flying Back to Russia Despite Risk of Arrest". The Moscow Times. 17 January 2020. 23 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  25. ↑ "Alexei Navalny: Poisoned Putin critic Navalny jailed for 30 days". bbc.com. BBC News. 18 January 2021. 19 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  26. ↑ "Navalny Urges Russians To 'Take To The Streets' Over Jailing". The Moscow Times. 18 January 2021. 18 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  27. ↑ "Alexei Navalny: Millions watch jailed critic's 'Putin palace' film". BBC News. 20 January 2021. 20 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  28. ↑ "У видео Навального о «дворце Путина» уже более 60 миллионов просмотров". charter97.org. 22 January 2021. 29 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  29. ↑ "МВД пригрозило распространителям призывов протестовать 23 января". Interfax. 21 January 2021. 21 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  30. ↑ "Как власти России готовились к акциям в поддержку Навального". dw.com. 23 January 2021. 28 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  31. ↑ "Navalny Allies Jailed, Fined as Russia Vows Protest Crackdown". The Moscow Times. 22 January 2021. 29 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  32. ↑ "Russia Threatens Arrests, Prosecutions for Promoting Navalny Protests". The Moscow Times. 21 January 2021. 21 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  33. ↑ "ГУ МВД России по г. Москве предупреждает об ответственности за участие в несанкционированных акциях". 77.мвд.рф. 22 January 2021. 24 January 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  34. ↑ "«ВКонтакте» начал блокировать информацию о 23 января". znak.com. 22 January 2021. 2021-01-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-23.
  35. ↑ "Социальные сети удаляют призывы к детям участвовать в незаконных массовых акциях". rkn.gov.ru. 22 January 2021. 22 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  36. ↑ "Protests for Jailed Kremlin Critic Navalny Sweep Russia". The Moscow Times. 23 January 2021. 24 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  37. ↑ "Moscow Navalny protest draws at least 40,000 people -Reuters estimate". nationalpost.com. 23 January 2021. 24 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  38. ↑ "Police arrest over 1,000 at Russia protests backing jailed Kremlin foe Navalny". Reuters. 23 January 2021. 24 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  39. ↑ "День всероссийского протеста: как проходят акции в поддержку Навального". BBC Russian. 23 January 2021. 29 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  40. ↑ "В Москве задержали Юлию Навальную. Ее отпустили спустя три часа". Meduza.io. 23 January 2021. 24 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  41. ↑ "В Москве, по данным РИА Новости и ТАСС, на акции протеста пострадали около 40 силовиков. СК начал проверку". Meduza.io. 23 January 2021. 29 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  42. ↑ "Акции в поддержку Навального. Онлайн". tayga.info. 23 January 2021. 24 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  43. ↑ "Russia: Police detain hundreds at pro-Navalny nationwide protests". dw.com. 23 January 2021. 24 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  44. ↑ "Леонид Волков анонсировал новые акции протеста через неделю". Meduza.io. 23 January 2021. 24 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  45. ↑ 1 2 3 4 "За рубежом прошли акции солидарности с Навальным (ФОТО, ВИДЕО)". newsru.com. 23 January 2021. 23 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  46. ↑ "«Мы себя не на складе грязи нашли». Как Израиль митинговал за Навального. Фоторепортаж". znak.com. 23 January 2021. 2021-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-23.
  47. ↑ "В Тель-Авиве и Хайфе на митинги солидарности с Навальным пришли тысячи человек". newsru.co.il. 23 January 2021. 23 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  48. ↑ "Putin er nervøs og forsøger at kvæle protester fra Navalnyj-tilhængere i hele Rusland". Politiken (danimarka). 2021-01-22. 2021-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-23.
  49. ↑ "Polisen ingrep mot demonstration i Stockholm". sverigesradio.se. 23 January 2021. 23 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
  50. ↑ "Demonstration för Navalny i Göteborg upplöst av polis". gp.se. 23 January 2021. 23 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2021.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Rusiya_etirazları_(2021)&oldid=7480121"