Sərdrud döyüşü

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Sərdrud döyüşü
Qara Yusifin Qaraqoyunlu ordusu ilə teymuri ordusunun qarşılaşması , Mirxond Rawzat al Tavarih (1408)
Qara Yusifin Qaraqoyunlu ordusu ilə teymuri ordusunun qarşılaşması , Mirxond Rawzat al Tavarih (1408)
Tarix 1408
Yeri Təbriz civarında Acıçay ovası
Nəticəsi Qara Yusifin qələbəsi, Teymurluların Azərbaycanda hakimiyyətinə son qoyuldu.
Münaqişə tərəfləri

Teymurilər dövləti
Şirvanşahlar

Qaraqoyunlu Türkmanları
Qarabağ-Qaramanlıları

Komandan(lar)

Miran şah
Kəyumərs Dərbəndi
Əli Bayandurlu
Şahruh Mirzə

Qara Yusif
Qiyasəddin Bahadır
Bistam Cəgur
Yar Əhməd

Tərəflərin qüvvəsi

50 000
9 000
3 000

20.000

İtkilər

mübahisəli

mübahisəli

Sərdrud döyüşü — 21 aprel 1408-ci il tarixində Qaraqoyunlu dövlətinin başçısı Qara Yusifin qoşunları Teymurləngin oğlu Miranşahın qoşunlarını məğlub etdi, Miranşah özü isə öldürüldü.

Arxa planı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qaraqoyunlu tayfa ittifaqının başçısı Qara Yusif ilə Teymuri Əbubəkr ilk dəfə 1406-cı il oktyabrın 14-də Naxçıvanın qərbində, Araz çayının sahilində toqquşdular. Qaraqoyunluların həmləsinə davam gətirməyən Teymurilər qaçmağa üz qoydular.[1] Qara Yusif döyüş meydanından Naxçıvana gəldi. O, burada ikən Təbrizin adlı-sanlı rəislərindən olan Xacə Seyid Məhəmməd Keçəçi Qara Yusifin hüzuruna gəldi, şəhərin Əbubəkr tərəfindən qarət olunduğunu söylədi və onu Təbrizə gəlməyə təşviq etdi. Qara Yusif isə müvəqqəti olaraq şəhəri mühafizə etmək üçün darğa göndərdi və Sultaniyyəyə yürüş etdi. Əbubəkr şəhəri tərk etdi və Reyə qaçdı. Sultaniyyəyə girmiş Qaraqoyunlular şəhəri qarət etdilər, sonra isə əhalini Təbriz, MarağaƏrdəbilə köçürdülər.[1]

Sərdrud döyüşü[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xorasan hakimi olan qardaşı Şahruxdan yardım alan Əbubəkr Azərbaycanı ələ keçirmək üçün yeni təşəbbüs etdi. Bundan xəbər tutan Qara Yusif Təbriz ətrafında yerləşən Şənbi-Qazana gəldi. 1408-ci il aprelin 21-də Təbrizin cənubundakı Sərdrud adlı yerdə 20 minlik Qaraqoyunlu qoşunu Teymuriləri darmadağın etdi. Miranşah öldürüldü, Əbubəkr isə qaçmağa müvəffəq oldu. Qara Yusifin Əbubəkr üzərində ikinci qələbəsinin mühüm tarixi əhəmiyyəti vardır. Bundan sonra Azərbaycanda Teymurilərin ağalığına son qoyuldu, Teymurilər imperiyasının böyük bir hissəsi metropoliyadan ayrılmış və bu ərazidə Azərbaycan Qaraqoyunlu dövləti (1410–1467) yaranmışdı. İ.H.Uzunçarşılı, Z.V.Toğan, F.Kırzıoğlu və İsmayıl Aka Qaraqoyunlu dövlətinin 1408-ci ildə yarandığını qeyd edirlər.[2] Qaynaqların verdiyi məlumata görə, Qara Yusif Əbubəkri ikinci dəfə (1408-ci ildə) məğlub etdikdən sonra oğlu Pir Budağı padşahlıq taxtına oturtmuş və elçi göndərərək Sultan Əhmədi xəbərdar etmişdir. O, bu xəbəri müsbət qarşılamış və Pir Budaq üçün hakimiyyət simvolu olan taxt-rəvan göndərmişdi.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 Azərbaycan Tarixi III cild. Bakı: Elm nəşriyyatı. 2005.
  2. Nəcəfli, Tofiq. QARAQOYUNLU VƏ AĞQOYUNLU DÖVLƏTLƏRİNİN TARİXİ MÜASİR TÜRK TARİXŞÜNASLIĞINDA. Bakı: Çaşıoğlu nəşriyyat. 2000.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]