Vasili Radlov
Vasili Radlov | |
---|---|
rus. Васи́лий Васи́льевич Ра́длов | |
![]() 1917-ci il. | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri |
Berlin, ![]() |
Vəfat tarixi | (81 yaşında) |
Vəfat yeri | Petroqrad, RSFSR |
Dəfn yeri |
|
Vətəndaşlığı |
|
Elm sahələri | Türkologiya, folklorşünaslıq, arxeologiya |
Elmi dərəcəsi | |
İş yeri | |
Təhsili | |
Tanınmış yetirməsi | Platon Melioranski |
Tanınır | filoloq, türkoloq, arxeoloq |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları |
![]() |
![]() |
Vasili Radlov (rus. Васи́лий Васи́льевич Ра́длов; 5 (17) yanvar 1837[1], Berlin[2] – 12 may 1918[1][2][…], Petroqrad[2]) — alman əsilli məşhur Rusiya şərqşünası, türkoloq, etnoqraf və arxeoloqu.[3]
Radlov, Türk dünyasını dəyişik istiqamətləriylə araşdıran, onları gün işığına çıxararaq Türkoloji tarixində yeni bir dövr açan və 81 illik uzun ömrünün 60 ilini bu işlərə həsr etmiş Alman əslli bir Rus Türkologudur.[4]
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
1837-cı ildə anadan olmuşdur. Berlin Universitetində ali təhsil almışdır.1858-ci ildə Berlin Universitetini bitirdikdən sonra Rusiyaya gəlmiş və sonrakı həyatını bu ölkə ilə bağlamışdır.[3] Radlovun Rusiyadakı fəaliyyəti üç dövrə bölünür: Altay (1859-1871), Kazan (1874- 1884) və Peterburq (1884-1918) dövrləri. Altay dövründə Radlov Altay və Qərbi Sibir türkləri arasında dil etnoqrafiya və folklor materiallarını toplayır, yerli dialektləri və şivələri öyrənir və “Aus Sibirien” adlı əsərini yazır. Kazan dövründə pedaqoji və idarəetmə fəaliyyəti ilə məşğul olmuşdur. Bu zaman alim “Vergleichende Grammatik der nördlichen Türksprachen” adlı əsərinin “Phonetik der nördlichen Türksprachen” hissəsini yazmışdır. Peterburq dövründə Radlov Rus Elmlər Akademiyasına üzv seçilir. Ən böyük əsəri “Opyt slovarja tjurkskix narecij”dir. Bu lüğəti tərtib etməyə 1859- cu ildə Barnaulda başlamışdır, çapı isə 1911-ci ildə sona çatmışdır. Radlovun rəhbərliyi altınnda Rusiya Elmlər Akademiyasında «Atlas der Altertümer der Mongolei» adlı əsər işıq üzü görmüşdür. Radlov əski türk yazılarına bir çox məqalələr həsr etmişdir. 1909-1912-ci illərdə alim “Alttürkische Studien” başlığı altında altı əsər üzərində işləmişdir. Ömrünün 81-ci ilində Peterburqda vəfat etmişdir.
Əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- "Şimali türk dillərinin müqayisəli qrammatikası" (c.1, 1882, almanca);
- "Monqolustanda qədim türk kitabələri" (3 c., 1894-1895);
- 10 cildlik "Türk tayfalarının xalq ədəbiyyatından nümunələr" (1866-1907);
- 4 cildlik "Türk dillərinin lüğəti" (1888-1911).
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 Радлов Василий Васильевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 1 2 Cavanşir Vəkilov. ARSAK: TUTARLI CAVAB Arxivləşdirilib 2016-08-12 at the Wayback Machine. "Diplomatiya aləmi" jurnalı, 2004, № 7, səh. 88. (az.)
- ↑ Oya,AKDENİZ,"DİL TARİHİNDEN PORTRELER Arxivləşdirilib 2016-03-18 at the Wayback Machine",Türkoloji Makaleleri Arxivləşdirilib 2016-03-31 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 17 yanvarda doğulanlar
- 1837-ci ildə doğulanlar
- 81 yaşında vəfat edənlər
- 12 mayda vəfat edənlər
- 1918-ci ildə vəfat edənlər
- Smolensk lüteran qəbiristanlığında dəfn olunanlar
- Berlin Humboldt Universitetinin məzunları
- Rusiya Elmlər Akademiyasının üzvləri
- Sankt-Peterburq Elmlər Akademiyasının üzvləri
- Prussiya Elmlər Akademiyasının üzvləri
- Pour le Mérite ordeninin kavalerləri
- Əlifba sırasına görə alimlər
- Berlində doğulanlar
- Sankt-Peterburqda vəfat edənlər
- Şərqşünaslar
- Türkoloqlar
- Dialektoloqlar
- Rusiya dilçiləri
- Muzey direktorları