Vaxtanq Beridze

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Vaxtanq Beridze
gürc. ვახტანგ ვუკოლის ძე ბერიძე
Doğum tarixi 30 may 1914(1914-05-30)[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 21 dekabr 2000(2000-12-21)[2] (86 yaşında)
Vəfat yeri
Elm sahəsi sənətşünas[d]
Mükafatları "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Şərəf nişanı" ordeni "Şərəf nişanı" ordeni "Şərəf" ordeni

Vaxtanq Vukoloviç Beridze (gürc. ვახტანგ ვუკოლის ძე ბერიძე;30 may 1914[1], Kutaisi, Rusiya imperiyası – 21 dekabr 2000[2], Tbilisi) — gürcü sovet sənətşünası, sənətşünaslıq doktoru, Gürcüstan Milli Elmlər Akademiyasının akademiki (1974), professor, Georgi Çubinaşvili adına İnstitutun direktoru. Tiflisin fəxri vətəndaşı (1986).

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vaxtanq Beridze 30 may 1914-cü ildə dilçi alim, daha sonra Tbilisi Universitetinin professoru və Gürcüstan SSR Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü Vukol Mixayloviç Beridze və müəllim Elizabet Çxeidzenin ailəsində anadan olub. Ailənin yeganə övladı olan Vaxtanqın xaç atası yaxın ailə dostu, məşhur gürcü alimi Dmitri Uznadze idi.

1918-ci ildən Beridze ailəsi Tiflisdə yaşayırdı. Burada Vaxtanq fransız məktəbinə getmiş və əlavə təhsil almışdır. Üçüncü sinifdə isə gürcü məktəbinə keçmişdir. O, "Pələng dərisindəki cəngavər"in fransız dilinə tərcüməsinin müəllifi Elizabet Orbelianidən (qız soyadı Baqrationi) fransız dilini öyrənmişdir. Konservatoriya müəllimi Yevgeniya Çernyavskayadan musiqi təhsili almışdır.

Əmək fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

1936-cı ildə Zaqafqaziya Sənaye İnstitutunun Memarlıq fakültəsini bitirmişdir.

V.Beridze 1936-cı ildən Tbilisi Dövlət Rəssamlıq Akademiyasıda dərs demişdir.

Georgi Çubinaşvilinin dəvəti ilə Veridze Gürcüstan İncəsənət Tarixi İnstitutunun yaranması ilə (1941), 1 dekabr 1956-cı ildən — direktor müavini olaraq İnstitutda şöbələrdən birinin müdiri olaraq işləməyə başlamışdır. 1959-cu ildə Sənətşünaslıq doktoru elmi dərəcəsinə yiyələnmişdir. Vaxtanq Beridze 1973–2000-ci illərdə İncəsənət Tarixi İnstitutuna rəhbərlik etmişdir.

V.Beridze Gürcüstan Ensiklopediyası Baş Elmi Şurasının sədri olmuşdur.

Beridzenin əsərləri erkən feodal dövründən Gürcüstan tarixinə həsr edilmişdir.

Beridzenin tənqidi məqalələrində müasir tikinti, köhnə şəhər rayonlarının qorunması, tarixi irs və müasir milli memarlıq, məşhur gürcü rəssamlarının əsərləri müzakirə olunur.[3] Əsərləri alman, italyan, ingilis və rus dillərində nəşr edilmişdir. Dəfələrlə Avropada elmi məzuniyyətlərdə olmuş, gürcü mədəniyyəti, incəsənəti və memarlığı haqda mühazirələr oxumuşdur.

Biblioqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • XVI–XVIII əsrlər Gürcü kilsə memarlığı. — Tbilisi, Kandeli, 1994 .-- 511 s.
  • Müstəqil Gürcüstanda mədəniyyət və incəsənət (1918–1921) — Tbilisi, Elm, 1992. — 32 s.
  • Tao-Klarjeti abidələrinin Gürcüstan memarlıq tarixində yeri. — Tbilisi, Metsniereba, 1981 .-- 429s.
  • "Erkən Xristian" dövrünün Gürcüstan memarlığı: IV–VII əsrlər. — Tbilisi, Metsniereba, 1974 .-- 38 s.
  • Köhnə Gürcüstan memarlığı: albom. — Tbilisi, İncəsənət, 1974 .-- 208 s.
  • Köhnə gürcü ustaları: memarlar, rəssamlar, zərgərlər və xəttat. — Tbilisi, Şura. Gürcüstan, 1967.- 243 s.
  • Samtsxveti memarlığı, XIII–XVI əsrlər. — Tbilisi, Gürcüstan SSR. Akad. 1955.- 268 s.
  • Tbilisi. — Moskva, Memarlıq və Şəhərsalma, 1951. — 95 s.

Xatirəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tiflis şəhərində Vaxtanq Beridzenin adına küçə vardır.[4]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 Vachtang Beridze // Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (alm.). / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. ISSN 2750-6088 doi:10.1515/AKL
  2. ↑ 1 2 Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.
  3. ↑ Архитектор Кашветского храма[ölü keçid]
  4. ↑ "улица Вахтанга Беридзе". 2018-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-18.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Vaxtanq_Beridze&oldid=6688703"