Vikipediya:Həftənin seçilmiş məqaləsi/iyul 2014

Otto fon Bismark (alm. Otto Eduard Leopold von Bismarck-Schönhausen‎; 1 aprel 1815 — 30 iyul 1898) — Prussiya və Almaniyanın XIX əsr görkəmli dövlət xadimi, birləşmiş Almaniya İmperiyasının ilk kansleri. Yaşadığı dövrdə dünya siyasətinə ciddi təsir etmişdir.

1862-1890-cı illərdə Prussiyanın əvvəlcə nazir-prezidenti (Ministerpräsident), sonra isə kansleri kimi Almaniyanın birləşməsi məsələsi ilə məşğul olurdu. 1867-ci ildə Şimali Alman İttifaqının, 1871-ci ildə isə birləşmiş Almaniya İmperiyasının ilk kansleri olur və yeni dövlətin möhkəmlənməsi üçün mühüm işlər görür. Bismark-Şönhauzen qrafı, Lauenburq hersoqu, Bismark şahzadəsi titullarını daşımış, general-feldmarşal statusunda general-polkovnik rütbəsinə layiq görülmüşdür. Sərt diplomatiyası və güclü idarəçiliyinə görə müasirləri ona "dəmir kansler" ləqəbi vermişdilər.

Davamı...

Arxiv – Digər seçilmiş məqalələr...

bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə

28. Həftə

"Sirlər Xəzinəsi" poeması — Nizami Gəncəvinin ilk iri həcmli əsəridir. Yaxın və Orta Şərq ədəbiyyatında didaktik poema janrının ən qiymətli nümunəsi olan bu əsər şairin yaradıcılığında epik şeir sahəsində ilk qələm təcrübəsi idi.

Əsər hicri tarixilə 570-ci ildə yazılmışdır ki, miladi təqvimilə 1174-1175-ci illərə uyğun gəlir. "Sirlər Xəzinəsi" zahirən Nizamiyə qədər Yaxın və Orta Şərq ədəbiyyatında geniş yayılan didaktik əsərlər silsiləsinə daxildir. Mövzuca, məqsədcə müəyyən dərəcədə "Kəlilə və Dimnə", "Qutadqu bilik", "Hədiqətül-həqiqə", "Siyasətnamə", "Qabusnamə", "Cəhar məqalə" və sair kimi əsərlərə yaxın olan "Sirlər Xəzinəsi" həm də onlardan fərqlənir.

Davamı...)

Arxiv – Digər seçilmiş məqalələr...

bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə

29. Həftə

1 − 2 + 3 − 4 + · · · — riyaziyyatda hədlərinin işarələri sırayla dəyişən, ardıcıl, müsbət ədədlərin əmələ gətirdiyi sonsuz silsilədir. Bu ardıcıllığın ilk m hədlərinin cəmi Siqma cəm düsturu istifadə edilərək aşağıdakı şəkildə ifadə edilə bilər:

\sum _{n=1}^{m}n(-1)^{n-1}

Bu sonsuz ardıcıllıq dağılandır, çünki hədlərinin məhdud (müəyyən həddə qədər olan) cəmləri (1, -1, 2, -2, ...) ixtiyari bir limit qiymətinə yaxınlaşa bilmir.

Davamı...)

Arxiv – Digər seçilmiş məqalələr...

bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə

30. Həftə

"Yeddi gözəl" baleti — Qara Qarayev tərəfindən 1949-1952-ci illərdə bəstələnmiş balet. Dörd pərdəli baletin librettosu XII əsr Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin 1197-ci ildə tamamladığı "Yeddi gözəl" poeması əsasında İsmayıl Hidayətzadə, Yuli Slonimski və Sabit Rəhman tərəfindən yazılmışdı. İlk səhnələşdirmənin xareoqrafı Pyotr Qusevdir. Baletin premyerası 6 noyabr 1952-ci ildə Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında keçirilmişdir.

1959-cu ildə Moskvada Azərbaycan incəsənəti ongünlüyü ərəfəsində baletin yeni musiqi-səhnə redaksiyası işlənmişdir. Əvvəlki dörd pərdəlik kompozisiya, librettoda bəzi süjet dəyişikləri, musiqinin ixtisarı hesabına üç pərdəyə endirilmişdi.

(Davamı...)

Arxiv – Digər seçilmiş məqalələr...

bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə

31. Həftə

Qış sarayı — Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhərində yerləşən və 1732-1917-ci illərdə Rusiya monarxlarının rəsmi iqamətgahı olan məşhur saray kompleksidir.

I Pyotrun Qış sarayının yerində 1730-1837-ci illərdə inşa edilmiş və Saray sahili və Saray meydanı arasında yerləşən kompleksin əsas binası yanğından zədələnmiş və bərpa edilmişdir. 1917-ci ildə sarayda baş vermiş üsyan Sovet rəssamlığında, Sergey Eyzenşteynin 1927-ci ildə ekranlaşdırdığı və Rusiya inqlabının simvollarından biri sayılan "Oktyabr" filmində canlandırılmışdır.

(Davamı...)

Arxiv – Digər seçilmiş məqalələr...

bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə

Vikipediya:Həftənin seçilmiş məqaləsi/iyul 2014

Naviqasiya menyusu