Volter
Volter | |
---|---|
fr. François-Marie Arouet | |
Doğum adı | François-Marie Arouet |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Paris, Fransa |
Vəfat tarixi | (83 yaşında) |
Vəfat yeri | Paris, Fransa |
Dəfn yeri |
|
Vətəndaşlığı | |
Milliyyəti | fransız |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | filosof, şair, tarixçi, esseist, dramaturq, avtobioqraf[d], gündəlik yazıçısı[d], şair-vəkil[d], fantastika yazıçısı[d], ensiklopediyaçı[d], müxbir[d], politoloq, yazıçı |
Əsərlərinin dili | fransız dili |
İstiqamət | azad düşüncə, Maarifçilik dövrü, Deizm |
Janr | roman |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | |
Volter Vikimənbədə | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Volter (fr. Voltaire; d. 21 noyabr 1694, Paris — ö. 30 may 1778, Paris) — XVIII əsr Fransa maarifçilərinin görkəmli nümayəndəsi, şair, publisist, tarixçi, insan hüquqları müdafiəçisi. Əsl adı Fransua-Mari Aruedir.
Adı tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Volter üçüncü silkə məxsus olan ailədə anadan olmuşdur. O, feodal qaydalarına və katolik kilsəsinə qarşı çıxışları ilə şöhrət qazanmışdı. Volter yaradıcılığının əsas məqsədi maarifi yaymaq, xalqın beynindən dini xürafatları çıxarmaq vəzifəsini həyata keçirməkdən ibarət idi.
Volter mövcud köhnəlmiş qaydaların dəyişdirilməsini inqilabda deyil, "maariflənmiş monarxdan" gözləyirdi. Sadə xalqa o, bir qədər ehtiyatla yanaşırdı. O, bütün adamların qanun qarşısında bərabər olmasını, hər cür imtiyazların ləğv edilməsini tələb edirdi. Son nəticədə Volter istəyirdi ki, kralın hakimiyyətini məhdudlaşdıran konstitusiya meydana gəlsin. Eyni zamanda Volter şair və yazıçı olmaqla yanaşı insanlarla mükəmməl münasibət qurmağı bacaran bir ictimai xadim olmuşdur.Mari Aruyenin həyatı haqqında yazılan gündəliklərdən birində onun öz yazılarını yataqda kağızı sevgilisinin kürəyinə söykəməklə yazdığını xatırlamışlar.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Yeni Tarix 9. II fəsil Fransa burjua inqilabı. § 4. Maarifçilik və onun görkəmli nümayəndələri.
- Erguvankalem.blogspot.com
- ↑ 1,0 1,1 Past Fellows database (brit. ing.).
- ↑ 2,0 2,1 https://www.bbaw.de/die-akademie/akademie-historische-aspekte/mitglieder-historisch/historisches-mitglied-francois-marie-arouet-de-voltaire-2892.
- ↑ 3,0 3,1 Persée. 2005.
- ↑ 4,0 4,1 http://www.mvmm.org/c/docs/loges/9ss.html.
- ↑ 5,0 5,1 LIBRIS. 2017.
- 21 noyabrda doğulanlar
- 1694-cü ildə doğulanlar
- 83 yaşında vəfat edənlər
- 30 mayda vəfat edənlər
- 1778-ci ildə vəfat edənlər
- Paris panteonunda dəfn olunanlar
- Böyük Lüdovik Liseyinin məzunları
- London Kral Cəmiyyətinin üzvləri
- Fransa Akademiyasının üzvləri
- Prussiya Elmlər Akademiyasının üzvləri
- Rusiya Elmlər Akademiyasının üzvləri
- İncəsənət və elm sahəsində Pour le Mérite ordeninin kavalerləri
- Əlifba sırasına görə yazıçı və şairlər
- Yazıçı qaralamaları
- Fransa şairləri
- Fransız yazıçılar
- Fransa filosofları
- Fransa tarixçiləri
- Parisdə doğulanlar
- Parisdə vəfat edənlər
- Masonlar
- İnsan hüquqları müdafiəçiləri
- Ontoloqlar
- İdeyalar tarixi
- Metafiziklər
- Epistemoloqlar