Şüştər (muğam): Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 22: Sətir 22:
Muğam şöbələri arasında ifa olunan [[Rəng (musiqi)|rənglər]] də əsas muğamın adını daşıyır. <ref>[http://mugam.musigi-dunya.az/r/reng.html Muğam Ensiklopediyası - Rəng]</ref>
Muğam şöbələri arasında ifa olunan [[Rəng (musiqi)|rənglər]] də əsas muğamın adını daşıyır. <ref>[http://mugam.musigi-dunya.az/r/reng.html Muğam Ensiklopediyası - Rəng]</ref>


'''Şüştər muğamı əsasında bəstələr'''
'''Örnəklər'''
* [[Əhsən Dadaşov]]un rəhbərliyi ilə xalq çalği alətləri ansamblı - [http://www.youtube.com/watch?v=ZTsUD8kh3Gc Şüştər rəngi]
* [[Əhsən Dadaşov]]un rəhbərliyi ilə xalq çalği alətləri ansamblı - [http://www.youtube.com/watch?v=ZTsUD8kh3Gc Şüştər rəngi]
* [http://www.youtube.com/watch?v=m13gHxTyi8Y Arzu Səlimova - Şüştər rəngi] - musiqi: [[Əhsən Dadaşov]]
* [http://www.youtube.com/watch?v=m13gHxTyi8Y Arzu Səlimova - Şüştər rəngi] - musiqi: [[Əhsən Dadaşov]]

19:54, 11 may 2013 tarixindəki versiya

Bu məqalə Şüştər muğamı haqqındadır. Digər mənalar üçün Şüştər (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın.

Şüştər – 1) Azərbaycan musiqi yeddi ladlarından (məqamlarından) biri, 2) əsas Azərbaycan muğam dəstgahlarından biri. [1]

Etimologiya

Bütün muğam, şöbə və güşə adlarının yaranma tarixi dörd qismə bölünür: 1. Say adları 2. a) yer, məkan adları; b) xalq, tayfa, qəbilə adları. 3. Tarixi şəxsiyyət və ifaçının adı ilə bağlı muğam və şöbə adları. 4. Müxtəlif adlar.

Şüştər İranın cənubunda, Küveytlə sərhəddə, İran körfəzində yerləşən kiçik bir şəhərdir. Keçmişdə, müxtəlif dövrlərdə, bu şəhərin adı dəfələrlə dəyişdirilmişdir. Belə bir ehtimal var ki, şəhərin adı Şüstər, Şüst, Şeşdər, Şeştər və s. olmuşdur. Bir çox muğamlarda olduğu kimi, bu muğam da eyniadlı şəhərin adı ilə bağlıdır. [2]

Şüştər muğam dəstgahı kimi

Bərdaşt, əmiri, şüştər, tərkib şöbələrindən ibarət kiçik bir dəstgahdır. O, öz bədii ruhi təsir cəhətindən dərin kədər hissi daşıyır.

Muğam şöbələri arasında ifa olunan rənglər də əsas muğamın adını daşıyır. [3]

Şüştər muğamı əsasında bəstələr

Şüştər musiqi ladı (məqamı) kimi

Şüştər ladı (məqamı) – Azərbaycan musiqisində yeddi əsas məqamdan biri (Ü. Hacıbəyov). Şərq musiqisində qədim məqamlardan biridir. Lad etibarilə, o, Şur muğamına daha yaxındır.[4] Quruluşu: 1/2 -1- 1/2 ton formullu iki tetraxordun yanaşı üsulla (art. 2 - intervalı məsafəsində) birləşməsindən ibarətdir; səssırası 8 pilləlidir, VI pillə mayə (tonika) pilləsidir, bu məqamda III pillə də mayə ilə yanaşı, tamamlayıcı ton əhəmiyyətini daşıyır.

Məqamın səssırasının III, VI, VII pillələri istinad-dayaq pilləsi kimi “Şüştər” muğamının şöbələrinin əsasını təşkil edir; bu məqamda qurulan musiqi nümunələri həmin pillələrə əsaslanır. [5]

Şüştər ladında bəstələr

  • Xalq mahnıları
    • Aman təklik əlindən
    • Girdim yarın baxçasına
    • Gözəlim sənsən
  • Aşıq havaları
    • Mansırı
  • Bəstəkar mahnıları
  • Rəqslər

Mənbə

  1. Əfrasiyab Bədəlbəylinin "İzahlı monoqrafik musiqi lüğəti - Şüştər
  2. Eldar Mansurov - Muğamın tarixi. Muğam adlarının yaranması haqqında. Qobustan jurnalı.
  3. Muğam Ensiklopediyası - Rəng
  4. Eldar Mansurov - Muğamın tarixi. Muğam adlarının yaranması haqqında. Qobustan jurnalı.
  5. Muğam Ensiklopediyası - Şüştər
  6. Üzeyir Hacıbəyov. Azərbaycan xalq musiqisi əsasları. - Didaktik material. Şüştər.
  7. Эльнара Дадашева. Некоторые особенности мелодических отклонений в азербайджанских народных танцах. Международный музыкальный культурологический журнал "Harmony".

Xarici keçidlər

Həmçinin bax