Təşbeh: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
<big><sub>'''Təşbeh —''' [[ərəb]] sözüdür, oxşatmaq, bənzətmək deməkdir.</sub></big> |
<big><sub>'''Təşbeh —''' [[ərəb]] sözüdür, oxşatmaq, bənzətmək deməkdir.</sub></big> |
||
<big><sub>Bədii əsərdə bir predmetin müəyyən |
<big><sub>Bədii əsərdə bir predmetin müəyyən əlamətə görə özündən daha qüvvətli başqa predmetə oxşadılmasına bənzətmə, yaxud təşbeh deyilir<ref>"Ədəbiyyat", Bakı, "Abituriyent", 2012. səh.685-686</ref>.</sub></big> |
||
<big><sub>İki cür təşbeh olur: Mükəmməl və Müfəssəl</sub></big> |
<big><sub>İki cür təşbeh olur: Mükəmməl və Müfəssəl</sub></big> |
17:19, 16 yanvar 2020 tarixinə olan versiya
Təşbeh — ərəb sözüdür, oxşatmaq, bənzətmək deməkdir.
Bədii əsərdə bir predmetin müəyyən əlamətə görə özündən daha qüvvətli başqa predmetə oxşadılmasına bənzətmə, yaxud təşbeh deyilir[1].
İki cür təşbeh olur: Mükəmməl və Müfəssəl
Mükəmməl Təşbehdə 4 ünsür iştirak edir:
- Bənzəyən tərəf
- Bənzədilən tərəf
- Bənzətmə qoşması
- Bənzətmə əlaməti
Müfəssəl təşbehdə 2 ünsür iştirak edir:
- Bənzəyən tərəf
- Bənzədilən tərəf
Məsələn: Qarpız bal kimi şirindir. Ürəyim buztək donar.
Burada Qarpız bənzəyən tərəf, bal bənzədilən tərəf, kimi bənzətmə qoşması, şirin isə bənzətmə əlamətidir.
Oxşarı, təşbehi, kölgəsi deyil;
Dünyada hər şeyin özü gözəldir. B.Vahabzadə
Bənzətmə qoşması və bənzətmə əlamətinin iştirak etmədiyi, yəni yalnız bənzəyən və bənzədiləndən ibarət olan təşbeh müfəssəl təşbeh nümunəsidir. Bədii əsərdə bir hadisəni, adamı və ya şeyi başqa bir hadisəyə, adama və ya şeyə bənzətməkdən ibarət məcaza da təşbeh deyilir.
Mirzə İbrahimov Molla Pənah Vaqifin yaradıcılığı haqqında qeyd edir ki, "realizm və xəlqilik Vaqifin seçdiyi mövzularda, dil və təşbehlərdə də özünü göstərir." Məsələn:
Ağ günə təşbehdir sənin cəmalün;
Eşqindən salmışam aləmə bir ün.
Osman Sarıvəlli xalq şairi Səməd Vurğunun dili haqqında aşağıdakı fikri qeyd edir:
"Səmədin o dövrdəki ədəbi dili təşbehlər, idiomlarla dolu canlı xalq dilidir."
"Deyilənə görə bu təşbehi Heydər Əliyev yaradıb."
İstinadlar
- ↑ "Ədəbiyyat", Bakı, "Abituriyent", 2012. səh.685-686