Surxay bəy Şahsuvarov: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur Teq: 2017 viki-mətn redaktoru |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Şəxs |
{{Şəxs |
||
| |
|Adı = Surxay bəy Şahsuvarov |
||
| ⚫ | |||
|Şəkil məlumat= |
|||
|Şəkil |
|Şəkil = Surxay bəy Şahsuvarov.jpg |
||
|Şəklin ölçüsü = |
|||
|Adı = Surxay bəy Şahsuvarov |
|||
|Şəklin izahı = |
|||
| ⚫ | |||
|Digər |
|Digər adı = |
||
|Doğum tarixi = {{ |
|Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1900||}} |
||
|Doğum yeri = [[Şahsuvarlı]] |
|Doğum yeri = [[Şahsuvarlı]] |
||
|Vəfatı = {{ |
|Vəfatı = {{vəfat tarixi|1945||}} |
||
|Vəfat yeri = [[Bakı]] |
|Vəfat yeri = [[Bakı]] |
||
|Vəfat səbəbi = |
|Vəfat səbəbi = |
||
|Atası = |
|||
|Rəsmi vebsaytı = |
|||
|Anası = |
|||
|Həyat yoldaşı = |
|||
|Uşaqları = |
|||
|Peşəsi = |
|||
|Vətəndaşlıq = |
|||
|Milliyət = |
|||
|İxtisası = |
|||
|Təhsili = |
|||
|Fəaliyyəti = |
|||
|Tanınır = |
|||
|Fəaliyyət illəri = |
|||
|Mükafatları = |
|||
|imdb id = |
|||
|İmzası = |
|||
|Sayt = |
|||
}} |
}} |
||
'''Surxay bəy Əzim oğlu Şahsuvarov''' (1900-1945) — Cümhuriyyət tələbəsi, Frayberq Dağ Mədən |
'''Surxay bəy Əzim oğlu Şahsuvarov''' (1900-1945) — Cümhuriyyət tələbəsi, Frayberq Dağ Mədən Akademiyasının tələbəsi, mühəndis. |
||
== Həyatı == |
== Həyatı == |
||
| ⚫ | Surxay bəy Əzim oğlu [[1900]]-cü ildə [[Zəngəzur qəzası]]nın [[Şahsuvarlı]] kəndində doğulmuşdu. Atası vəfat edəndə 8 yaşı vardı. Dayısı Rəsul bəyin himayəsi ilə 1910-cu ildə iki illik məktəbi bitirdi. Sonra əmisi Nurməmməd bəyin yanına üz tutdu. Qori Müəllimlər Semirnaryasını bitirdikdən sonra Gəncədə rus dili müəllimi işləyən [[Nurməmməd bəy Şahsuvarov]] qardaşı oğluna kömək əlini uzatdı, ona atalıq etdi. Surxay Gəncə Oğlan Gimnaziyasına daxil oldu. Buranı bitirdikdən sonra isə [[1913]]-cü ildə birinci [[Tiflis]] Oğlan Gimnaziyasına qəbul edildi və [[1918]]-ci ildə təhsilini əla qiymətlərlə başa vurdu. S.Şahsuvarovun kamal şəhadətnaməsinin surəti hazırda arxivdə saxlanılır. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Surxay bəy Əzim oğlu [[1900]]-cü ildə [[Zəngəzur qəzası]]nın [[Şahsuvarlı]] kəndində doğulmuşdu. Atası vəfat |
||
| ⚫ | Frayberq Akademiyasının azərbaycanlı məzunu yarım il Almaniyanın Selə neft mədənində mütəxəssis-fəhlə işlədi. 1925-ci ilin iyun ayında Bakıya qayıdan mütəxəssis-fəhlə "Azərneft" rəhbərliyinin sərəncamı ilə Bibiheybət Qazma kontorunda mühəndis işlədi. 1927-ci il oktyabrın 1-də elmi-pedaqoji fəaliyyətdə məşğul olmaq fəaliyyətlə məşğul olmaq məqsədilə Nəriman Nərimanov adına Texnikumda dərs deməyə başladı. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Frayberq |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Beləcə, Azərbaycan Sənaye Institutunun geoloji kəşfiyyat fakültəsinin dekanı, dosent Surxay Əzim oğlu Şahsuvarov doktorluq dissertasiyasını müdafiə etməyə hazırlaşarkən… Azərbaycanın gələcək akademik oğlunu millətimizin düşmənləri "Almaniyanın mənafeyinə cəsusluq fəaliyyətinə görə" qondarma ittihamla həbsə aldılar. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
1942-ci il iyul yının 19-da S.Şahsuvarovun 42 yaşı tamam oldu. Böyük vətənpərvər alim ömrünün 43-cü ilində dəmir barmaqlıq arxasına salındı, ailəsi də əzablara düçar oldu. Surxay bəyin ömür-gün yoldaşı, [[1938]]-ci ildə Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun müalicə-profilaktika fakültəsini bitirdikdən sonra "Kirov İnstitutu"nda işləyən Qönçə iki ciyər-paraya-Tofiq və Adilə həm də atalıq da |
1942-ci il iyul yının 19-da S.Şahsuvarovun 42 yaşı tamam oldu. Böyük vətənpərvər alim ömrünün 43-cü ilində dəmir barmaqlıq arxasına salındı, ailəsi də əzablara düçar oldu. Surxay bəyin ömür-gün yoldaşı, [[1938]]-ci ildə Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun müalicə-profilaktika fakültəsini bitirdikdən sonra "Kirov İnstitutu"nda işləyən Qönçə iki ciyər-paraya-Tofiq və Adilə həm də atalıq da etdi... |
||
| ⚫ | Cumhiriyyət tələbəsinin sürgünlük illəri Şimali Qazaxıstanda və Şimali Uralda keçdi. Dəhşətli soyuq və şaxtalı iqlim onun canına işlədi və S. Şahsuvarov bu şəraitdə vərəm xəstəliyinə tutuldu. Doğulub, boya-başa çatdığı Mirkəndin saf və təmiz dağ havası da ona şəfa gətirmədi. Məşhur |
||
| ⚫ | Cumhiriyyət tələbəsinin sürgünlük illəri Şimali Qazaxıstanda və Şimali Uralda keçdi. Dəhşətli soyuq və şaxtalı iqlim onun canına işlədi və S. Şahsuvarov bu şəraitdə vərəm xəstəliyinə tutuldu. Doğulub, boya-başa çatdığı Mirkəndin saf və təmiz dağ havası da ona şəfa gətirmədi. Məşhur geoloq və pedaqoqu Bakıdakı Neftçilər Xəstəxanasında müalicəyə başladılar. Fəqət, iş-işdən keçmişdi. Əvəzsiz əqidə sahibi və nəcib insan 1945-ci ilin noyabr ayının 3-də yatdığı çarpayıda dünyasını dəyişdi... |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Surxay bəy Qönçə xanımla ailə qurmuşdu. |
Surxay bəy Qönçə xanımla ailə qurmuşdu. |
||
Bu gün Cumhuriyyət tələbəsinin ikinci oğlu Tofiq və Adil Şahsuvarovla Bakının Dağüstü müsəlman qəbiristanlığında əbədiyyat yuxusuna dalmış atanın məzarı başında |
Bu gün Cumhuriyyət tələbəsinin ikinci oğlu Tofiq və Adil Şahsuvarovla Bakının Dağüstü müsəlman qəbiristanlığında əbədiyyat yuxusuna dalmış atanın məzarı başında heykələ dönürlər. Oğullar atasının yaş həddinin çoxdan adlasalar da, atalarından söhbət düşəndə uşaq kimi kövrəlirlər. |
||
Böyük qardaş-[[Tofiq Şahsuvarov |
Böyük qardaş-[[Tofiq Şahsuvarov]] Bakı Univesitietinin geologiya-coğrafiya fakültəsini bitirdikdən sonra aspiranturanı da müvəfəqiyyətlə başa vurub, namizədlik dissertasiya müdafiə etdi. Bir neçə il fakültənin dekanı oldu. Hazırda isə Ümumi geologiya kafedrasının professorudur. |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Xatirəsi == |
== Xatirəsi == |
||
| Sətir 47: | Sətir 64: | ||
{{İstinad siyahısı}} |
{{İstinad siyahısı}} |
||
==Mənbə== |
== Mənbə == |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Həmçinin bax == |
== Həmçinin bax == |
||
* [[Şahsuvarovlar]] |
* [[Şahsuvarovlar]] |
||
* [[Cümhuriyyət tələbələri]] |
* [[Cümhuriyyət tələbələri]] |
||
* [[Frayberqin azərbaycanlı tələbələri]] |
* [[Frayberqin azərbaycanlı tələbələri]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[Kateqoriya:1945-ci ildə vəfat edənlər]] |
|||
[[Kateqoriya:Şahsuvarovlar]] |
[[Kateqoriya:Şahsuvarovlar]] |
||
[[Kateqoriya:Bakıda vəfat edənlər]] |
|||
[[Kateqoriya:Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tələbələri]] |
[[Kateqoriya:Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tələbələri]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
00:37, 20 dekabr 2018 tarixindəki versiya
| Surxay bəy Şahsuvarov | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 19 iyul 1900 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1945 |
| Vəfat yeri | |
| Uşağı | |
| Təhsili |
|
Surxay bəy Əzim oğlu Şahsuvarov (1900-1945) — Cümhuriyyət tələbəsi, Frayberq Dağ Mədən Akademiyasının tələbəsi, mühəndis.
Həyatı
Surxay bəy Əzim oğlu 1900-cü ildə Zəngəzur qəzasının Şahsuvarlı kəndində doğulmuşdu. Atası vəfat edəndə 8 yaşı vardı. Dayısı Rəsul bəyin himayəsi ilə 1910-cu ildə iki illik məktəbi bitirdi. Sonra əmisi Nurməmməd bəyin yanına üz tutdu. Qori Müəllimlər Semirnaryasını bitirdikdən sonra Gəncədə rus dili müəllimi işləyən Nurməmməd bəy Şahsuvarov qardaşı oğluna kömək əlini uzatdı, ona atalıq etdi. Surxay Gəncə Oğlan Gimnaziyasına daxil oldu. Buranı bitirdikdən sonra isə 1913-cü ildə birinci Tiflis Oğlan Gimnaziyasına qəbul edildi və 1918-ci ildə təhsilini əla qiymətlərlə başa vurdu. S.Şahsuvarovun kamal şəhadətnaməsinin surəti hazırda arxivdə saxlanılır.
Riyaziyyat, fizika, coğrafiya, alman, latın və fransız dili fənlərinə mükəmməl yiyələnmiş Surxay Şahsuvarov 1920-ci ildə Almaniyadakı Frayberq Dağ Mədən Akademiyası qəbul imtahanlarından uğurla keçdi. 1925-ci ildə isə akademiyanı da əla qiymətlərlə başa vurdu. Frayberq Akademiyasının azərbaycanlı məzunu yarım il Almaniyanın Selə neft mədənində mütəxəssis-fəhlə işlədi. 1925-ci ilin iyun ayında Bakıya qayıdan mütəxəssis-fəhlə "Azərneft" rəhbərliyinin sərəncamı ilə Bibiheybət Qazma kontorunda mühəndis işlədi. 1927-ci il oktyabrın 1-də elmi-pedaqoji fəaliyyətdə məşğul olmaq fəaliyyətlə məşğul olmaq məqsədilə Nəriman Nərimanov adına Texnikumda dərs deməyə başladı.
Hərtərəfli bilik sahibi olan mühəndis və pedaqoq Nərimanov texnikumunda işləməklə yanaşı Azərbaycan Sənaye Institunun Ümumi Geologiya kafedrasında assistent vəzifəsində də fəaliyyət göstərdi. 1932-ci ilin iyun ayıda Surxay Şahsuvarovu Azərbaycan Neft Kəşfiyyatı idarəsinə işə dəvət etdilər. O, Azərbaycan Sənaye institutunda əvəzçilik yolu ilə pedaqoji işini davam etdirdi. Lökbatan neft mədənlərində əvvəlcə geoloq, sonra isə baş geoloq vəzifələrində çalışdı.
Pedaqoji fəaliyyəti elmi işlə əlaqələndirən geoloq "Xəzər dənizinin müxtəlif dövrlərdə su balansı" mövzusunda dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə edərək, geologiya-minerologiya elmləri namizədi adını aldı.
Qeyd etmək lazımdır ki, Cumhiriyyət tələbəsinin dissertasiyası Xəzər dənizinin səviyyəsinin artması problemi ilə məşğul olan alimlərin ilk elmi mütəxəssisdir. Təəssüflər olsun ki, bu dissertasiya indiyədlək monoqrafiya şəklində çap olunmayıb.
Beləcə, Azərbaycan Sənaye Institutunun geoloji kəşfiyyat fakültəsinin dekanı, dosent Surxay Əzim oğlu Şahsuvarov doktorluq dissertasiyasını müdafiə etməyə hazırlaşarkən… Azərbaycanın gələcək akademik oğlunu millətimizin düşmənləri "Almaniyanın mənafeyinə cəsusluq fəaliyyətinə görə" qondarma ittihamla həbsə aldılar.
1942-ci il iyul yının 19-da S.Şahsuvarovun 42 yaşı tamam oldu. Böyük vətənpərvər alim ömrünün 43-cü ilində dəmir barmaqlıq arxasına salındı, ailəsi də əzablara düçar oldu. Surxay bəyin ömür-gün yoldaşı, 1938-ci ildə Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun müalicə-profilaktika fakültəsini bitirdikdən sonra "Kirov İnstitutu"nda işləyən Qönçə iki ciyər-paraya-Tofiq və Adilə həm də atalıq da etdi...
Cumhiriyyət tələbəsinin sürgünlük illəri Şimali Qazaxıstanda və Şimali Uralda keçdi. Dəhşətli soyuq və şaxtalı iqlim onun canına işlədi və S. Şahsuvarov bu şəraitdə vərəm xəstəliyinə tutuldu. Doğulub, boya-başa çatdığı Mirkəndin saf və təmiz dağ havası da ona şəfa gətirmədi. Məşhur geoloq və pedaqoqu Bakıdakı Neftçilər Xəstəxanasında müalicəyə başladılar. Fəqət, iş-işdən keçmişdi. Əvəzsiz əqidə sahibi və nəcib insan 1945-ci ilin noyabr ayının 3-də yatdığı çarpayıda dünyasını dəyişdi...
Ailəsi
Surxay bəy Qönçə xanımla ailə qurmuşdu. Bu gün Cumhuriyyət tələbəsinin ikinci oğlu Tofiq və Adil Şahsuvarovla Bakının Dağüstü müsəlman qəbiristanlığında əbədiyyat yuxusuna dalmış atanın məzarı başında heykələ dönürlər. Oğullar atasının yaş həddinin çoxdan adlasalar da, atalarından söhbət düşəndə uşaq kimi kövrəlirlər.
Böyük qardaş-Tofiq Şahsuvarov Bakı Univesitietinin geologiya-coğrafiya fakültəsini bitirdikdən sonra aspiranturanı da müvəfəqiyyətlə başa vurub, namizədlik dissertasiya müdafiə etdi. Bir neçə il fakültənin dekanı oldu. Hazırda isə Ümumi geologiya kafedrasının professorudur.
Qardaşı Adil Şahsuvarov da ata yolunu davam etdirmişdir. Ali məktəbi qurtardıqdan sonra uzun illər Azərbaycan Geologiya-İstehsalat Birliyinin Hidrogeologiya ekspediyasının baş mühəndisi vəzifəsində çalışmış, pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmuşdur.
Xatirəsi
29 may 2018-ci ildə Azərbaycan Tarix Muzeyində "Şahsuvarovlar nəslindən üç varis" adlı tədbir keçirilib. Tədbirdə Surxay bəy Şahsuvarovla yanaşı, Nurməmməd bəy Şahsuvarov və Mürsəl bəy Şahsuvarovun Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin həyatındakı xidmətlərindən bəhs edilib.[1]
İstinadlar
- ↑ CBC TV. "Şahsuvarovlar nəslinin üç varisinə həsr olunmuş tədbir keçirilib" (az.). Youtube.com. 30.05.2018. İstifadə tarixi: 2018-05-30.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu. Şahsuvarovlar. "Soy" dərgisi, 3 (11) 2008.