Nurməmməd bəy Şahsuvarov

Nurməmməd bəy Şahsuvarov
Azərbaycan SSR xalq maarif komissarının müavini 1920
Sələfi	vəzifə təsis olundu
Xələfi	Fətulla Rzabəyli
Partiya	Kommunist partiyası
Təhsili	Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyası (1903), Kiyev Müqəddəs Vladimir Universiteti (1915)
Doğum tarixi	1883(1883-Şablondakı doğum və ya ölüm tarixində texniki yanlışlıq var!-00)
Doğum yeri	Minkənd  Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	11 avqust 1958(1958-08-11)
Vəfat yeri	Bakı Azərbaycan SSR
Milliyyəti	SSRİ→ Azərbaycan azərbaycanlı

Nurməmməd bəy Adilxan bəy oğlu Şahsuvarov (d. 1883, Laçın - ö. 11 avqust, 1958, Bakı) — AXC-nin, Dağlılar Respublikasının maarif naziri, Azərbaycanın istiqlal hərəkatı və Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti dövlət xadimlərindən biri, maarifçi.

Həyatı

Nurməmməd bəy Adilxan bəy oğlu 1883-cü ildə Zəngəzur qəzasının Minkənd (Şahsuvarlı) kəndində anadan olmuşdu.

Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasını bitirmiş (1903), bir müddət Gəncədə rus dili müəlimi işləmşdir. Sonralar Tiflis Aleksandr Müəllimlər İnstitutunu (1915), ekstern yolu ilə Kiyev Universitetinin hüquq fakültəsini (1915) bitirmişdi.

N.Şahsuvarov Rusiya Fevral İnqilabı dövründə siyasi hadisələrdə yaxından iştirak etmiş, 1918-ci ilin yayında Şimali Qafqaz xalqlarının azadlıq hərəkatının nəticəsində yaradılmış Dağlılar Respublikasının xalq maarif naziri təyin olunmuşdu.

1919-cu ilin iyununda Bakıya gələn N. Şahsuvarov Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti Nazirlər Şurasının sədri Nəsib bəy Yusifbəylinin birinci hökumətində (Cumhuriyyətin dördüncü nazirlər kabineti) maarif nazirinin müavini vəzifəsində işləmiş, Azərbaycanın şəhər və kəndlərində ana dilində məktəb və seminariyaların açılması, təhsil və mədəniyyət sahəsində bir sıra mütərəqqi tədbirlərin həyata keçirilməsində, Bakı Dövlət Universitetinin təşkiində yaxından iştirak etmişdir. "İttihad" Partiyasının üzvü idi.

Şahsuvarov 1920-ci il martın 5-də Nəsib bəy Yusifbəylinin ikinci hökumətində (Cumhuriyyətin beşinci nazirlər kabineti) maarif və dini etqad naziri təyin olunmuşdu. Aprel işğalından (1920) sonra N.Şahsuvarov Azərbaycan SSR xalq maarif komissarının müavini olmuş, Bakıda orta və ali təhsil ocaqlarında dərs demişdi.

1940-cı ildə saxta ittihmalarla həbs edilərək, Krasnodar diyarına sürgün edilmişdi. 1943-cü ildə sürgündən qayıdaraq, Azərbaycan Tibb İnstitutunda rus dili kafedrasının müdiri işləmişdir.

Nurməmməd bəy Şahsuvarov 1958-ci ildə vəfat edib.

Ailəsi

Nurməmməd bəy Feona Kuzminşina ilə ailə qurmuşdu. Cahangir bəy adlı oğlu vardı.

• Aktyor Rauf Şahsuvarovun babasıdır.

Xatirəsi

29 may 2018-ci ildə Azərbaycan Tarix Muzeyində "Şahsuvarovlar nəslindən üç varis" adlı tədbir keçirilib. Tədbirdə Nurməmməd bəy Şahsuvarovla yanaşı, Mürsəl bəy Şahsuvarov və Surxay bəy Şahsuvarovun Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin həyatındakı xidmətlərindən bəhs edilib.

Mənbə

• Ənvər Çingizoğlu, Şahsuvarovlar, "Soy" dərgisi, 3 (11) 2008.
• "Laçın yurdu" jurnalı, №1(1), 2011, Bakı, "Elm və təhsil", 2011.

Həmçinin bax

• Şahsuvarovlar