Nurməmməd bəy Şahsuvarov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Nurməmməd bəy Şahsuvarov
Nurməmməd bəy Adilxan bəy oğlu Şahsuvarov
Nurməmməd bəy Şahsuvarov.jpg
bayraqAzərbaycan SSR Xalq maarif komissarının müavinibayraq
1920 — 1921
Sələfi vəzifə təsis olundu
Xələfi Fətulla Rzabəyli
bayraqAzərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Xalq Maarifi və Dini Etiqad Naziribayraq
5 mart 1920 — 1 aprel 1920
Sələfi Həmid bəy Şahtaxtinski
Xələfi Xəlil bəy Xasməmmədov
Şəxsi məlumatlar
Partiya КПСС.svg Kommunist partiyası
Təhsili Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyası (1903), Kiyev Müqəddəs Vladimir Universiteti (1915) [1]
Doğum tarixi
Doğum yeri Minkənd, Zəngəzur qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Qafqaz canişinliyi, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Dəfn yeri
Milliyyəti azərbaycanlı
Atası Adilxan bəy
Həyat yoldaşı Feona Kuzminşina
Uşağı Cahangir bəy

Nurməmməd bəy Adilxan bəy oğlu Şahsuvarov (d. 1883, Laçın — ö. 11 avqust, 1958, Bakı) — AXC-nin, Dağlılar Respublikasının maarif naziri, Azərbaycanın istiqlal hərəkatı və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövlət xadimlərindən biri, maarifçi.

Həyatı[redaktə | əsas redaktə]

Nurməmməd bəy Adilxan bəy oğlu 1883-cü ildə Zəngəzur qəzasının Minkənd (Şahsuvarlı) kəndində anadan olmuşdur.[2]

Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasını bitirmiş (1903), bir müddət Gəncədə rus dili müəlimi işləmşdir. Sonralar Tiflis Aleksandr Müəllimlər İnstitutunu (1915), ekstern yolu ilə Kiyev Universitetinin hüquq fakültəsini (1915) bitirmişdi.[2]

Nurməmməd bəy Şahsuvarov Rusiya Fevral İnqilabı dövründə siyasi hadisələrdə yaxından iştirak etmiş, 1918-ci ilin yayında Şimali Qafqaz xalqlarının azadlıq hərəkatının nəticəsində yaradılmış Dağlılar Respublikasının xalq maarif naziri təyin olunmuşdu.[2]

Nurmammad Shahsuvarov.jpg

1919-cu ilin iyununda Bakıya gələn N. Şahsuvarov Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti Nazirlər Şurasının sədri Nəsib bəy Yusifbəylinin birinci hökumətində (Cumhuriyyətin dördüncü nazirlər kabineti) maarif nazirinin müavini vəzifəsində işləmiş, Azərbaycanın şəhər və kəndlərində ana dilində məktəb və seminariyaların açılması, təhsil və mədəniyyət sahəsində bir sıra mütərəqqi tədbirlərin həyata keçirilməsində, Bakı Dövlət Universitetinin təşkiində yaxından iştirak etmişdir.[2] İttihad Partiyasının üzvü idi.[2]

Şahsuvarov 1920-ci il martın 5-də Nəsib bəy Yusifbəylinin ikinci hökumətində (Cumhuriyyətin beşinci nazirlər kabineti) maarif və dini etqad naziri təyin olunmuşdu. Aprel işğalından (1920) sonra Nurməmməd bəy Şahsuvarov Azərbaycan SSR xalq maarif komissarının müavini olmuş, Bakıda orta və ali təhsil ocaqlarında dərs demişdi.

1940-cı ildə saxta ittihmalarla həbs edilərək, Krasnodar diyarına sürgün edilmişdi. 1943-cü ildə sürgündən qayıdaraq, Azərbaycan Tibb İnstitutunda rus dili kafedrasının müdiri işləmişdir.

Nurməmməd bəy Şahsuvarov 11 avqust 1958-ci ildə Bakıda vəfat edib.[2]

Ailəsi[redaktə | əsas redaktə]

Nurməmməd bəy Feona Kuzminşina ilə ailə qurmuşdu. Cahangir bəy adlı oğlu vardı.

Xatirəsi[redaktə | əsas redaktə]

29 may 2018-ci ildə Azərbaycan Tarix Muzeyində "Şahsuvarovlar nəslindən üç varis" adlı tədbir keçirilib. Tədbirdə Nurməmməd bəy Şahsuvarovla yanaşı, Mürsəl bəy Şahsuvarov və Surxay bəy Şahsuvarovun Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin həyatındakı xidmətlərindən bəhs edilib.[4]

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ [1]
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 H. Əhmədov. Azərbaycan məktəb və pedaqoji fikir tarixi. Bakı: Elm və təhsil, 2014. — səh. 338–339.
  3. ↑ "Səmra Sədrəddinli. Aktyor: "Elə olur ki, alçipan vururam"". 2014-06-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-06-28.
  4. ↑ CBC TV (30.05.2018). "Şahsuvarovlar nəslinin üç varisinə həsr olunmuş tədbir keçirilib" (azərb.). Youtube.com. İstifadə tarixi: 2018-05-30.

Mənbə[redaktə | əsas redaktə]

Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Nurməmməd_bəy_Şahsuvarov&oldid=5963552"