İdris Səfər
| İdris Səfər | |
|---|---|
| alb. Idriz Seferi | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Ləqəbi | İdris Bəy |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Səfər, Kosovo vilayəti, Osmanlı İmperiyası |
| Vəfat tarixi | (80 yaşında) |
| Vətəndaşlığı | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Xidmət illəri | 1878 – 1918 |
| Rütbəsi | Komandir |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri | Kosovo Milli Qəhrəmanı (Ölümündən sonra) |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İdris Səfər (alb. Idriz Seferi) — Millətpərəst bir Albaniya partizan döyüşçüsü. 1910-ci ildə, Osmanlı İmperiyasına aid olan Kosovo vilayətində üsyan başladan İsa Boletininin sağ qolu idi. Həmçinin, Prizren İttifaqı və İpək İttifaqının bir üzvü idi. Üsyanın bitməsindən sonra Səfər, 1912-ci ildəki Albaniya üsyanını rəhbərlik etdi. Birinci Balkan müharibəsi zamanı Boletini və Səfər, 1910 və 1912-ci ildəki üsyanları zamanı daha əvvəl özlərinə müttəfiqlik edən Serbiyaya qarşı üsyan etdilər və Birinci Dünya Müharibəsinin sonrasında və ilk mərhələsində (1913-1915) Serb qüvvələrinə qarşı olan hücumlarını davam etdirdilər. Birinci Dünya Müharibəsinin son mərhələlərində isə (1916-1918) eskandronlarını Bolqar qüvvələrinə qarşı yönəltdi.
Bioqrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]İdris Səfər, Monteneqronun şimalında yerləşən, o zamanlarda Osmanlı İmperiyasının Kosovo vilayətinin və indiki Serbiya sərhədləri içərisində yerləşən Preşevada anadan olmuşdur[1]. Erkən yaşlarda alban millətpərəstlərinə qoşulan Səfər, Prizren İttifaqının və İpək İttifaqının üzvü olmuşdur.[1][2]
1910 Albaniya Üsyanı
[redaktə | mənbəni redaktə et]
1910-cu ilin Aprel ayında, İsa Boletini və İdris Səfər rəhbərliyi ilə, Kosovo vilayətində Osmanlılara qarşı bir üsyan başladıldı[3]. Səfərin rəhbərliyindəki 5 mindən çox üsyançı Kaçanikdən keçən Priştina-Skopye dəmiryolunu kəsdi və həmçinin Kaçanik keçidində Osmanlı qüvvələrinə müqavimət göstərə bildi[3]. Şövkət Turqut Paşa, on üç saat davam edən qarşıdurmanın ardından üsyanı yatırdı[4], amma İdris Səfər rəhbərliyindəki üsyançılar, 2 mindən çox Osmanlı əsgərini öldürmüşdü.[5]
1912 Albaniya Üsyanı
[redaktə | mənbəni redaktə et]İdris Səfər, 1912-ci ilin Avqust ayının 12-də 30 mindən çox əksəriyyətlə albanlardan təşkil olan nizamsız bir ordu ittifaqı ilə Kosovonun mərkəzini, heç bir müqavimətlə qarşılaşmadan ələ keçirdi[4]. Səfər, həmçinin ən şiddətli döyüşlərin baş verdiyi Ferizovik (alb. Ferizaj, serb. Uroševac) bölgəsindəki milisləri də təşkil etdi.
Həmçinin Bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 Elsiye 2012, səhifə 403.
- ↑ Bep Yubani et al., Historia e popullit shqiptar: për shkollat e mesme (azərb. Alban xalqının tarixi: orta məktəblər üçün) (Məktəb Kitabı, riştina 2002) səhifə 191-198.
- ↑ 1 2 Kedouriye 2013, səhifə. 26–
- ↑ 1 2 Pearsons 2004, səhifə 24
- ↑ Ljubodrag Dimić; Đorđe Borozan (1998). Југословенска држава и Албанци Arxivləşdirilib 2019-06-27 at the Wayback Machine. Službeni list SRJ. s. 317. « Идрис Сефери који је воЬа у Карадагу, а ратовао је и противу Турака и убио више од 2000 турских војника око Гнл>ана у 1909-10 год » (azərb. « İdris Səfər, Monteneqroda VOA səsləndirən və türklərlə döyüşə girərək 2000-dən çox Türk əsgərini öldürdü Gnl> 1909-10 il »