Adrenalin

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Adrenalin
Adrenalin
Adrenalin (Epinephrine)
Kimyəvi birləşmələr
IUPAC (R)-4-[1-hidroksi-2-(metilamino)etil]-1,2-benzoldiol (hidroxlorid və tartrat növləri
Kimyəvi formulu C9H13NO3 
Təsnifatı
Фарм.
qrup
Adreno-simpatomimetik (alfa-, beta-). Hipertenziv preparat
ATK ?
Dərman forması
1 mq/ml məhlul, 1,8 mq/ml inyeksiya üçün; раствор 0,1 % yerli istifadə üçün; 1 % -li məhlul xaricə istifadə üçün
Ticarət nişanı
adrenalin, sintetik adrenalin, adrenalin hidrotartrat , adrenalin hidroxlorid

Adrenalin (lat. ad – yanında+renalisböyrək) – böyrəküstü vəzilərin "beyin" qatının hormonu. Ağ kristaldır, m. kütləsi – 183,2. Dərman kimi işlədilən adrenalin heyvanın böyrəküstü vəzi toxumasından və ya sintetik yolla alınır. Adrenalin qan damarlarını daraldır, qan təzyiqini yüksəldir, mərkəzi sinir sistemini bir qədər oyadır, bronxları genəldir, karbohidrat mübadiləsini nizama salır. Ürək fəaliyyəti zəiflədikdə, qan təzyiqi düşdükdə, yerli keyitmədə adrenalinin hidrogen-xlorid duzu məhlulu dəri altına vurulur. Hipertoniya xəstəliyində, aterosklerozda adrenalin vurmaq olmaz.

Biolojik mayelərlə ölçüm[redaktə | mənbəni redaktə et]

Adrenalin qanda, plazmada və ya serumun tərkibində diaqnostik köməkçi olaraq, terapevtik tətbiqetməni izləmək və ya potensial zəhərlənmə qurbanındakı törədicini müəyyən etmək üçün ölçülə bilər. İstirahət edən yetkinlərdə endogen plazma adrenalinin konsentrasiyası normal olaraq 10 ng/l-dən azdır. Lakin məşq zamanı 10 dəfə, stress zamanı isə 50 dəfə və ya daha çox arta bilər. Feokromositoma xəstələrində tez-tez plazmada adrenalin səviyyəsi 1000–10,000 ng/L olur. Kəskin ürək xəstələrinə adrenalin parenterel tətbiqi plazmada 10,000–100,000 ng/L konsentrasiyaları yarada bilər.[1]

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Raymondos K, Panning B, Leuwer M, Brechelt G, Korte T, Niehaus M, Tebbenjohanns J, Piepenbrock S (May 2000). "Absorption and hemodynamic effects of airway administration of adrenaline in patients with severe cardiac disease". Annals of Internal Medicine". 2021-10-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-25.