Qoncalı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
kənd
Qoncalı
41°00′06″ şm. e. 43°39′34″ ş. u.
Ölkə  Ermənistan
Region Ağbaba mahalı
Rayon Amasiya rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 2 km²
Mərkəzin hündürlüyü 2.050 m
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi
  • 49 nəf. (2011)[1]
Rəsmi dili
Xəritəni göstər/gizlə
Qoncalı xəritədə
Qoncalı
Qoncalı

Qoncalı — Qars vilayətinin Qars qəzasında, indi Amasiya rayonunda kənd.[2]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayon mərkəzindən 14 km şimal-qərbdə yerləşir. Erməni mənbələrində Xancallı kimi qeyd edilir[3]. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir[4].

Toponimi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Toponim gəncəli[5] türk etnonimi[6] əsasında əmələ gəlmişdir. Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Ehtimal ki, mənşəcə Anadoludakı Qonça kəndindən çıxmış ailələrin məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Ermənistan prezidentinin 19. IV.1991-ci il fərmanı ilə adı dəyişdirilib Zarişat qoyulmuşdur.

Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kəndin köklü sakinləri azərbaycanlıların etnogenezində iştirak edən qarapapaq türk tayfaları olmuşdur. Siyahıyaalmalarda qarapapaqlar xalq kimi göstərilmişdir[7]. Kənddə 1886-cı ildə 178 nəfər, 1897-ci ildə 253 nəfər, 1908-ci ildə 303 nəfər, 1914-cü ildə 392 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[8]. 1918-ci ildə azərbaycanlılar ermənilər tərəfindən qırğınlarla qovulmuşdur. 1920-ci il noyabrın 29-da indiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra azərbaycanlılardan sağ qalanlar geri öz -kəndlərinə qayıtmışdır. Burada 1922-ci ildə 95 nəfər, 1931-ci ildə 134 nəfər[8], 1987-ci ildə 236 nəfər[9] azərbaycanlı yaşamışdır. 1918–1920-ci illərdə əhalisi qovulduqdan sonra 1926-cı ilə qədər kənd boş qalmışdır. 1926–1960-cı illərdə kənddə ermənilər yaşamışlar. Sonra onlar Gümriyə köçdükdən sonra Azərbaycan türkləri məskunlaşmışlar[10] 1988-ci ildə kəndin əhalisi Azərbaycvana qovulmuşdur. 1988-ci ilin noyabr ayının axırlarında azərbaycanlılar yenidən Ermənistan dövləti tərəfindən qovulmuşdur. İndi ermənilər yaşayır.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
  2. ↑ İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri" Arxivləşdirilib 2015-07-21 at the Wayback Machine, Bakı, "Elm", 2002.
  3. ↑ Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, "Melkonyan fond", 1932. s. 20
  4. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s.140
  5. ↑ >qoncalı — İbrahim Bayramovun fikrincə
  6. ↑ Əhmədova E. Azərbaycan etnonimlərinin leksik-semantik və struktur-linqvistik təhlili, NDA, Bakı, 1995. s.12
  7. ↑ Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, "Melkonyan fond", 1932. s.20–21
  8. ↑ 1 2 Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, "Melkonyan fond", 1932. s.20–21, 104–105
  9. ↑ Bayramov A. Qədim Oğuz ellərinin — Ağbaba, Şörəyel və Pəmbək bölgələrinin yer-yurd adları (toponimləri), Sumqayıt, 1996. s.167
  10. ↑ Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası. Bakı. 1995.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Qoncalı&oldid=7515043"