İllüstrasiya

İllüstrasiya– [lat. illustratio – təsviri incəsənət, işıqlandırma, əyani təsvir]

• kitab, jurnal, dissertasya və i.a. bu kimi olan nəşrlərdə mətnlə bağlı şəkillər;
• bir kitabın mətni ilə əlaqədar olan və bu mətnin izahına kömək edən şəkil;
• mətni müşayiət edən və onu tamamlayan təsvir (rəsm, qravür, fotoşəkil, reproduksiya, xəritə, sxem və s.);
• bədii və elmi əsərləri obrazlı şərh edən təsviri sənət sahəsi. Kitab, qəzet və jurnallarda verilən illüstrasiyalar mətnin obrazlı şərhinə yardım edən tərtibatın digər elementləri (frontispis, vinyetka, kitabın başlıq və sonluq şəkilləri, başlanğıc hərflər) ilə tamamlanır
• mətni izah edən şəkil və ya başqa təsvir olub bədii əsərin emosianal atmosferinin ötürülməsi üçün istifadə olunur. İllüstrasiya rəssam tərəfindən yaradılan çizmə, eskiz(cızmaqara), rəngləmə, fotoqrafiya və yaxud da başqa növ şəkillərin qrafiki təsviridir. Mənşəyi latın dilindən gəlib illustratio, illustro kimi ifadə olunaraq maarifləndirmək, şüalandırmaq mənalarını kəsb edir.

İllüstrasiyalara sənətkaranə təsvirlər məsələn: mətn, şeir, moda, jurnallar, markalar və həmçinin tez-tez uşaq kitabları üçün hazırlanan illüstrasiyalar da aid edilir.

Hal-hazırda kitablarda, jurnallarda və posterlərdə istifadə edilmiş orijinal illüstrasiyaların toplanmasına maraq artır.Bir çox muzey sərgiləri, jurnallar, incəsənət qalereyaları öz nümayişlərində keçmiş dövrün illüstratorları üçün yerlər ayırır.

Vizual sənətləri və illüstratorları bədii tənqidin dünyasında qiymətləndirirlər, ancaq kompüter oyunlarına və prikollara marağın artması nəticəsində, illüstrasiyalar vizual sənətin olduqca məşhur və gəlirli növünə çevrilib.İllüstrasiya jurnal, reklam və kitablar üçün geniş tətbiq olunmağa başladı.Kiçik təsvirlər oxucuya mətnin əsas ideyasını tez çatdırmaq bacarığındadır və vizual metafor rolunda çıxış edirlər.İllüstrasiyanın yaradılması üçün akademik şəkillərə malik olmaq və ya bir texnikaya tərəfdar olmaq vacib deyil.

Ədəbiyyat

• Əliquliyev R.. Şükürlü S., Kazımova S. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan terminlər. Bakı, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.