İncəsənət Muzeyi (Budapeşt)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
İncəsənət Muzeyi
Szépművészeti Múzeum
Loqonun şəkli
Xəritə
Əsası qoyulub 1906[1]
Açılış tarixi 1906
Təsisçi
Mövzu Tarixi əsərlər
Ölkə
Kolleksiyası 120.000 nümunə
Ziyarətçi sayı ildə 1.9 milyondan çox
Direktor Laslo Baan
Telefon +36 1 469 7100[3]
47°30′57″ şm. e. 19°04′36″ ş. u.
szepmuveszeti.hu
mfab.hu
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İncəsənət Muzeyi (mac. Szépművészeti Múzeum) — Budapeştdə, Qəhrəmanlar Meydanının şimalında yerləşən bir incəsənət muzeyi. 1900-1906 illəri arasında, memar Albert Şikekdanz və Fülöp Hersoqun planları əsasında inşa olunan muzey binası Eklektik-neoklasik tərzdədir. Muzey hər il yarım milyondan çox ziyarətçi qəbul edir. Macarıstanın ən çox ziyarət edilən 10 məkanından biridir.[4]

2006-ci ildə, təşkilatının 100 illiyini qeyd edən muzey, 2015-2018 illəri arasında geniş təmir-bərpa işləri keçirmiş və 31 oktyabr 2018-ci ildə yenidən xalqa açılmışdır.[5]

Kolleksiyalar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Muzeyin xaricdən görünüşü.

Muzey kolleksiyası 6 hissədən ibarətdir: Misir incəsənət kolleksiyası, Klassik Qədim Dünya kolleksiyası, Ustalar kolleksiyası, Qədim heykəl kolleksiyası, Təzyiq və rəsm kolleksiyası, 1800-cü illər sonrası sənət kolleksiyası.[6]

Misir incəsənət kolleksiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

1934-cü ildə Macar Milli Muzeyi və Etnoqrafiya Muzeyindəki əsərlərin bir araya gətirilməsi ilə yaradılmışdır. Macar Milli Muzeyinin rəsmi müdiri Eduard Mahler tərəfindən yaradılan bu müxtəlif kolleksiyada təxminən 4000 eksponat yer alırdı. Boyalı mumiya sarkofaqları kolleksiyanın ən mühüm tərkib hissələrindən biridir.

Klassik Qədim Dünya kolleksiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Muzeyin bir başqa daimi kolleksiyadır. Ümumilikdə 5000 hissədən ibarət kolleksiyada, Etrusk, Roma, YunanYunan-Roma incəsənətinin nümunələri yer alır. Macarıstanda, Qədim Dünya dövrünü əks etdirən vahid kolleksiya olma xüsusiyyətini daşıyır.

Ustalar kolleksiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Axşam mənzərəsində muzeyin xaricdən görünüşü.

XIIIXVIII əsrlər arası Avropa rəsm sənətini əks etdirir. 700 rəsmdən ibarət kolleksiyada, 3000-dən çox eksponat var. İtalyan, Holland, Alman, Flamand, Fransız, İngilisİspan incəsənətinin toplandığı bu kolleksiyada, El Qreko, Tisian Veçellio, Raffaello, Fransisko Qoyya, Dieqo Velaskes, RembrandtBöyük Piter Breygel kimi rəssamların əsərləri yer alır.

Qədim heykəl kolleksiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

İntibahBarokko dövrünə aid heykəllərin nümayiş olunduğu bu kolleksiya 2013-cü ildə daimi olaraq xalqa açılmışdır. Bürünc heykəllərlə birlikdə ağac heykəllərin də olduğu kolleksiya, Leonardo da Vinçinin məşhur əsərini də özündə saxlayır.

Təzyiq və rəsm kolleksiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Görkəmli bir rəsm və qravür məzmununa malikdir. İtalyan İntibahıBarokko ustalarının əsərləri, Leonardo da Vinçi, Rafaello, Koreggio, RembrandtFransisko Qoyya kimi sənətkarlara aid işlərdən ibarətdir. Kolleksiya, istifadə edilən materialların işığa qarşı həssaslığı səbəbi, sadəcə müvəqqəti sərgilərdə xalqa açılır.

1800-cü illər sonrası kolleksiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

XIXXX əsr sənətini əhatə edir. Kolleksiyada Eduard Mane, Pol Qogen, Qustav KurbeKlod Mone kimi rəssamların əsərlərinin yanaşı, Ogüst Rodenin düzəltdiyi heykəllər də var.[7]

Muzey rəhbərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

1906-cı ildən bəri muzeyin işlərinə baxan rəhbərlərin siyahısı:

  • 1906-1914 – Erni Kammerer
  • 1914-1935 – Elek Petrovics
  • 1935-1944 – Denes Szanki
  • 1949-1952 – Imre Oltuani
  • 1952-1955 – Ferenc Redo
  • 1956-1964 – Andor Pigler
  • 1964-1984 – Klara Qaras
  • 1984-1989 – Ferenc Merenyi
  • 1989-2004 – Miklos Moyzer
  • 2004-h.h – Laslo Baan

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ROR Data. v1.19 2023. doi:10.5281/ZENODO.7644942
  2. 1 2 archINFORM (alm.). 1994.
  3. https://www.mfab.hu/plan-your-visit/.
  4. ""Szépművészeti Múzeum programok és tippek"". Danubius Magazin. Archived from the original on 24 March 2019. İstifadə tarixi: 4 may 2019.
  5. ""Bir Tutku Müzesi; Budapeşte Güzel Sanatlar Müzesi"". Dergipark. Zeliha Kayahan. 14 June 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 may 2019.
  6. ""Három év után újra megnyitják a Szépművészeti Múzeumot"". Origo. Vági Barbara. Archived from the original on 24 March 2019. İstifadə tarixi: 4 may 2019.
  7. "Íme a felújított Szépművészeti Múzeum | Mandiner". web.archive.org. 24 mart 2019. Archived from the original on 24 March 2019. İstifadə tarixi: 4 may 2019.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]