Ağıllı saat

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Google Pixel Watch

Ağıllı saat — saat formasında olan geyinilə bilən kompüter. Müasir ağıllı saatlar gündəlik istifadə üçün yerli sensor ekran interfeysini təmin edir, əlaqəli smartfon tətbiqi isə uzunmüddətli biomonitorinq kimi idarəetmə və telemetriyanı təmin edir. İlk modellər hesablama, rəqəmsal vaxtın göstərilməsi, tərcümə və oyun oynamaq kimi əsas vəzifələri yerinə yetirə bilsə də, 2015-ci ildən sonra buraxılan ağıllı saatlar mobil tətbiqlər, mobil əməliyyat sistemi və Wi-Fi/Bluetooth bağlantısı daxil olmaqla smartfonlara bənzər ümumi funksionallığa sahib olmağa başladı. Bəzi ağıllı saatlar FM-radio və Bluetooth qulaqlıq vasitəsilə rəqəmsal audio və video faylları oxutmaqla portativ media pleyer kimi fəaliyyət göstərə bilir. Saat telefonları (və ya telefon saatları) adlanan bəzi modellər telefon zəngləri etmək kimi mobil şəbəkə funksiyalarına sahibdir.[1][2][3]

Daxili avadanlıqları fərqli olsa da əksəriyyətində arxa işıqlı LCD və ya OLED olan elektron vizual displey mövcuddur.[4] Bəziləri daha az enerji sərf etmək üçün transflektiv və ya elektron kağızdan istifadə edir. Adətən yenidən doldurula bilən lityum-ion batareya ilə təchiz edilirlər. Periferik cihazlara rəqəmsal kamera, termometr, akselerometr, addımölçən, ürək döyüntüsünü ölçən cihaz, altimetr, barometr, kompas, naviqasiya cihazı, kiçik səsucaldanlar və əksər kompüterlər tərəfindən yaddaş qurğusu kimi tanınan SD kartlar daxil ola bilər.

Proqram təminatına rəqəmsal xəritə, zamanlayıcı və gündəlik, kalkulyator və müxtəlif növ saat üzlükləri daxil ola bilər. Saat sensor, simsiz qulaqlıq və ya HUD kimi xarici cihazlarla əlaqə saxlaya bilər. Digər kompüterlər kimi ağıllı saat da daxili və ya xarici sensorlardan məlumat toplaya bilər və digər alətlər və ya kompüterlərdən məlumatları idarə edə və ya əldə edə bilər. O Bluetooth, Wi-Fi və GPS kimi simsiz texnologiyaları dəstəkləyə bilər. "Saat kompüteri" bir çox məqsədlər üçün müxtəlif simsiz texnologiyalardan istifadə edərək smartfonla əlaqə quran ön uc kimi xidmət göstərir. Ağıllı saatların xüsusilə dizaynı, batareya tutumu və sağlamlıqla bağlı tətbiqləri inkişaf etməkdədir.[5] Sağlamlıqla bağlı tətbiqlərə ürək döyüntüsünü, SpO2-ni (qanın oksigenlə doyması) və məşqi ölçən tətbiqlər daxildir.

Bazar və populyarlıq[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ağıllı saatlar 2010-cu illərdə populyarlıq qazanmağa başladı. Ağıllı saatlar günümüzdə əsasən fitnes izləyiciləri, smartfon əyləncəsi və ya ünsiyyət "yoldaşları" kimi istifadə olunur.[6] Qlobal ağıllı saat satışı 2019-cu ilin üçüncü rübündə 14 milyon ədəd təşkil edib.[7] 2019-cu ildə bazar lideri Apple olub, ondan sonra isə Samsung, Imoo, Fitbit, Amazfit, Huawei, Fossil və Garmin gəlib.[8]

Təhlükəsizlik və digər problemlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Böyük Britaniyanın Which? istehlakçı təşkilatı tərəfindən aparılan ətraflı sınaqlar nəticəsində onlayn şəkildə satılan ultra ucuz ağıllı saatların və fitnes qolbaqlarının həddən artıq məlumat toplama, məlumatların təhlükəsiz saxlanmaması, məlumatların toplanmasından imtina etmək üçün heç bir yol və digər icazəsiz istifadəçiləri bloklamaq üçün təhlükəsizlik kilidi funksiyası da daxil olmaqla ciddi təhlükəsizlik problemlərinin olması aşkar edilib. Tipik olaraq saatın tətbiqi pasport, əməliyyatlar, bank hesabı və şəxsiyyət vəsiqələri məlumatı kimi "şəxsiyyəti müəyyən edə bilən məlumatları və şəxsi əmlak məlumatlarını" toplamaq və saxlamaq üçün icazə tələb edə bilər, hansı ki icazə verilmədiyi təqdirdə edilə bilməz. İstifadəçi məlumatın təhlükəsiz saxlandığını bilə bilməz və onu silmək mümkün deyil. Təchizatçının hər hansı məqsədlə məlumata baxmasına və ya satmasına nəzarət yoxdur. Əksər hallarda toplanmış məlumatlar təchizatçıya ötürüldükdə şifrələnmir.[9]

Which? bu saatların funksionallığını xüsusi olaraq sınaqdan keçirməyib, ancaq təhlükəsizlik sınaqları zamanı bəzi saatların qola taxılmadan və hərəkət etmədən nəbzi, qan oksigenini ölçdüyünü və addımları saydığını aşkar edib: "bu onların ən yaxşı halda qeyri-dəqiq və ən pis halda faydasız olduğunu göstərir".[9]

Böyük Britaniyada 2024-cü ildən qüvvəyə minəcək Məhsulun Təhlükəsizliyi və Telekommunikasiya İnfrastrukturu Aktı 2022-ci ilin dekabrında qəbul edilib.[10] Ağıllı saatları da əhatə edəcək olan bu qanun ağıllı cihazların istehsalçıları, idxalçıları və distribütorlarının (onlayn bazarlar da daxil olmaqla) cavab verməli olduğu təhlükəsizlik standartlarını müəyyən edir.[9]

See also[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Molen, Brad. "i phone Gear 2 smartwatches coming in April with Tizen OS". Engadget.com. 14 January 2012. 23 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 July 2014.
  2. ↑ Trew, James. "Sony SmartWatch 2 review". Engadget.com. 1 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 July 2014.
  3. ↑ Cooper, Daniel. "Garmin's new app turns Sony's Smartwatch 2 into a tiny sat-nav". Engadget.com. 15 September 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 July 2014.
  4. ↑ "Smart Watch Display Technology Shoot-Out". displaymate.com. 13 August 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 August 2016.
  5. ↑ Rawassizadeh; və b. "Wearables: Has the Age of Smartwatches Finally Arrived?". Medium. ACM. January 2015. 21 September 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 May 2015.
  6. ↑ "The 2010s – The Decade of the Smartwatch | by Avner Brodsky | Medium". 5 February 2020. 30 December 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 September 2023.
  7. ↑ "Global Smartwatch Shipments Leap to 14 Million Units in Q3 2019". 2022-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-21.
  8. ↑ "Smartwatch Shipments up 48%: Apple 36%, Samsung 11%, Imoo 9%, Fitbit 5.5% of Market". Forbes. 2022-02-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-21.
  9. ↑ 1 2 3 Woodger, Christina. "Cheap Apple, Fitbit and Samsung smartwatch lookalikes snooping on users". Which?. 23 December 2022. 19 January 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 September 2023.
  10. ↑ "Product Security and Telecommunications Infrastructure Act 2022". Parliamentary Bills - UK Parliament. 16 December 2022. 23 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 September 2023. House of Commons, Sessions 2021-22, 2022-23

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vikianbarda Ağıllı saat ilə əlaqəli mediafayllar var.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Ağıllı_saat&oldid=7257361"