Aida İmanquliyeva

Aida İmanquliyeva
Aida Nəsir qızı İmanquliyeva
Doğum tarixi	10 oktyabr 1939(1939-10-10)
Doğum yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi	19 sentyabr 1992(1992-09-19) (52 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan
Vəfat səbəbi	xərçəng
Vətəndaşlıq	SSRİ  Azərbaycan
Elm sahəsi	şərqşünas, ədəbiyyatşünas, tənqidçi, tərcüməçi
İş yeri	Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
Elmi dərəcəsi	filologiya elmləri doktoru

Aida Nəsir qızı İmanquliyeva (10 oktyabr 1939, Bakı – 19 sentyabr 1992, Bakı, Azərbaycan) — şərqşünas, ədəbiyyatşünas, tənqidçi, tərcüməçi, 1981-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru (1987).

Həyatı

Aida İmanquliyeva 1939-cu il oktyabrın 10-da Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. Burada 132 saylı orta məktəbi qızıl medalla bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin Şərqşünaslıq fakültəsinin ərəb şöbəsində təhsil almışdır (1957-1962). Moskvada SSRİ Elmlər Akademiyasının Şərqşünaslıq İnstitutunda ərəb filologiyası üzrə aspiranturanı bitirib (1966), Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Yaxın və Orta Şərq Xalqları İnstitutunda kiçik elmi işçi, sonra baş elmi işçi (1966-1976), ərəb filologiyası şöbəsinin müdiri (1976-1988), elmi işlər üzrə direktor müavini (1988-1991), həmin institutda direktor vəzifəsində çalışmışdır (1991-ci ildən).

Ailəsi

• Birinci xanım Mehriban Əliyevanın anasıdır.
• Nəsir İmanquliyevin qızıdır.

Elmi fəaliyyəti

"Mixail Nüaymə və XIX əsr qabaqcıl rus ədəbiyyatı" adlı ilk mətbu məqaləsi "Azərbaycan" jurnalında (1964, N 12) dərc olunmuşdur. O, Livan yazıçısı M.Nüaymənin bir neçə hekayəsini ərəb dilindən ruscaya çevirib "Vostoçnı almanax"da (Moskva, 1979, VU buraxılış) çap etdirmişdir. Müasir ərəb ədəbiyyatının aktual problemləri və rus-ərəb ədəbi əlaqələri haqqında məqalələri dövri mətbuatda - toplularda və elmi-kütləvi məcmuələrdə müntəzəm çap olunmuşdur.

Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Şərqşünaslıq İnstitutunun nəşr etdirdiyi "Ərəb filologiyası məsələləri" məcmuəsinin tərtibçisi və redaktoru olmuşdur (1971-1973-1979-1981). "Şərq şairləri Lenin və Sovetlər ölkəsi haqqında" (1970), "Böyük Oktyabr və Şərq xalqlarının milli azadlıq mübarizəsi" (1977), "Sovet Azərbaycanı və xarici Şərq" (1980), "Yaxın Şərq xalqlarının müasir ədəbiyyatında tərəqqi və ictimai ədalət uğrunda mübarizə problemi" (1982), "Yaxın və Orta Şərqdə milli azadlıq hərəkatı məsələləri" (1985), "Şərq filologiyası məsələləri" (1986-1987), "Yaxın Şərq xalqları ədəbiyyatı imperializmə qarşı mübarizədə" (1987), "Xarici Şərqin problemləri: tarix və müasirlik" (1988), "Şərq ədəbiyyatında ənənə və novatorluq" (1988) məqalələr məcmuələrinin redaksiya heyətinin üzvlərindən, müəlliflərindən və redaktorlarından biri olmuşdur. İctimai işlərdə fəal çalışmışdır.

Ümumittifaq Şərqşünaslar Cəmiyyəti Rəyasət Heyətinin üzvü (1987) və cəmiyyətin Azərbaycan bölməsi sədrinin müavini olmuşdur (1983-cü ildən). Moskva, Bakı, Düşənbə, Hamburq (ADR) şəhərlərində keçirilən Şərq problemlərinə həsr olunmuş beynəlxalq konfranslarda məruzələrlə çıxış etmişdir.

1992-ci il sentyabrın 19-da Bakıda vəfat etmişdir.

Əsərləri

1. "Ассоциация пера" и Михаил Нюйме, M.: Наука, 1975, 145 səh.
2. Cübran Xəlil Cübran (həyatı və yaradıcılığı), Bakı: Elm, 1975, 71 səh.
3. Корифеи новоарабской литературы, Bakı: Elm, 1991, 324 səh.
4. Cübran Xəlil Cübran, Bakı: Elm, 2002, 120 səh.
5. "Qələmlər birliyi" və Mixail Nüaymə, Bakı: Elm, 2002, 180 səh.
6. Yeni ərəb ədəbiyyatının korifeyləri, Bakı: Elm, 2003, 400 səh.

Tərcümələri

(ərəbcədən)

• İnsan və quş (hekayələr), Bakı: Azərnəşr, 1974, 118 səh.
• Ağ günlərin sorağında (İraq ədəbiyyatından nümunələr), Bakı: Yazıçı, 1983, 137 səh.

Həmçinin bax

• Aida İmanquliyeva (film, 2018)

Xarici keçidlər

• Görkəmli alim, bacarıqlı təşkilatçı, zərif qadın
• Səda - Aida İmanquliyevanın anım günüdür (19.09.2016)