Assinovskaya

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Assinovskaya
Эха-Борзе
43°14′30″ şm. e. 45°10′55″ ş. u.
Ölkə  Rusiya
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1847
Sahəsi
Mərkəzin hündürlüyü 273 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 11004 (2020) nəfər
Rəsmi dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 366703
Digər
assinovskoe.ru
Xəritəni göstər/gizlə
Assinovskaya xəritədə
Assinovskaya
Assinovskaya

Assinovskaya (Çeçen. Эха-Борзе[2][3]) kəndi Çeçenistan Respublikasının Sunja rayonunda yerləşir. Yeganə yaşayış məntəqəsi olan Assinovski kənd bələdiyyəsidir.[4][5]

Coğrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənd Assa (adını aldığı yer) çayının sol sahilində yerləşir. Sernovodskoye kəndinin rayon mərkəzindən 6 kilometr cənubda və Qroznı şəhərindən 45 km qərbdə yerləşir. Ən yaxın yaşayış məntəqələri: şimalda - Sernovodskoye, şərqdə - Yeni Şaroy, cənub-şərqdə Açxoy-Martan, cənubda Bamut, qərbdə Quş-Yurt və Nesterovskaya kəndi.[6]

Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]

Assinovskaya kəndi 1847-ci ildə Ax-Borzoyun Qarabulaq kəndinin ərazisində qurulmuşdur.[7] Kartoqrafiya materiallarına görə, aul və kənd eyni vaxtda mövcud idi, buna görə 1871-ci il üçün Strelbitskinin xəritəsində, Assinski kəndi və Axbarzoy aul mövcuddur hansı ki, Assa çayının sağ sahilində (solda kənd) yerləşir.[8]

Sunja xəttinin kəndləri don və digər kazaklar tərəfindən məskunlaşdı, onlar çar ordusunun köməyi ilə Şimali Qafqaza göndərildi. Yeni kazak kəndlərinin yaranması ilə dağlılar ən yaxşı torpaqlarını itirdilər. Gələcəkdə dağlılar arasında torpaq istifadəsi getdikcə azaldı. Onların torpaqları rus generallarına və zabitlərinə, daha az miqdarda yerli zadəganlara verildi.[9]

1850-ci illərdə çar hərbi idarəsi Yuxarı Sunja xəttinin genişlənməsi və dinc kəndlərin torpaq mülkiyyətinin tədricən genişləndirilməsi səbəbindən Qarabulaqlıların Kiçik Çeçenistan ərazisinə köçürülməsinin zəruriliyi ilə bağlı sualla üzləşdi. Assin kəndinin kazaklarına Assin çayının sağ sahilindəki meşə və ot sahələrini təqdim etmək üçün 1865-ci ildə Yeni Ax-Borzoy aulunun qurulduğu knyazlığı Bekoviç-Çerkaskovo torpaqlarında yerləşən Ax-Borzoy kəndinə köçürüldü. 1873-cü ildə Yeni Ax-Borzoy sakinləri su olmaması səbəbindən Saqopşi kəndinə köçürüldü.[10][11]

1994-cü ildə kənd sakinləri Rusiya Federasiyasının o vaxtkı prezidenti B.N. Yeltsinə açıq bir məktub yazaraq rus millətinə məxsus kənd sakinlərinə qarşı soyğunçuluq, qarət, adam oğurluğu, qətl faktlarını sadaladılar. 28 mart və 8 aprel 1999-cu ildə Müqəddəs Nikolay Kilsəsinin keşişi Pyotr Suxonosov (sonradan öldürüldü) və keşiş Serqiy Potapov qaçırıldı (sonradan sərbəst buraxıldı).[12][13]

2004-cü ilə qədər kəndin yerli sakinləri - kazaklar tamamilə məhv edildi və kazak kəndindən qovuldular. Demək olar ki, tarixən bu torpaqlar ya kazakların, ya da neytral (yaşayış olmayan) ərazilər idi. I Pyotrdan əvvəl Sunja çayı boyunca bütün torpaqlar kazaklar tərəfindən məskunlaşdı və nəzarət altına alındı.

Əhali[redaktə | mənbəni redaktə et]

2020-cu il məlumatına görə kəndin əhalisi 11 004 nəfərdir. Əhalinin milli tərkibinin 98,76 % çeçenlər və 1,24 % digərləri təşkil edir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. http://sunzha-chr.com/strukturnye-podrazdeleniya/pl-ns-rn/3532-ploshchad-i-naselenie-rajona.
  2. "Сулейманов А. Топонимия Чечни. Грозный: ГУП «Книжное издательство», 2006 г". 2012-05-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
  3. Карасаев А. Т., Мациев А. Г., 1971, с. 727.
  4. ОКТМО 96 631 404
  5. "Устав Ассиновского сельского поселения". 2018-10-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
  6. "Россия. Чечня. Сунженский район Россия - АССИНОВСКАЯ". 2019-10-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
  7. Владикавказские епархиальные ведомости. Год 10-й. 1904, № 15. Владикавказская епархия 1903 г. Краткий статистический обзор. 9-й благочиннический округ, п. 132.
  8. Карта Стрельбицкого. Кавказ
  9. Гриценко, 1971, с. 14.
  10. "ПЕРЕСЕЛЕНИЕ (МУХАДЖИРСТВО) КАРАБУЛАКОВ В ТУРЦИЮ И АДМИНИСТРАТИВНО–ТЕРРИТОРИАЛЬНОЕ УСТРОЙСТВО КАРАБУЛАКОВ В ТЕРСКОЙ ОБЛАСТИ — ГОСУДАРСТВЕННЫЙ АРХИВ РЕСПУБЛИКИ ИНГУШЕТИЯ". 2019-06-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
  11. "Год российской истории. Чеченская Республика Расселение вайнахов в XVIII–XX веках | Информационное агентство "Грозный-Информ"". 2019-06-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
  12. "В. П. Романов. Чечня. Белая книга". 2019-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
  13. "Обращение Президенту России Б. Н. Ельцину и Президенту Чеченской Республики Д. Дудаеву от жители станицы Ассиновской Сунженского района". 2018-04-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.