≛

Böyük Britaniyanın Baş nazirlərinin siyahısı

Vikipediya, azad ensiklopediya
(Böyük Britaniyanın baş nazirlərinin siyahısı səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)
Jump to navigation Jump to search
Böyük Britaniyanın Baş naziri
Prime Minister of the United Kingdom
Hakimiyyət gerbi
Hakimiyyət gerbi
Vəzifədədir
Rishi Sunak

25 Oktyabr 2022 ci ildən
Müraciət forması Hörmətli
Rəsmi iqamətgahı Dauninq-strit, 10
Vəzifənin təsis tarixi 4 aprel 1721
Vəzifədə birinci Robert Uolpol
Rəsmi saytı number10.gov.uk

Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının Baş naziri, nominal olaraq dövlət başçısı Britaniya monarxı tərəfindən təyin edilən hökumət başçısıdır və bir çox icraedici funksiyaları icra edir[1].

XVIII əsrdə meydana gələn Nazirlər kabinetindən ibarət olan hakimiyyətin başçısı "Baş nazir" (bəzən "Birinci nazir") adlanırdı; bu günə qədər də Baş nazir həmişə nazirliklərdən birinin yerini tutmuşdur (adətən xəzinənin birinci lordu).

Müasir tarixçilər adətən hesab edirlər ki, ilk baş nazir 1721-ci ildən 1742-ci ilə qədər iyirmi il müddətində Böyük Britaniya hakimiyyətinin başında durmuş ser Robert Uolpol olmuşdur. Marqaret Tetçer Böyük Britaniyanın Baş naziri vəzifəsini tutmuş ilk qadın olmuşdur. Öz vəzifəsində ölən son baş nazirlər Henri Con Templ və vikon Palmersto olmuşdur (1865-ci il). Yeganə qətlə yetirilmiş baş nazir Spenser Persival olmuşdur (1812-ci ildə).

Baş nazir ənənəvi olaraq Londondakı Dauninq-strit, 10 ünvanındakı — Böyük Britaniya kralı II Georq tərəfindən ilk baş nazir Robert Uolpola şəxsən hədiyyə edilmiş evdə yaşayır. Uolpol ona hədiyyə edilmiş evdən şəxsi evi kimi deyil, 1735-ci ildən Birinci lorların rəsmi iqamətgahı kimi məskunlaşdırdı. Birinci lordların əksəriyyəti Dauninq strit, 10 evində yaşasa da, onların bir qismi öz şəxsi evlərində yaşamışdılar. Onlar əsasən Londonun mərkəzində böyük evlərə sahib olan aristokratlar olmuşdur. Harold MakmillanCon Meycor kimi bəzi baş nazirlər Dauninq strit, 10 evində təmir və bərpa işləri gedən zaman Admiraltey evində yaşamışlar. Dauninq strit, 11 evinə bitişik ikinci xəzinə lordların (həmçinin xəzinə kansleri, faktiki olaraq maliyyə naziri) iqamətgahı yerləşir. Dauninq strit, 12 evində Baş "qamçı"nın (Whip) iqamətgahı yerləşir.

Baş nazirlərin siyahısı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Partiya
# Portret Adı Səlahiyyətin başlanması Səlahiyyətin başa çatması İstinadlar
1
Jean-Baptiste van Loo - Robert Walpole.jpg Robert Uolpol
(1742-ci ildən qraf Orford)
(1676—1745)
4 aprel 1721 11 fevral 1742 [2][3]
2
Earl of wilmington.png Spenser Kompton
(1673—1743)
16 fevral 1742 2 iyul 1743 [4]
3
Henry Pelham.jpg Henri Pelham
(1694—1754)
27 avqust 1743 6 mart 1754 [5][6][7]
4
Thomas Pelham-Holles, 1st Duke of Newcastle-under-Lyne.jpg Tomas Palem Holls
(birinci dəfə)
(1693—1768)
16 mart 1754 16 noyabr 1756 [8][9]
5
William Cavendish, 4th Duke of Devonshire.JPG Vilyam Kavendiş
(1720—1764)
16 noyabr 1756 25 iyun 1757 [10]
6
Thomas Pelham-Holles, 1st Duke of Newcastle-under-Lyne.jpg Tomas Palem Holls
(ikinci dəfə)
(1693—1768)
2 iyul 1757 26 may 1762 [4][11]
7
JohnStuartBute.jpg Con Stüart
(1713—1792)
26 may 1762 16 aprel 1763 [12]
8
George Grenville.png Corc Qrenvil
(1712—1770)
16 aprel 1763 13 iyul 1765 [13]
9
Rockingham2.JPG Çarlz Uotson-Uentuort
(birinci dəfə)
(1730—1782)
13 iyul 1765 30 iyul 1766 [14]
10
Elderpitt.jpg Vilyam Pitt (böyük)
(1708—1778)
30 iyul 1766 14 oktyabr 1768 [15]
11
Grafton3.JPG Oqastes Fitsroy
(1735—1811)
14 oktyabr 1768 28 yanvar 1770 [16]
12
Nathaniel Dance Lord North.jpg Frederik Nort
(1732—1792)
28 yanvar 1770 22 mart 1782 [17]
13
Rockingham2.JPG Çarlz Uotson-Uentuort
(ikinci dəfə)
(1730—1782)
27 mart 1782 1 iyul 1782 [4]
14
Shelburne.jpg Vilyam Petti
(1737—1805)
4 iyul 1782 2 aprel 1783 [4]
15
01-Bentinck William Henry Cavendish, 3rd Duke of Portland c 1774.jpg Vilyam Kavendiş-Bentink
(birinci dəfə)
(1738—1809)
2 aprel 1783 19 dekabr 1783 [4]
16
Pitt the Younger.jpg Vilyam Petti (kiçik)
(birinci dəfə)
(1759—1806)
19 dekabr 1783 14 mart 1801 [18]
17
Henry Addington.jpg Henri Eddinqton
(1757—1844)
17 mart 1801 10 may 1804 [4]
18
Pitt the Younger.jpg Vilyam Pitt (kiçik)
(ikinci dəfə)
(1759—1806)
10 may 1804 23 yanvar 1806 [4]
19
Epmis05Wyndham.jpg Vilyam Qrenvil
(1759—1834)
11 fevral 1806 31 mart 1807 [4]
20
01-Bentinck William Henry Cavendish, 3rd Duke of Portland c 1774.jpg Vilyam Kavendiş Bentinq
(ikinci dəfə)
(1738—1809)
31 mart 1807 4 noyabr 1809 [4]
21
Spencer Perceval.JPG Spenser Persival
(1762—1812)
4 oktyabr 1809 11 may 1812 [19]
22
Robert Jenkinson, 2nd Earl of Liverpool by Sir Thomas Lawrence (cropped).jpg Robert Liverpul
(1770—1828)
8 iyun 1812 9 aprel 1827 [20]
23
George Canning.jpg Corc Kenninq
(1770—1827)
10 aprel 1827 8 avqust 1827 [4]
24
FrederickJohnRobinson.jpg Frederik Con Robinson
(1782—1859)
31 avqust 1827 21 yanvar 1828 [4]
25
Arthur Wellesley, 1st Duke of Wellington by Robert Home cropped.jpg Artur Uelsli Vellinqton
(birinci dəfə)
(1769—1852)
22 yanvar 1828 16 noyabr 1830 [4]
26
Charlesgrey2.jpg Çarlz Qrey
(1764—1845)
22 noyabr 1830 9 iyul 1834 [21]
27
William Lamb, 2nd Viscount Melbourne, painted by John Partridge.jpg Vilyam Lem
(1779—1848)
16 iyul 1834 14 noyabr 1834 [22]
28
Arthur Wellesley, 1st Duke of Wellington by Robert Home cropped.jpg Artur Uelsli Vellinqton
(ikinci dəfə)
(1769—1852)
14 noyabr 1834 10 dekabr 1834 [23]
29
Robert Peel.jpg Robert Pil
(birinci dəfə)
(1788—1850)
10 dekabr 1834 8 aprel 1835 [24][25]
30
William Lamb, 2nd Viscount Melbourne, painted by John Partridge.jpg Vilyam Lem
(ikinci dəfə)
(1779—1848)
18 aprel 1835 30 avqust 1841 [26]
31
Robert Peel.jpg Robert Pil
(ikinci dəfə)
(1788—1850)
30 avqust 1841 29 iyul 1846 [27]
32
Lord john russell.jpg Con Rassel
(birinci dəfə)
(1792—1878)
30 iyun 1846 21 fevral 1852 [28]
33
14th Earl of Derby.jpg Edvard Smit-Stenli
(birinci dəfə)
(1799—1869)
23 fevral 1852 17 dekabr 1852 [29]
34
George Hamilton Gordon, 4th Earl of Aberdeen by John Partridge.jpg Corc Hamilton-Qordon
(1784—1860)
19 dekabr 1852 30 yanvar 1855 [30]
35
Palmerston.jpg Henri Templ
(birinci dəfə)
(1784—1865)[31]
6 fevral 1855 19 fevral 1858 [31]
36
14th Earl of Derby.jpg Edvard Smit-Stenli
(ikinci dəfə)
(1799—1869)
20 fevral 1858 11 iyun 1859 [32]
37
Palmerston.jpg Henri Templ
(ikinci dəfə)
(1784—1865)[33]
12 iyun 1859 18 oktyabr 1865 [33]
38
Lord john russell.jpg Con Rassel
(ikinci dəfə)
(1792—1878)
29 oktyabr 1865 26 iyun 1866 [34]
39
14th Earl of Derby.jpg Edvard Smit-Stenli
(üçüncü dəfə)
(1799—1869)
28 iyun 1866 25 fevral 1868 [35]
40
Disraeli.jpg Benjamin Dizraeli
(birinci dəfə)
(1804—1881)
27 fevral 1868 1 dekabr 1868 [36]
41
Gladstone.jpg Vilyam Qladston
(birinci dəfə)
(1809—1898)
3 dekabr 1868 17 fevral 1874 [37]
42
Disraeli.jpg Benjamin Dizraeli
(birinci dəfə)
(1804—1881)
20 fevral 1874 21 aprel 1880 [38]
43
Gladstone.jpg Vilyam Qladston
(birinci dəfə)
(1809—1898)
23 aprel 1880 9 iyun 1885 [39]
44
3rd Marquess of Salisbury.jpg Robert Solsberi
(birinci dəfə)
(1830—1903)
23 iyun 1885 28 yanvar 1886 [40]
45
Gladstone.jpg Vilyam Qladston
(üçüncü dəfə)
(1809—1898)
1 fevral 1886 20 iyul 1886 [41]
46
3rd Marquess of Salisbury.jpg Robert Solsberi
(birinci dəfə)
(1830—1903)
25 iyul 1886 11 avqust 1892 [42]
47
Gladstone.jpg Vilyam Qladston
(dördüncü dəfə)
(1809—1898)
15 avqust 1892 2 mart 1894 [43]
48
Archibaldprimrose1847.jpg Primrouz Arçibald
(1847—1929)
5 mart 1894 22 iyun 1895 [44]
49
3rd Marquess of Salisbury.jpg Robert Solsberi
(birinci dəfə)
(1830—1903)
25 iyun 1895 11 iyul 1902 [45]
50
A.J. Balfour LCCN2014682753 (cropped).jpg Artur Balfur
(1848—1930)
11 iyul 1902 5 dekabr 1905 [4]
51
Campbell-bannerman.jpg Henri Kampbell-Bannerman
(1836—1908)
5 dekabr 1905 3 aprel 1908 [4]
52
Herbert Henry Asquith.jpg Herbert Henri Aksvit
(1852—1928)
5 aprel 1908 5 dekabr 1916 [4]
53
David Lloyd George.jpg Devid Lloyd Corc
(1863—1945)
6 dekabr 1916 19 oktyabr 1922 [46]
54
Bonar law.jpg Endryu Bonar Lou
(1858—1923)
23 oktyabr 1922 20 may 1923 [47]
55
Stenli Bolduin
(birinci dəfə)
(1867—1947)
23 may 1923 16 yanvar 1924 [48]
56
Ramsay MacDonald ggbain.29588.jpg Ramsey Makdonald
(birinci dəfə)
(1866—1937)
22 yanvar 1924 4 noyabr 1924 [49]
57
Stenli Bolduin
(ikinci dəfə)
(1867—1947)
4 noyabr 1924 5 iyun 1929 [50]
58
Ramsay MacDonald ggbain.29588.jpg Ramsey Makdonald
(ikinci dəfə)
(1866—1937)
5 iyun 1929 7 iyun 1935 [51]
59
Stenli Bolduin
(üçüncü dəfə)
(1867—1947)
7 iyun 1935 28 may 1937 [52]
60
Arthur Neville Chamberlain 03.jpg Nevill Çemberlen
(1869—1940)
28 may 1937 10 may 1940 [4]
61
Winston Churchill cph.3a49758.jpg Vinston Çörçill
(birinci dəfə)
(1874—1965)
10 may 1940 27 iyul 1945 [53][54]
62
Clement Attlee.PNG Klement Ettli
(1883—1967)
27 iyul 1945 26 oktyabr 1951 [55]
63
Winston Churchill cph.3a49758.jpg Vinston Çörçill
(ikinci dəfə)
(1874—1965)
26 oktyabr 1951 7 aprel 1955 [56]
64
Anthony Eden (retouched).jpg Entoni İden
(1897—1977)
7 aprel 1955 9 yanvar 1957 [57]
65
Harold Macmillan in 1961.jpg Harold Makmillan
(1894—1986)
11 yanvar 1957 19 oktyabr 1963 [58]
66
Alec Douglas-Home Allan Warren.jpg Aleksandr Duqlas Hyum
(1903—1995)
19 oktyabr 1963 16 oktyabr 1964 [59]
67
Premier Wilson gaf persconferentie na bespreking in Den Haag , Wilson (kop), Bestanddeelnr 920-1165 (cropped).jpg Harold Vilson
(birinci dəfə)
(1916—1995)
16 oktyabr 1964 19 iyun 1970 [60]
68
Heathdod.JPG Edvard Hit
(1916—2005)
19 iyun 1970 4 mart 1974 [61]
69
Premier Wilson gaf persconferentie na bespreking in Den Haag , Wilson (kop), Bestanddeelnr 920-1165 (cropped).jpg Harold Vilson
(birinci dəfə)
(1916—1995)
4 mart 1974 5 aprel 1976 [62]
70
James Callaghan (1977).jpg Ceyms Kallaqan
(1912—2005)
5 aprel 1976 4 may 1979 [63][64]
71
Margaret Thatcher (1983).jpg Marqaret Tetçer
(1925—2013)
4 may 1979 28 noyabr 1990 [65][66]
72
Major PM full.jpg Con Meycor
(d.  1943)
28 noyabr 1990 2 may 1997 [67][68]
73
Blair June 2007.jpg Toni Bleyr
(d.  1953)
2 may 1997 27 iyun 2007 [69][70]
74
Gordon Brown (2008).jpg Qordon Braun
(d.  1951)
27 iyun 2007 11 may 2010 [71]
75
David Cameron official.jpg Devid Kemeron
(d.  1966)
11 may 2010 13 iyul 2016 [72]
76
Theresa May in Tallin crop.jpg Tereza Mey
(d.  1956)
13 iyul 2016 24 iyul 2019 [73]
77
Boris Johnson official portrait (cropped).jpg Boris Conson
(d.  1964)
24 iyul 2019 6 sentyabr 2022 [74]
78
Liz Truss Official Photo (cropped).jpg Liz Trass
(d.  1975)
6 sentyabr 2022 25 oktyabr 2022 [75]
79
Chancellor Rishi Sunak (cropped).jpg Rişi Sunak
(d.  1980)
25 oktyabr 2022 [76]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Blick, Andrew. At Power's Elbow: Aides to the Prime Minister from Robert Walpole to David Cameron / Andrew Blick, George Jones. — London : Biteback Publishing, 2013. — ISBN 978-1-849-54572-3.
  2. Kreike, edited by Emmanuel. Corrupt histories. Rochester (N.Y.): University of Rochester Press. 2004. xii & 167. ISBN 1-58046-173-5. (#parameter_ignored); (#accessdate_missing_url) ([[:Category:|link]])[[Category:]]
  3. Winton, Calhoun. John Gay and the London theatre. Lexington, Ky.: Univ. Press of Kentucky. 1993. 132–133. ISBN 0-8131-1832-8.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 "PMs through history". The Daily Telegraph. London: Telegraph Media Group. 21 September 2007. 1 March 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 October 2008.
  5. Byrn, edited by John D. Naval courts martial, 1793–1815. Farnham, Surrey, England: Ashgate for the Navy Records Society. 2009. xviii. ISBN 978-0-7546-6781-0. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
  6. H.S.Q, Henriques,. The Jews and the English law. Clark, N.J.: Lawbook Exchange. 2006. 241–5. ISBN 1-58477-645-5.
  7. Chaurasia, Radhey Shyam. History of modern India : 1707 A.D. upto [sic] 2000 A.D. New Delhi: Atlantic. 2002. 21–25. ISBN 81-269-0085-7.
  8. Kulisheck, P.J. The Duke of Newcastle, 1693–1768, and Henry Pelham, 1694–1754 : a bibliography. Westport, Conn.: Greenwood Press. 1997. 207–8. ISBN 0-313-29501-8.
  9. Marston, Daniel. The Seven Years' War. London: Osprey. 2001. 11 and 26. ISBN 1-84176-191-5.
  10. Thal, edited by Herbert Van. The Prime Ministers : from Sir Robert Walpole to Edward Heath. New York: Stein and Day. 1975. 93–102. ISBN 0812817389. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
  11. Hibbert, Christopher. George III: A Personal History. New York: Basic books. 2000. 27. ISBN 978-0465027248.
  12. Thomas, 2002. səh. 66–94.
  13. Thomas, 2002. səh. 95–124.
  14. Thomas, 2002. səh. 125–147.
  15. Thomas, 2002. səh. 148–196.
  16. Thomas, 2002. səh. 197–218.
  17. Clarke, 1993. səh. 278–279.
  18. Clarke, 1993. səh. 281.
  19. Priestley, 2002. səh. 62.
  20. Priestley, 2002. səh. 65.
  21. Clarke, 1993. səh. 293–294.
  22. Black, 2006. səh. 180.
  23. Anderson, 1856. səh. 442–443.
  24. Black, 2006. səh. 180–181.
  25. Clarke, 1993. səh. 294.
  26. Longford, 1998. səh. 63.
  27. Longford, 1998. səh. 156–157.
  28. Longford, 1998. səh. 156–187.
  29. Longford, 1998. səh. 228–231.
  30. Longford, 1998. səh. 232.
  31. 1 2 Longford, 1998. səh. 246.
  32. Longford, 1998. səh. 281.
  33. 1 2 Longford, 1998. səh. 282.
  34. Longford, 1998. səh. 346.
  35. Longford, 1998. səh. 351.
  36. Longford, 1998. səh. 353.
  37. Longford, 1998. səh. 357.
  38. Longford, 1998. səh. 396.
  39. Longford, 1998. səh. 433.
  40. Hunt, William. The Political History of England. Longmans, Green and co. 1907. səh. 505. (#parameter_ignored)
  41. Longford, 1998. səh. 484.
  42. Longford, 1998. səh. 492–493.
  43. Longford, 1998. səh. 518–519.
  44. Longford, 1998. səh. 527–528.
  45. Longford, 1998. səh. 533–534.Longford (1998).
  46. Rose, 1983. səh. 196–198.
  47. Rose, 1983. səh. 265.
  48. Rose, 1983. səh. 272.
  49. Rose, 1983. səh. 326.
  50. Rose, 1983. səh. 337.
  51. Rose, 1983. səh. 361.
  52. Rose, 1983. səh. 398.
  53. Hennessy, 2001. səh. 179.
  54. Hennessy, 2001. səh. 158.
  55. Hennessy, 2001. səh. 147.
  56. Hennessy, 2001. səh. 178.
  57. Hennessy, 2001. səh. 207.
  58. Hennessy, 2001. səh. 248.
  59. Hennessy, 2001. səh. 272.
  60. Hennessy, 2001. səh. 286.
  61. Hennessy, 2001. səh. 331.
  62. Hennessy, 2001. səh. 357.
  63. Hennessy, 2001. səh. 376.
  64. "Lord Callaghan of Cardiff". The Times. London: Times Newspapers Ltd. 28 марта 2005. 1 June 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 October 2008.
  65. Ballantyne, Aileen. "Crowd's long cold wait for lady of the hour". The Guardian. London: Guardian and Manchester Evening News Ltd. 5 мая 1979. 1 March 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 October 2008.
  66. Hennessy, 2001. səh. 397.
  67. "'John Major? Who's he?' asks Thatcher". The Independent. UK: Newspaper Publishing PLC. 6 августа 1995. 1 March 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 October 2008.
  68. Hennessy, 2001. səh. 437.
  69. "The Blair Years: 1997–2007". The Daily Telegraph. London: Telegraph Media Group. 28 июня 2007. 2009-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 октября 2008.
  70. Hennessy, 2001. səh. 476.
  71. Summers, Deborah. "Brown declared prime minister". The Guardian. London: Guardian News & Media. 27 июня 2007. 6 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 October 2008. (#parameter_ignored)
  72. "BBC News – David Cameron is UK's new prime minister". news.bbc.co.uk. BBC. 12 мая 2010. 2016-04-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 мая 2010.
  73. "Theresa May to succeed Cameron as UK PM on Wednesday". BBC. 11 July 2016. 11 July 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 July 2016.
  74. "Boris Johnson overhauls cabinet on first day as PM". BBC. 25 July 2019. 15 August 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 July 2019.
  75. Wingate, Sophie. "Liz Truss to become UK's third female prime minister". independent.co.uk. Independent. 5 September 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 October 2022.
  76. Nevett, Joshua. "Rishi Sunak warns of difficult decisions ahead in first speech as PM". bbc.com. 25 October 2022. 25 October 2022 tarixində arxivləşdirilib.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsas[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əlavə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]