Baiya

Baiya
Bahia
Bayraq[d] Gerb[d]
13° c. e. 42° q. u.
Ölkə	Braziliya
İnzibati mərkəz	Salvador, Baiya
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb	1889
Sahəsi	564.692 km²
Hündürlük	838 m
Saat qurşağı	UTC−03:00
Əhalisi
Əhalisi	15.344.447 nəf. (1 iyul 2017)
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu	BR-BA
Rəsmi sayt
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Baiya (port. Bahia) — Braziliyanın şərqində, Atlantik okean sahillərində yerləşən ştat. Ştat əhalisinin sayına görə Braziliyada dördüncü, sahəsinə görə siə beşinci yerdədir. İnzibati mərkəzi Salvador şəhəridir. Şəhər Bütün müqəddəslər buxtası sahilində qərarlaşır. Ştatın adı da portuqalcadan tərcümədə «buxta» mənasını verir.

Coğrafiya

Ştat Braziliya alcaq dağlıq sərhəbi bonunca Alaqoas, Pernambuku və Piaui, qərbdən Tokantins və Qoyas, cənubdan Minas-Jerays və Espiritu-Santu mtaları ilə sərhədə malikdir. Ərazisindən axan San-Fransisko çayı üzərində sahəsi 4214 km² olan Sobradinyo su anbarı mövcuddur.

İqlimi

İqlimi turopikdir. Orta illik temperatur +22 ºС-dir. Ştat ərazisində iki mövsüm müşahidə edilsə də ərazisindən asılı olaraq fərqlidir. Məsələn Salvador şəhərində yağış mövsümü martdan iyula qədər davam edir. Qərb rayonlarında oktyabrdan marta qədər çəkir.

Tarixi

Portuqaliyalı Alvareş Kabral 1549-cu ildə Portu-Sequruya lövbər atır. 1549-cu ildə burada Salvador şəhəri salınır. 1624 - 1625 illər arası şəhəri hollandlar idarə etmişlər.

Baiya ştatı Braziliya imperiyasına 2 iyul 1823-ci ildə birləşdirilmişdir. XVI - XVIII əsrlər ərzində buyada şəkər qamışı plantasiyaları mövcud olmuşdur. Bu məqsədlə hətta Afrikadan bura qullar gətirilmişdir.

İnzibati bölü

Ştat ərazisi 8 mezoregiona və 32 mikroregiona bölünür.

Demoqrafiya

Braziliyanın Coğrafiya və Statistika institutunun məlumatına görə 2007-ci ildə ştat ərazisində 14080654 nəfər yaşayır. Bu göstərici ilə hər km² 24,93 nəfər adam düşür.

2006-cı ildə əhalinin 67,4 % şəhərdə yaşayır. 1991 - 2000 illər aralığında ştat ərazisində əhalinin artımı cəmi 1 % təşkil etmişdir.

Son siyahıya alımaya əsasən burada 8,831 mln mulat (63,2 %), 2,864 mln ağdərili (20,5 %), 2,193 mln qaradərili (15,7 %), 83 min. hindu və asiyalı (0,6 %) yaşayır

Mühüm şəhərləri

• San-Salvador-da-Baiya-di-Тодус-ус-Сантус
• Feyra-di-Santana
• Viktoriya-da-Konkista
• İleus
• İtabuka
• Makasari
• Jekie
• Alaqoinyas
• Barreyras
• Portu-Sequru
• Teyşeyra-di-Freytas
• Paulu-Afonsu

İqtisadiyyat

Braziliyanın Coğrafiya və Statistika institutunun məlumatına görə 2005-ci ildə ÜDM 90,943 milyard Braziliya dolları, əhalinin adambaşına düşən gəliri isə 6583 Braziliya dollarıdır.

Ştatın paytaxtı həmdə Şimal-şərqin iqtisadi mərkəzidir, burada dəniz limanı və beynəlxalq hava limanı mövcuddur.

Kənd təsərrüfatı

Nəhəng kənd təsərrüfatı kompleksləri böyük miqdarda məhsul istehsal edir. Burada 3 mln 572 min. baş keçi (37 % ölkə üzrə) mövcuddur. Üstəlik il ərzində 110 800 t (65 % ölkə üzrə) kakao istehsal edilir.

Meşə təsərrüfatı

Ağac tədarükü hesabına burada mebel istehsalı və kağız hazırlanması həyata keçirilir.

Şəkillər

• 
• 
  город Салвадор
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
  XIX əsr
• 
  XVII əsr

Mənbə

• Ştatın rəsmi saytı Arxivləşdirilib 2016-01-28 at the Wayback Machine
• ANP report on the Reconcavo Basin Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine
• All about Salvador Bahia Brazil Arxivləşdirilib 2016-10-21 at the Wayback Machine
• Bahia from Salvador to Porto Seguro
• discovering Bahia in your language
• Population of Bahia
• Cities in the South of Bahia  (por.)
• Indira Weis's travelogue in Bahia
• A Most Accurate Picture of Brazil