Eldar Məmmədbəyli

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Eldar Məmmədbəyli
Doğum tarixi 22 yanvar 1941(1941-01-22) (83 yaş)
Doğum yeri
Elm sahəsi kimya
Elmi dərəcəsi kimya elmləri doktoru
Elmi adı baş elmi işçi
İş yeri AMEA Neft-Kimya Prosesləri İnstitutu
Mükafatları "Tərəqqi" medalı — 2019

Eldar Məmmədbəyli (tam adı: Eldar Məmmədbəyli Hüseynqulu oğlu; 22 yanvar 1941, Gədəbəy) — kimya elmləri doktoru, AMEA Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda şöbə müdiri, kimya üzrə onlarla elmi və tədris kitablarının müəllifi.[1]

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Eldar Məmmədbəyli Hüseynqulu oğlu 22 yanvar 1941-ci ildə Gədəbəy rayonu, Arısu kəndində anadan olmuşdur. O, Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutu (indiki Azərbaycan Tibb Universiteti) Əczaçılıq fakültəsində təhsil almışdır.

AMEA-nın akad. Y. H. Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda çalışır. O, Neft-Kimya Prosesləri İnstitutu nun "Antimikrob təsirli reagentlər və biozədələnmələrin tədqiqi laboratoriyası" struktur bölmənin rəhbəridir.

Eldar Məmmədbəyli Azərbaycan Demokrat Partiyası Ali Məclisinin üzvüdür.[2]

Əsas elmi nailiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Asimmetrik Dils-Alder reaksiyası, optiki aktiv funksionaləvəzolunmuş alitsiklik birləşmələrin sintezi, fizioloji aktiv maddələr, azot və kükürd birləşmələrin Mannix reaksiyası ilə sintezi, Azərbaycan yeni yataq neftlərinin, o cümlədən Naftalan neftinin optiki aktivliyinin tədqiqi, metal kompleksləri, o cümlədən ferrosen və simantrenin amin törəmələrinin sintezi. Uzun müddət ərzində xiral katalizatorların iştiraki ilə aparılan asimmetrik sintez sahəsində geniş elmi tədqiqat işləri aparmışdır. Təbii birləşmələr əsasında ekoloji təmiz üsulla yeni xiral katalizator sintez edilmiş və alınan katalizatorlar dien sintezində tətbiq edilmişdir. Onun rəhbərliyi və iştiraki ilə alitsiklik sırası yeni bioloji aktiv maddələr, optiki fəal və fərdi stereo-izomerlər şəklində sintez edilmişdir. Bu maddələrin bir çoxu yeni sintez olunmuş xiral katalizatorların iştiraki ilə aparılan Dils-Alder reaksiyası vasitəsi ilə alınmışdır. Sintez olunmuş maddələrin bioloji aktivliklərinin quruluşlarından asılı olaraq dəyişməsinin tədqiqi və onun gördüyü tədqiqat işlərinin sırasına daxildir

Elmlər namizədlərinin (fəlsəfə doktoru) sayı: 4

Elmlər doktorlarının sayı: 2

Əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Çapdan çıxmış elmi əsərlərin ümumi sayı:391 (2016-cı il iyunun 30-a olan məlumat)
  • Xaricdə çıxmış elmi əsərlərin sayı: 84

Siyahı[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Akhmedov I. M., Peynircioglu B., Mamedov E. G., Tanyeli C., Demir A. S. Hexachlorocyclopentadien in Diels-Alder asymmetric reaction. Tetrahedron, 1994, v. 50, N 7, p. 2099–2106.
  • Мамедов Э.Г. Асимметрическая реакция Дильса-Альдера 1,3-бутадиенов с (-)-диментилфумаратом в присутствии BBr3 и BBr3∙OEt2. Журн. орг. химии, 2007, т. 43, в. 2, с. 192–195.
  • Мамедов Э.Г., Клабуновский Е.И., Абдиев О.Б., Мамедова И.М. Синтез хиральных полигалогеннорборненов асимметрической реакцией Дильса-Альдера. Катализ в промышленности, 2008, № 5, с. 23–31.
  • Мамедбейли Э.Г., Джафаров И.А., Кязимова Т.Г., Ибрагимли С.И., Гасанов Х.И. Синтез и свойства аминометоксипроизводных 1-(этилтио)пентана. Журн. общей химии, 2012, т. 82, вып. 11, с. 1802–1806.
  • Мамедбейли Э.Г., Гасанов А.Г., Гусейнов Н.С., Аюбов И.Г., Гасанов Х.И. Диены С5 фракции пиролиза в термических и каталитических реакциях [4+2]-циклоприсоеди-нения. Нефтехимия, 2013, т. 53, в. 1, с. 58–63.
  • Мамедбейли Э.Г., Джафаров И.А., Казимова Т.Г., Мирзоева М.А., Искендерова О.К. Синтез и свойства аминометокси-производных 1-(этилсульфанил)ал-канов. Журнал прикладной химии, 2013, т. 86, № 8, с. 1184–1189.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Məmmədbəyli Eldar Hüseynqulu oğlu". 2018-12-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-24.
  2. "HANSI PARTİYANIN PROFESSORU ÇOXDUR?". 2023-04-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-20.