Firuzə (opera)

*Firuzə*
Firuzə
Bəstəkar	Üzeyir Hacıbəyov;
Yaradılma tarixi	1945

Bu məqalə Üzeyir Hacıbəyovun "Firuzə" operası haqqındadır. Digər mənalar üçün Firuzə səhifəsinə baxın.

Firuzə — Üzeyir bəy Hacıbəyovun yarımçıq qalmış operası.

Firuzənin ariyası

Fidan Qasımova və və ART simfonik orkestri ifasında, dirijor Ramiz Məlikaslanov

Media kömək

Tarixçə

1945-ci ildə yaradılırdı. Librettosu Ü. Hacıbəyov tərəfindən xalq rəvayətləri əsasında yazılmışdır. İlkin adı "Şəhrəbanu" idi. Bəstələnmiş musiqi parçaları arasında Firuzənin ariyası xüsusilə diqqətəlayiqdir. Onun musiqisi həzinliyi, şairanəliyi ilə fərqlənir. Bu ariya melodiyasının ifadəliliyi və oxunaqlığına görə bəstəkarın yazdığı ən gözəl opera ariyalarından biridir. Operanın librettosu Hacıbəyovun "Seçilmiş əsərləri"nin I cildində (B., 1964) çap olunmuşdur. Firuzənin ariyası Moskvada (Y. Fidlerin tərcüməsi ilə — 1949; P. Pançenkonun tərcüməsi ilə — 1956) və Bakıda (Ü. Hacıbəyov. "Seçilmiş ariyalar, romanslar və mahnılar" toplusu. Tərtibçi və redaktor Ə. Abbasov. B., 1975) nəşr edilmişdir.

Mənbə

Ü. Hacıbəyovun "Seçilmiş əsərləri"nin I cildi (B., 1964)
Ü. Hacıbəyov. "Seçilmiş ariyalar, romanslar və mahnılar". Tərtibçi və redaktor Ə. Abbasov. B., 1975.

Xarici keçidlər

Üzeyir Hacıbəyov
Operaları	Leyli və Məcnun (1908) • Şeyx Sənan (1909) • Rüstəm və Söhrab (1910) • Şah Abbas və Xurşid Banu (1912) • Əsli və Kərəm (1912) • Harun və Leyla (1915) • Koroğlu (1937) • Firuzə (1945)
Musiqili komediyaları	Ər və arvad (1910) • O olmasın, bu olsun (1911) • Arşın mal alan (1913)
Bəstələdiyi mahnılar	Çırpınırdı Qara dəniz • Yetim quzu • Bir quş düşdü havadan • Qaragöz • Süvari mahnısı • Çağırış • Vətən ordusu • Yaxşı yol • Döyüşçülər marşı
Romans-qəzəllər	Sənsiz (1941) • Sevgili canan (1943)
Himnlər	Azərbaycan himni (1919) • Azərbaycan SSR-in himni (1944) • Qələbə himni (1945)
Kamera-instrumental əsərləri	Aşıqsayağı • Uşaq albomu • Sonatina • Uşaq pyesləri
Ekranlaşdırılmış əsərləri	Arşın mal alan (1917) • Arşın mal alan (1937) • Arşın mal alan (1945) • Məşədi İbad (1953) • O olmasın, bu olsun (1956) • Arşın mal alan (1960) • Arşın mal alan (1965) • Məşədi İbad 94 (2005)
Haqqında çəkilən filmlər	Üzeyir Hacıbəyov (film, 1965) • Üzeyir Hacıbəyov (film, 1976) • Üzeyir ömrü (film, 1981) • Üzeyir Hacıbəyov (film, 1986) • Sənsiz (film, 1991)
Xatirəsi	Milli musiqi günü • Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri • Üzeyir Hacıbəyov Beynəlxalq musiqi festivalı • Üzeyir Hacıbəyovun heykəli (Bakı, 1960) • Üzeyir Hacıbəyov adına "Kimyaçı" Mədəniyyət Sarayı • Üzeyir Hacıbəyovun qəbirüstü abidəsi • Üzeyir Hacıbəyovun abidə kompleksi (Sumqayıt) • Üzeyir Hacıbəylinin ev-muzeyi (Bakı) • Üzeyir Hacıbəyovun ev-muzeyi (Şuşa) • Üzeyir Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyası • Üzeyir Hacıbəyovun abidəsi (Vyana) • Üzeyir Hacıbəyovun heykəli (Şuşa)