Həsən Təhsin Banquoğlu
Həsən Təhsin Banquoğlu (d. 1904, Drama, Osmanlı imperiyası), (ö. 3 mart, 1989, İstanbul)— Türk siyasətçi, türkoloq, professor.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
1929-cu ildə İstanbul Darülfünun Ədəbiyyat Fakültəsi Türk dili və ədəbiyyatı bölümünü bitirdi. Berlin və Breslau universitetlərində Osmanlı türkcəsi üzrə 1932-1936-cı illər arasında doktorluq çalışmasını apardı. Döndüyü ildə Ankara universiteti Dil Tarix Coğrafya Fakültəsi Türk dili dosentliyinə təyin edildi. 1943-cü ildə Bingöl milletvekilliğine seçildi. 1948-1950-ci illər arasında təhsil naziri oldu. 1955-1958-ci illər arasında Londa Üniversitetində müqayisəli Türk dilləri dərsi verdi. 1959-1961-ci illərdə Ankara universiteti İlahiyat və İstanbul Universiteti ədəbiyyat fakültələrində müəllim kimi işlədi. 1961-ci ildə CHP Ədirnə senatoru seçildi. Cumhuriyet Senatosu Edirne Üyeliği (15 oktyabr 1961 - 2 iyun 1968)-ci illər arasında davam etdi. 1960-1963-cü illərdə Türk Dil Kurumu başkanlığı vəzifəsində çalışdı. İsmət İnönünün "ortanın solu" politikasına qarşı çıxarak CHPdən ayrıldı. YTPyə keçdi, 1966-cı ildə bu partinin başkanı oldu. 1973-cü il seçimlərindən sonra siyasət yaşamdan çəkildi. Evli və 3 övlad atasıydı.
Əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- (1938), Altosmanisches Sprachstudien zu Suheyl u Nevbahar (Süheyl ü Nevbahar Üzerine Eski Osmanlıca Dil Çalışmaları), Breslau.
- (1940), Ana Hatlarıyla Türk Grameri
- (1941-1942), Dil Bahisleri
- (1945), Devlet Dili Türkçe Üzerine
- (1958), Uygurlar ve Uygurca Üzerine
- (1959), Türk Grameri, Ses Bilgisi
- (1974), Türkçenin Grameri
- (1984), Kendimize Geleceğiz
- (2001), Eğitim ve Kültür Trajedimiz: Kendimiz Olmaktan Nasıl çıktık?, (haz. Olcay Yazıcı)