Kərkük mühafəzası

Vikipediya, açıq ensiklopediya
(Kərkük (el) səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)
Keçid et: naviqasiya, axtar
Kərkük mühafəzası
Kərkük mühafəzasının qədhələri

Kərkük mühafazası (ərəbcə: محافظة كركوك) – İraq Respublikasında inzibati-ərazi vahidi.

Coğrafiyası[redaktə | əsas redaktə]

Kərkük mühafəzası Ərbil, Süleymaniyə və Səlahəddin mühafəzası ilə həmsərhəddir. 1947-ci ildə 20,355 km² ərazisi olan Kərkük mühafəzası inzibati cəhətdən Kərkük, Çəmçəməl, Kifri və Dəquq elçələrinə bölünürdü. 1962-ci ildə elin ərazi bölgüsünə dəyişiklik edildi və artıq o, Kərkük, Çəmçəməl, Tuzxurmatu, Kifri və Həvicə elçələrindən ibarət oldu. 1962-ci ildə yeni elçələrin yaradılmasına baxmayaraq elin ümumi ərazisi dəyişikliyə məruz qalmamışdı. 1970-ci ildən başlayaraq Kərkük mühafəzasından bəzi ərazilər qoparılaraq qonşu mühafəzalara birləşdirildi . 1975-ci ildə Kərkük elinin Kifri elçəsi qoparılaraq Diyala mühafəzasına, Çəmçəməl və Kalar bölgəsi Süleymaniyə mühafəzasına, Tuzxurmatu elçəsi isə Səlahəddin mühafəzasına birləşdirildi. 1976 – cı ildə Kərkük elinin adı dəyişdirilərək Ət-Təmim adlandırıldı. 1997-ci ildə artıq Kərkük mühafəzasının ərazisi xeyli azalaraq 9679 km² – endi, hazırda elin sahəsi 10.282 km², inzibati məkəzi Kərkük şəhəridir.

Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]

İllər Əhali[1]
1935 sa. 223,634[2]
1947 sa. 286,005[2]
1957 sa. 388,839[2]
1965 sa. 474,000[2]
1977 sa. 495,425[2]
1987 sa. 601,219[2]
1997 sa. 753,171[2][3]
2003 r.t. 839,121[3][4]
2007 r.t. 902,019[5]

Etnik tərkib[redaktə | əsas redaktə]

1957-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almanın 1959–cu ildə açıqlanmış yekun nəticələrinə əsasən Kərkük livasında əhalinin 45%-ni (təxminən 180 min nəfər) İraq türkmanları təşkil edirdi.[6][7][8][9]

1957-ci ildə aparılmış siyahıya almanın ilkin nəticələri
Etnik qruplar Kərkük şəhəri (1957) Kərkük eli (1957)
Türkmanlar 45,306 83,371
Kürdlər 40,047 187,593
Ərəblər 27,127 109,620
Assuriyalılar 1,509 1,605
Yəhudilər 101 123
Digər 6,312 6,627
Cəmi əhali 120,402 388,939

İnzibati-ərazi bölgüsü[redaktə | əsas redaktə]

Qəzaları Əhali, 2003 r.t.
Cəmi 848,007[10]
Kərkük 622,249[10]
Həvicə 151,267[10]
Daquq 40,237[10]
Dibs 34,254[10]

Bucaqlar (Nahiyyələr)[redaktə | əsas redaktə]

  • Altunköprü
  • Tazəxurmatu
  • Kara Hasan
  • Leylan
  • Yayçı
  • Kara İncir
  • Rəşad
  • Abbas (Həvicə elçəsi)
  • Riyad (Həvicə elçəsi)

Şəhərləri[redaktə | əsas redaktə]

Qəsəbələri[redaktə | əsas redaktə]

  • Altunköprü : Ərbil şəhərindən 50 km , Kərkük şəhərindən isə 44 aralıda yerləşir .
  • Tazexurmatu
  • Tavuk
  • Kara Hasan

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ Administrative Divisions of Countries ("Statoids") 1935 , 1947 , 1957 , 1965 , 1977 , 1987 , 1997 census of İraq
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Statoids (Worldwide reference for states, provinces, governorates, counties, districts, and other subdivisions of countries.) :Provinces of Iraq
  3. ↑ 3,0 3,1 World Gazetteer :Irak: divisions administratives (population et superficie)
  4. ↑ Iraq's 2003 Official Census by Ministries of Trade and Planning for the Food Coupon Distribution for the UN Oil-for-Food Program
  5. ↑ Inter-Agency Information and Analysis Unit (İAU): Iraq Information Portal :Kirkuk Governorate Profile
  6. ↑ "Statistical Compilation Relating to the Population Census of 1957 (in Arabic), I, Part IV, 170," Iraq, Ministry of the Interior, in Hanna Batatu, The Old Social Classes and the Revolutionary Movements of Iraq (Princeton: Princeton University Press, 1989), p. 913; David McDowall, A Modern History of the Kurds (London: I.B.Tauris, 1996), p. 3.
  7. ↑ Unrepresented Nations and Peoples Organization (UNPO) :The Turkmen of Iraq: Underestimated, Marginalized and exposed to assimilation Terminology
  8. ↑ Turkmen Nature of Kerkuk
  9. ↑ Unrepresented Nations and Peoples Organization (UNPO) :Iraqi Turkmen: Update on the Situation of Iraqi Turkmen
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 GeoHive (Global Statistics is a collection of tables and graphs providing a statistical look at countries, their population, area, capital, main cities, etc.) :Administrative units the Republic of Iraq - Kirkuk
Geographylogo.svg  Coğrafiya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Flag of Iraq.svg  İraq ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.


Flag of Iraq
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Kərkük_mühafəzası&oldid=3742665"