Leonti (imperator)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Leonti
ƏvvəlkiII Yustinian
SonrakıIII Tiberi
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 660
Vəfat tarixi 15 fevral 706
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi başın kəsilməsi
Fəaliyyəti rəhbər
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Leonti (yun. Λεόντιος) (66015 fevral 706, Konstantinopol) — Bizans imperatoru.[1][2][3]

Əslən erməni olduğu iddia olunan Leonti təxminən 660-cı ildə indiki Konya yaxınlığında dünyaya gəldi. Gənc yaşlarında Bizans ordusuna alındı və sürətlə hərbi karyerasını qurdu. İmperator IV Konstantin dönəmində Anadoludakı hərbi birliklərdən birinə rəhbər təyin edildi. 686-cı ildə imperator II Yustinianın əmriylə Əməvi orduları üzərinə şərqi Anadoluya göndərildi. Qəddar və zülmkarlığı ilə şərqi AnadoluGürcü çarlığını ələ keçirən Leonti Qafqaz Albaniyasını da tabeliyi altına aldı. Ancaq Leontinin ikinci səfəri ordudakı slavyanların xəyanəti səbəbilə uğursuz oldu. 692-ci ildə Tokat yaxınlığında baş tutan döyüşdə məğlub olan Leonti Konstantinopola çağırıldı və dərhal həbs edildi.

2 illik həbs həyatının ardından 695-ci ildə bağışlanaraq azad edildi və II Yustinian tərəfindən Anadoludakı hərbi birliklərdən birinə təyin edildi. Ancaq həbsdən çıxar-çıxmaz dərhal əmrindəki birliklərlə Konstantinopoldakı böyük həbsxanaya yürüdü və buradakı bütün məhbusları azad etdi. Bir çoxu keçmiş əsgər və ordu mənsubu olan bu məhbusları öz ordusuna qatan Leonti Ayasfoya kilsəsinə yürüdü və Konstantinopol patriarxı tərəfindən imperator elan olundu. Ertəsi gün II Yustinian və tərəfdarları zəncirlənərək əhalinin gözü önündə burnu və dili kəsildi. Ardından Krımdakı yunan şəhərlərindən birinə sürgün edildi. Ancaq tərəfdarı olan saray mənsubları at arabasına bağlanaraq küçələrdə sürükləndi və dəmir heykəlin içinə qapadılaraq diri-diri yandırıldılar.

Qısa səltənəti boyunca qonşu dövlətlərlə dost münasibət saxlamağa çalışsa da, onun bu siyasətindən faydalanan Əməvilər qısa zamanda irəliləyərək Bizans imperiiyasının şimali Afrikadakı bütün torpaqlarını ələ keçirdi. 698-ci ildə bölgəyə göndərdiyi ordu isə ərəblər tərəfindən məğlub edildi. Döyüş meydanından xilas olaraq Konstantinopola dönən əsgərlər qısa zaman sonra ayaqlandılar və donanmanı ələ keçirdilər. Donanma generallarından Tiberini imperator elan etdilər və taxtdan endirilən Leontinin eynilə sələfi kimi burnu və dili kəsildi. Saçları kəsilərək keşiş libası geyindirildi və paytaxtdakı monastırlardan birinə həbs olundu.

Ancaq göndərildiyi sürgündə güc toplayaraq 705-ci ildə yenidən hakimiyyəti ələ alan II Yustinian ona edilən təhqirləri unutmadı. 15 fevral 706-cı ildə keşiş Leonti və xələfi Tiberi saxlanıldığı yerdən alındı və zəncirlənərək xalqın gözü önündə edam olundular.

  1. Norwich, John J. (1991). Byzantium: The Apogee. Alfred A. Knopf, Inc. ISBN 0-394-53779-3
  2. Alexander, Paul Julius (1985). The Byzantine Apocalyptic Tradition. University of California Press. p. 66 (note 21). ISBN 9780520049987
  3. Cooper, Eric; Decker, Michael J. (2012). Life and Society in Byzantine Cappadocia. Springer. p. 42. ISBN 9781137029645