Mir Ağa Balım ocağı

Mir Ağa Balım ocağı
Mir Ağa Balım ziyarətgahı
Ölkə	Azərbaycan
Şəhər	Qubadlı
Yerləşir	Dondarlı kəndi
Tikilmə tarixi	XVI əsr
Kateqoriya	ziyarətgah
Əhəmiyyəti	yerli əhəmiyyətli
MirAğaBalım ocağı

Mir Ağa Balım ocağı — Qubadlı rayonunda Dondarlı kəndinin ərazisində, Nəqşibəndi təriqətinin nümayəndəsi Mir Ağa Balımın məzarı yerləşən ziyarətgah. Mir Ağa Balım dövrünün sayılıb seçilən kəramət şeyxlərindən olub, mükəmməl dini — mədrəsə təhsili almışdır. Bütün elin dini və dünyəvi işlərinə nəzarət edirdi.

Tarixi

Osmanlı imperiyasının Anadolu əyalətlərində hakimiyyətin təqibi ilə əlaqədar müəyyən cərəyanlara mənsub təriqətlər öz yurdlarını tərk edib, başqa yerlərə köçürdülər. Belə köç edən cərəyanlardan biri də Nəqşibəndi təriqətini təbliğ edən Mir Ağa Balım və onun etiqad yoldaşları Hacı Qaraman Qara Pirim və Sarıca Nəbi idi. Onlar Səfəvi dövlətinə tabe olan Qarabağ vilayətinə gəlmişdi. II Şah Abbasın hökmdarlığı dövründə onlar indiki Laçın rayonunun Cicimli kəndinin yerində kiçik bir obada məskunlaşdılar.

Nigari təxəllüsü Mir Həmzə Əfəndi Ağa Balım Həzrətlərinin altıncı arxa övladıdır və öz divanında Ağa Balımdan və Aşıqdan bəhs edir. Səfəvi dövlətinin öndə gələnlərinə "Xan" ləqəbi verilir, onlara böyük torpaq sahələri bağışlardılar. Belə mülkədar təbəqə hər qisim adamdan olurdu və həmçinin seyidlərdən də. Seyidlik vəsiqəsi olanlar da bu kimi mülkədarlardan olurdular. Səfəvi şahlarından II Təhmasib tərəfindən möhürlənmiş və ov dərisi üzərinə yazılmış bir seyidlik vəsiqəsində Ağa Balımın Cicimli kəndinə gəlməsi və özündən sonra gələn nəslin seyidi olaraq təsdiq olunduğu göstərilmişdir. Ağabalın həzrətlərinin dörd övladı olmuş və bu nəslin şəcərəsi bu soyl yayılmış insanlara Məşhəl olmuşlar.

Ağa Balım həzrətlərinin övladları yaşadıqlarl dövrdə Qarabağın ərazisinin müxtəlif yerlərinə yayılıb, orada yaşadılar və dini təbliğatla məşğul olublar. Ömürlərini Allah yolunda məşhəl edən bu nəslin sonrakı nümayəndələrindən biri də, Hacı Axund ağadır. Hacı Axund ağanın da taleyi məşəqqətlərlə, min-bir əzab-əziyyətlə yoğrulub. O, atasını erkən yaşlarından itirdikdən sonra, Qubadlı rayonunun Dondarlı kəndinə köçür. O, bu kənddə atasının dostu, Zəngəzurun din və şəriət əhli olan Hacı Mustafa əfəndinin mənəvi dayağını tapır. Hacı Axund Hacı Mustafanın açdığı məsciddə dərin dini savad alır, hikmətlərə yiyələnir. Tezliklə, Ağa da müqəddəs bir insan kimi şöhrət qazanır, səsi-sorağı yaxın-uzaq ellərə yayılır. Hacı Axund ağanın 7 oğlu, 2 qızı olub.

Hacı Axund ağanın oğlu Mirmehdiağa ailə həyatı qurandan sonra rəhmətə getmişdir. Onun yeganə oğluna da atasının adını qoymuşlar. 1876-cı ildə dünyaya gələn Mirmehdi ağa uşaqlıqdan yetimliyin bütün ağrı-acısını çəkmişdir. Atasının üzünü görməyən ağa bir ildən sonra anasını da itirir. Babası Hacı Axund onu öz yanında saxlayır, böyüdür. Mirmehdi ağanın 4 oğlu, 1 qızı olub. 3 oğlu erkən rəhmətə gediblər. Həyat yoldaşı Gilə xanım Mehdilər nəslindən idi. Gilə xanımın Mirmehdi ağa haqqında danışdığı möcüzələr indi də kənd camaatının dilindən düşmür. Mirmehdiağa 1946-cı ildə haqq dünyasına qovuşub.

Hacı Seyid Mükərrəm ağa 1931-ci ildə Qubadlının Dondarlı kəndində dünyaya göz açıb. Elə atası kimi də uşaqlıqdan ailəsinin qayğısını çəkməli olub. Bəhlul Behcətin oğlu Molla Mustafanın yanında dərs alıb, uzun illər bənnalıq edib, fermada işləyib. Mirmehdi ağanın kəraməti Mükərrəm ağaya keçib. Mükərrəm ağa el ağsaqqalı idi. Mükərrəm ağa onun qapısına şəfa niyyəti ilə gələnləri və qan bağlamağa küsülü barışdımağa qapısına getdiyini insanları həmişə razı salırdı. Mükərrəm ağanın altı qızı və üç oğlu olub.

Həmçinin bax

• Mehdi Mükərrəmoğlu
• Hacı Mirmehdizadə