Portal:Ədəbiyyat/Seçilmiş məqalə/Arxiv

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Hərb və Sülh (rus. Война и миръ) — rus yazıçısı Lev Tolstoy tərəfindən yazılmış və ilk dəfə 1869-cu ildə nəşr edilmiş roman. Roman dünya ədəbiyyatının ən mühüm nailiyyətlərindən və vacib əsərlərindən biri kimi dəyərləndirilir. "Hərb və Sülh" L.Tolstoyun digər əsəri olan "Anna Karenina" ilə birgə onun ədəbi yaradıcılığının zirvəsi hesab olunur.

"Hərb və Sülh" Rusiyanın Fransa tərəfindən istilası dövründə baş vermiş hadisələri və Napoleon erasının Rusiyada Çar cəmiyyətinə təsirini, bu təsirin doğurduğu nəticələri beş zadəgan ailəsinin nümunəsində təsvir edir. Romanın ilkin versiyası 18651867–ci illərdə "Rus Xəbərçisi" qəzetində silsilə şəklində "On il 1805" adı ilə nəşr edilmişdir. Roman tam şəkildə ilk dəfə 1865-ci ildə nəşr edilmişdir. 2009–cu ildə "Newsweek" tərəfindən tərtib edilmiş "Top 100 Books" sırasında "Hərb və Sülh" birinci olmuşdur.

Tolstoy özü, əsər haqqında bir qədər qarışıq fikir bildirərək qeyd etmişdir ki, "Hərb və Sülh" " roman deyil, bir qədər poema, daha çox isə tarixi xronikadır". Romanın bəzi bölmələri isə təsvirilikdən tamam uzaq olmaqla, fəlsəfi diskussiya xarakteri daşıyır. O, göstərir ki, ən yaxşı Rusiya ədəbiyyatı nümunələri standart normalardan kənara çıxır. Tolstoy "Anna Karenina" əsərini roman yaradıcılığının ilk nümunəsi kimi dəyərləndirir.



Harri Potter və Fəlsəfə DaşıCoan Roulinq tərəfindən yazılmış Harri Potter romanlar seriyasından olan ilk romandır. Romanda gənc Harrinin sehrbaz olmasını öyrənməsi, Sehrbazlıq və Sehr Məktəbi Hoqvartsda dostlar tapması və ilk ildəcə düşmənlərlə qarşılaşmasından bəhs edilir. Dostlarının köməyi ilə Harri, onun valideynlərini öldürmüş, lakin zəifləmiş Lord Voldemortun geri qayıtmaq planının qarşısını alır.

Roluinqin debüt kitabı olan bu roman ilk dəfə 26 iyun 1997-ci ildə “Bloomsbury” nəşriyyatı tərəfindən Londonda nəşr edilmişdir. 1998-ci ildə “Scholastic Corporation” nəşriyyatı “Harri Potter və Sehrbaz Daşı” (Harry Potter and the Sorcerer's Stone) adı ilə romanın ABŞ versiyasını nəşr etdi. Kitab BKABŞ-da bir çox mükafatlara layiq görülmüşdür. 1999-cu ilin avqustunda kitab “The New York Times”ın ən çox satılan fentezi romanları siyahısında birinci yerə yüksəlmiş, 1999-2000-ci illər ərzində bu mövqeyə yaxın yerlərdə qərarlaşmışdır. Dünyanın müxtəlif dillərinə tərcümə olunmuş roman 2011-ci ildə “Qanun” nəşriyyatı tərəfindən nəşr edilmişdir. Roman əsasında 2001-ci ildə eyni adlı film çəkilmişdir.

Əksər tənqidçilər Roulinqin zəngin fantaziyası, sadə, düzgün nəql stilini və aydın süjet qurma bacarığını yüksək qiymətləndirsələr də, bəziləri romanın son fəsillərində çox hadisə “sığışdırıldığını” bildirmişlər. “Harri Potter və Fəlsəfə Daşı” əsəri Roulinqin sevimli yazıçısı olan Ceyn Ostinin əsərləri, Harri Potter romanlarından əvvəl uşaq ədəbiyyatının ən məşhur nümunələrini yaratmış Roald Dalın əsərləri və qədim yunan yazıçısı Homerin əsərləri ilə müqayisə edilmişdir. Bəzi tənqidçilər romanı viktorian və edvardian dövrünün məktəb romanları ilə müqayisə edərkən, bəziləri də etik və sosial normaları baxımından romanın müasir ədəbiyyat nümunəsi olduğunu bildirmişlər.