Portal:Nizami Gəncəvi

redaktə   "Dilçə şerimizdə olsa da kəsir, Mənaca böyükdür ondakı təsir" Nizami Gəncəvi Nizami Gəncəvi portalına xoş gəlmisiniz! redaktə   Seçilən məqalə Yeddi gözəl (farsca: Həft Peykər – هفت پیکر) — Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin "Xəmsə" toplusuna daxil olan əsərlərdən biridir. Nizami Gəncəvi bu əsəri 1197-ci ildə tamamlamış və onu Marağa hakimi Ələddin Körpə Arslana ithaf etmişdir. Poemanın mövzusu qədim İran tarixindən götürülmüşdür. Əsərdə təsvir olunan hadisələrinmərkəzində Sasanilər sülaləsinin beşinci hökmdarı Bəhram Gur dayanır. Şair əsərdə onun həyatını əks etdirmək adı altında, öz dövrü haqqında kəskin tənqidi fikirlər, romantik düşüncələr dolu bir əsər yaratmışdır. "Yeddi gözəl" adı rəmzi məna daşıyır. Lakin əsərə verilən bu romantik addan düzgün nəticə çıxarmaq lazımdır. Burada söhbət təkcə Bəhramın gözəllərlə əylənməsindən getmir, şairi düşündürən hökmdar və xalq problemi bu poemanın da mərkəzi xəttini təşkil edir. Bəhram ölkəni idarə etməyi əmək adamlarından çobandan öyrənib. O, fitnənin sözləri qarşısında öz səhvini başa düşüb haqsız hərəkətlərindən peşman olur. Şair ölkənin abadlaşması, xalqın firavan yaşaması üçün hökmdarı ədalətli olmağa, xalqa arxalanmağa çağırır. Məqaləni oxu... redaktə   Şəkil qalereyası Nizami Gəncəvi adına qızıl medal redaktə   Obrazlar Fərhad - Nizami Gəncəvinin "Xəmsə"sinin ikinci məsnəvisi olan "Xosrov və Şirin" poemasının qəhrəmanlarından biridir. Poemada Şirinə aşiq olan Fərhadın sevgisi cavabsız qalır və o, faciəvi şəkildə ölür. XII əsrin mötəbər tarixi sənədi, 520 (1126)-ci ildə qələmə alınan “Kitabi-mücmələt-təvarix v-əl-qisəs” əsərində (müəllifi naməlumdur) Xosrovun cəh-cəlalından, Şirin haqqında verilən maraqlı məlumatdan əlavə, Xosrovun Bəhramdoxt adlanan digər bir məşuqəsinin də adı çəkilmiş, həmçinin Fərhad haqqında bəhs olunmuşdur. Fərhadın tarixi bir şəxsiyyət olduğuna işarə edən müəllif burada onu həm mühəndis-memar, həm də sepəhbod adlandırır. Məqaləni oxu... redaktə   Bilirsinizmi... Azərbaycanda elm xadimlərinin mükafatlandırılması üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi Nizami Gəncəvi adına Qızıl Medal mövcuddur. Avropada Nizaminin əsərlərinin tərcüməsinə ilk dəfə XIX əsr Avstriya şərqşünas və diplomatı baron Yozef fon Hammer-Purqştal təşəbbüs göstərmişdir. 1941-ci ildə Nizaminin 800 illik yubileyi qeyd olunarkən, mühasirədə olan Stalinqradda yubiley tədbirinin keçirildiyi Ermitajın "məktəbli kabineti"ni Neva çayında dayanan "Qütb ulduzu" gəmisi işıqla təmin edib. İtalyan bəstəkarı Cakomo Puççini məşhur Turandot operasını Nizaminin "Yeddi gözəl" məsnəvisindəki hekayə əsasında yazıb. redaktə   Xarici keçidlərdə əsərləri redaktə   Təqvim Nizami 800 1947-ci ildə Nizaminin anadan olmasının 800 illik yubileyi, Sankt-Peterburqda geniş miqyasda qeyd olunmuşdur. Nizami 870 2011-ci ildə Nizaminin anadan olmasının 870 illik yubileyi Bakıda geniş miqyasda qeyd olunmuşdur. 1947-ci ildə Nizami Gəncəvinin qəbirüstü məqbərəsinin bərpasına başlanmışdır. 2012-ci ildə Nizami Gəncəvinin 870 illik yubileyi ilə bağlı “Xəmsə” Bakıda yeni formatda nəşr olunmuşdur. 4 dekabr 2012 — 3 saylı Uşaq İncəsənət məktəbində Nizami Gəncəvinin 870 illiyinə həsr olunmuş konsert keçirilmişdir. 12 dekabr 1948 — Nizami operasının premyerası Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında keçirilmişdir. 23 dekabr 2011 — Dahi Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin 870 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında Sərəncam (№ 1927). 29 dekabr 2012 — Hindistanın Nyu Dehli şəhərində dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin 870 illik yubileyinə həsr olunmuş həsr olunmuş tədbirlər keçirilmişdi. redaktə   Əsərlərdən sətirlər Hər gecəm oldu kədər, qüssə, fəlakət sənsiz, Hər nəfəs çəkdim, hədər getdi o saət sənsiz! Sənin ol cəlb eyləyən vəslinə and içdim inan, Hicrinə yandı canım yox daha taqət sənsiz! Başqa bir yarı necə axtarım, ey nazlı mələk, Bilirəm səndə dedin:"Yox yara hacət sənsiz!" Sən mənim qəlbimə hakim, sənə qul oldu könül, Sən əzizsən, mən uçuz, bir heçəm, afət, sənsiz! Nə gözüm var-arayım mən səni, bəxtimdəki yox, Nədə bir qaçmağa var məndə cəsarət sənsiz! Sən Nizamidən əgər arxayın, olsan da, gülüm, Gecə-gündüz arayıb olmadı rahət sənsiz! “Hər gecəm oldu kədər, qüssə, fəlakət sənsiz,” redaktə   Kateqoriyalar Nizami Gəncəvi Nizami Gəncəvinin əsərləri Nizami Gəncəvi haqqında filmlər Nizami Gəncəvinin heykəlləri Nizami Gəncəvi haqqında kitablar Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi Nizami Gəncəvinin şərəfinə adlandırılmış obyektlər redaktə   Əlaqəli portallar Ədəbiyyat Füzuli Şekspir Teatr İncəsənət