Qrodno Azot

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Qrodno Azot
Ümumi məlumatlar
Tipi Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
Təsis tarixi 1963[1]
Baş qərargahın yeri
Struktur
İşçi sayı
  • 7.562 nəf. (2016)[2]
Ana şirkət Belneftexim
Rəhbərlik
Təsisçi
  • SSRİ Nazirlər Soveti[d]
azot.by

Qrodno Azot (belar. Гро́дна Азо́т) — Belarus dövlət şirkəti və açıq səhmdar cəmiyyətidir. Azot birləşmələri və gübrələrinin istehsalçısıdır. 1963-cü ildə azot gübrələri istehsal edən zavod kimi yaradılmışdır. Belneftexim Belarus Dövlət Neft və Kimya Konserninin bir hissəsidir. Qrodno şəhəri, Kosmonavtlar prospekti, 100 ünvanında yerləşir.

Şirkətdə 5 istehsalat növü var. Burada 50-yə yaxın kimyəvi məhsul istehsal olunur: texniki maye ammonyak, azot gübrələri - karbamid, karbamid-ammonyak qarışığı, ammonium sulfat, metanol tenik, kaprolaktam, biodizel və maye karbon qazı. Qrodno Azot 2016-cı ildən ABŞ, daha sonra Avropa İttifaqı və bir sıra digər ölkələr tərəfindən beynəlxalq sanksiyalar altındadır.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1960-cı ilin oktyabrında müvəqqəti yardımçı binaların tikintisinə başlanıldı. 1963-cü ildə isə ammonyak və karbamid istehsalına başlanıldı. 1965-ci ilin yanvarında ammiak-1 və karbamid-1 sexlərinin ilk cərgələri istifadəyə verildi. 1970-ci ildə kaprolaktam istifadəyə verildikdən sonra zavod kimya zavoduna çevrildi. 1970-ci ilin oktyabrında Qrodno azot gübrə zavodu S. O. Pritytsky adına Qrodno kimya zavoduna, 1975-ci ilin mayında isə S. O. Pritytsky adına Qrodno "Azot" istehsalat birliyinə çevrildi. 1981-ci ildə müəssisə “Xalqlar Dostluğu” ordeni ilə təltif edilib.

2000-ci ilin avqustunda Qrodno istehsalat birliyi "Azot" Qrodno istehsalat respublika unitar müəssisəsi "GPO Azot"a, 2002-ci ildə isə "Qrodno Azot" Açıq Səhmdar Cəmiyyətinə çevrildi.[3] 2020-ci ildə Belarusda nəticələrinin saxtalaşdırıldığı güman edilən prezident seçkilərindən sonra “Qrodno Azot” ASC-nin işçiləri Belarusdakı etirazları və milli tətil çağırışlarını dəstəklədilər. İşçilərin bir çoxu polis tərəfindən saxlanılaraq döyüldülər. Ölkənin bütün müəssisələri arasında tətili ən çox dəstəkləyənlər Qrodno-Azotun işçiləri idi[4][5]. 2018-ci ildə Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti SOCAR tərəfindən Qrodno Azot zavodunun modernləşdirilməsinə sərmayə qoyması imkanları müzakirə edilirdi.[6]

Sanksiyalar[redaktə | mənbəni redaktə et]

2006-cı ildən etibarən Qrodno Azot ASC və onun filialı[7] olan Qrodno Ximvolokno (fasilələrlə[8][9][10][11][12]) "demokratik prosesi sarsıtmaq"[13][14] səbəbi ilə “Birləşmiş Ştatların xüsusi təyin olunmuş vətəndaşları və bloklanmış şəxsləri” siyahısındadır. Siyahı son dəfə 2021-ci ilin iyununda yenilənib[15]. 9 avqust 2021-ci ildə Qrodno Azot-un baş direktoru İqor Lyaşenko “ABŞ-ın xüsusi təyin olunmuş vətəndaşları və bloklanmış şəxsləri” siyahısına daxil edildi[12][16].

Rejimə qarşı dinc etirazlarda iştirak edən Qrodno Azotun və Ximvolokno zavodunun işçiləri tətil elan etdikləri üçün həm Qrodno Azot rəhbərliyi, həm də rejim nümayəndələri tərəfindən işdən çıxarıldıqları, qorxudulduqları və hədələndikləri üçün Qrodno Azot və Qrodno Ximvolokno 2021-ci il dekabrın 2-də qüvvəyə minən Avropa İttifaqının beşinci sanksiyalar paketinə daxil edildi[17]. Qrodno Azot vətəndaş cəmiyyətinə qarşı repressiyalara görə məsuliyyət daşıyır”[18]. Dekabrın 20-də İsveçrə[19][20], dekabrın 22-də isə Albaniya, İslandiya, Lixtenşteyn, Norveç, Şimali Makedoniya, Serbiya, Monteneqro[21][22] da sanksiyalara qoşuldu. 2022-ci ilin martında Qrodno Azot Yaponiya[23][24] tərəfindən, oktyabrda isə Ukrayna tərəfindən sanksiyaya məruz qaldı[25].

2021-ci ilin 3 aprel tarixində elan edildi ki, Qrodno Azot ASC-nin törəmə müəssisəsi məhsulların göndərilməsi üçün tender elan edib. Tenderin şərtlərindən biri də sənədlərdə malgöndərən kimi üçüncü bir şirkətin göstərilməsinə icazə verilməsi idi. Ərizəyə görə, bu şərt sanksiyalarla əlaqələndirilirdi[26]. 2023-cü ilin fevral və mart aylarında Belarus Tədqiqat Mərkəzinin və Litva Sienasının jurnalistləri bildirdilər ki, Qrodno Azot-un məhsulları zavoda qarşı sanksiyaların tətbiqindən sonra bir neçə şirkətin köməyi ilə yenə də Aİ-də satılır[27][28].

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ http://www.azot.by/ru/about/history/vehi.
  2. ↑ http://www.minfin.gov.by/ru/securities_department/results/results_oao/.
  3. ↑ "История предприятия". Archived from the original on 2010-02-28. İstifadə tarixi: 2023-05-16.
  4. ↑ "«Рабы, все равно будете на нас работать». Как бастуют и разгоняют протесты на «Гродно Азоте»" (rus). Русская служба Би-би-си. 2020-10-30. 2020-11-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-12.
  5. ↑ "Протесты в Беларуси: в Гродно ОМОН применил слезоточивый газ против демонстрантов". 2021-07-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-22.
  6. ↑ "Azərbaycan və Belarus prezidentlərinin geniş tərkibdə görüşü olub » Azərbaycan Prezidentinin Rəsmi internet səhifəsi". president.az (az.). İstifadə tarixi: 16 may 2023.
  7. ↑ "Кто попал в пятый пакет санкций ЕС: полный список". 2021-12-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-29.
  8. ↑ John R. Liebman, Roszel Cathcart Thomsen II, James E. Bartlett III. United States Export Controls (ingilis). Wolters Kluwer (ing.)az.. 2012. səh. 2-45. ISBN 978-1-4548-0123-8.
  9. ↑ "США пом якшили санкції проти білоруських компаній" (ukrayna). Korrespondent.net. 2021-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-21.
  10. ↑ "Санкции против Белоруссии" (rus). РИА Новости. 20160215T1935+0300Z. 2019-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-01-02.
  11. ↑ Robin Emmott. "EU, U.S. temporarily ease some sanctions on Belarus" (ingilis). Reuters. 2015-10-29. 2021-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-21.
  12. ↑ 12,0 12,1 "Treasury Holds the Belarusian Regime to Account on Anniversary of Fraudulent Election" (ingilis). Министерство финансов США. 2021-08-09. 2021-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-10.
  13. ↑ OFAC Sanctions List Search Arxivləşdirilib 2020-10-02 at the Wayback Machine, Министерство финансов США
  14. ↑ Steven J. Woehrel. Belarus: Background and U. S. Policy Concerns (ingilis). Congressional Research Service (ing.)az.. 2011. səh. 12.
  15. ↑ "Dėl tarptautinių sankcijų taikymo devynioms Baltarusijos įmonėms" (litva). SEB bankas (alm.)az.. 2021-06-02. 2021-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-21.
  16. ↑ "США расширили санкции в отношении официального Минска. Полный список" (rus). zerkalo.io. 2021-08-09. 2021-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-10.
  17. ↑ Илья Лакстыгал, Глеб Мишутин, Василий Милькин. "ЕС ввел новые санкции против Белоруссии". Ведомости. 2021-12-02. 2021-12-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-24.
  18. ↑ "EUR-Lex - 32022D0307 - EN - EUR-Lex". eur-lex.europa.eu (ingilis). 2023-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-05.
  19. ↑ Евгений Жуков. "Швейцария расширила санкции против Беларуси". Deutsche Welle. 2021-12-20. 2021-12-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-23.
  20. ↑ "Searching for subjects of sanctions" (ingilis). 2021-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-29.
  21. ↑ "Черногория, Сербия и еще пять стран присоединились к санкциям ЕС против Белоруссии". Коммерсантъ. 2021-12-22. 2021-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-23.
  22. ↑ "Declaration by the High Representative on behalf of the European Union on the alignment of certain countries concerning restrictive measures in view of the situation in Belarus" (ingilis). Совет Европейского союза. 2021-12-22. 2021-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-23.
  23. ↑ "Japan introduces further sanctions on Russia and Belarus" (ingilis). 2022-04-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-24.
  24. ↑ "資産凍結等の措置の対象となるベラルーシ共和国の個人及び団体" (PDF) (yapon). 2022-03-27 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-04-24.
  25. ↑ "Украина ввела санкции против жены Лукашенко, силовиков, олигархов и предприятий". Украинская правда. 2022-10-20. 2022-12-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-12-02.
  26. ↑ "«Гродно Азот» применяет мошеннические схемы, чтобы уйти от санкций". 2021-07-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-03.
  27. ↑ "Белорусские и литовские активисты выявили схему продажи белорусских удобрений в обход санкций ЕС". Украинская правда. 2023-02-21. 2023-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-12.
  28. ↑ Šarūnas Černiauskas. "Galimo sankcijų apėjimo schemoje sudalyvavęs lietuvis prisipažįsta ir atsiprašo" (litva). 2023-04-03. İstifadə tarixi: 2023-04-12.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Qrodno_Azot&oldid=7221735"