Ad
|
Şəkil
|
Yer
|
Tarix
|
UNESCO məlumatları
|
İzahlar
|
Karain mağarası
|
|
37°04′39″ şm. e. 30°34′15″ ş. u.
|
Alt Paleolitik
|
|
2001-ci ildə Ümumdünya İrs kimi qeydiyyata alınması üçün edilən müraciət Ümumdünya İrs Komitəsi tərəfindən gecikdirildi.[2]
|
Sümela monastrı
|
|
40°41′24″ şm. e. 39°39′30″ ş. u.
|
4. yüzil
|
|
1989-cu ildə Ümumdünya İrs kimi qeydiyyata alınması üçün edilən müraciət Ümumdünya İrs Komitəsi tərəfindən gecikdirildi.[3]
|
Alahan monastırı
|
|
36°47′27″ şm. e. 33°21′04″ ş. u.
|
5. yüzil
|
1398 |
1398; 2000; i, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Noel Baba Kilsəsi
|
|
36°14′41″ şm. e. 29°59′07″ ş. u.
|
4. yüzil
|
|
|
Harran ve Şanlıurfa
|
|
37°09′20″ şm. e. 38°47′28″ ş. u.
|
E.ə. 9500
|
1400 |
1400; 2000; i, ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ahlat məzar daşları
|
|
38°44′26″ şm. e. 42°27′30″ ş. u.
|
12-15-ci yüzillar
|
|
|
Dənizli-Şərqibəyazit yolundakı Səlcuqlu Karvansarayları
|
|
|
13. yüzil
|
1403 |
1403; 2000; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ağzıkara Han, Akbaş Hanı, Akhan Karvansarayı (Aksaray), Akhan Karvansarayı (Dənizli), Altunapa Hanı, Cibci Han, Eğirdir Han, Elikesik Han, Ertokuş Hanı, Gedik Han, Hacı Bekir Han, Han Camisi Hanı, Kantarmış Hanı, Kargı Han, Kavak Hanı, Kireli Hanı, Köprüköyü Hanı, Kuruçeşme Han, Lala Han, Latif Hanı, Mamahatun Karvansarayı, Mugar Hanı, Obruk Hanı, Okla Han, Öresin Han, Pervane Hanı, Pınarbaşı Hanı, Sadettin Hanı, Sikre Han, Sultan Han (Aksaray), Sultan Han (Kayseri), Sünnetli Han, Şahruh Köprüsü Hanı, Zincirli Han
|
Konya: Anadolu Səlcuqlu Dövlətinin paytaxtı
|
|
37°52′14″ şm. e. 32°30′17″ ş. u.
|
12-13-cü yüzillar
|
1404 |
1404; 2000; i, ii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Alanya
|
|
36°32′11″ şm. e. 31°59′52″ ş. u.
|
E.ə. 4-cü yüzil
|
|
2011 və 2013-cü illərdə Dünya İrsi obyekti kimi qeydiyyata alınmaq üçün hazırlanan namizədlik sənədləri Türkiyənin tələbi ilə geri götürülüb.[4][5]
|
Mardin mədəni landşaft sahəsi
|
|
37°18′46″ şm. e. 40°44′21″ ş. u.
|
14-cü yüzil
|
1406 |
1406; 2000; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2003-cü ildə Ümumdünya İrsi obyekti kimi qeydiyyatdan keçmək üçün edilən müraciətə Türkiyənin tələbi ilə baxılmayıb.[6]
|
Müqəddəs Pavel kilsəsi, Müqəddəs Pavel su quyusu və ətrafı
|
|
36°54′50″ şm. e. 34°53′52″ ş. u.
|
1102
|
1409 |
1409; 2000; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İshaq Paşa sarayı
|
|
39°31′13″ şm. e. 44°07′44″ ş. u.
|
1784
|
1410 |
1410; 2000; i, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kekova adası
|
|
36°10′47″ şm. e. 29°51′47″ ş. u.
|
E.ə. 3-cü yüzil
|
1411 |
1411; 2000; ii, iii, vii, ix |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Güllük Dağı Milli Parkı ve Termessos
|
|
36°58′57″ şm. e. 30°27′53″ ş. u.
|
E.ə. 2-ci yüzil
|
1412 |
1412; 2000; ii, iii, v, viii, ix, x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Likiya sivilizasiyanın qədim şəhərləri
|
|
|
E.ə. 5-ci yüzil
|
|
|
Saqalassos antik şəhəri
|
|
37°40′33″ şm. e. 30°31′07″ ş. u.
|
E.ə. 3-cü yüzil
|
|
|
Perge antik şəhəri
|
|
36°57′34″ şm. e. 30°51′11″ ş. u.
|
E.ə. 13-cü yüzil
|
|
|
Əşrəfoğlu məscidi
|
|
37°41′00″ şm. e. 31°43′07″ ş. u.
|
1299
|
|
|
Müqəddəs Pyotr Kilsəsi
|
|
36°12′33″ şm. e. 36°10′41″ ş. u.
|
1-ci yüzil
|
|
|
Aizanoi
|
|
39°12′03″ şm. e. 29°36′35″ ş. u.
|
E.ə. 2-ci minillik
|
|
|
Zevqma arxeoloji obyekti
|
|
37°03′27″ şm. e. 37°52′12″ ş. u.
|
E.ə. 1-ci yüzil
|
5726 |
5726; 2012; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Qordion
|
|
39°39′00″ şm. e. 31°58′46″ ş. u.
|
E.ə. 12-ci yüzil
|
5727 |
5727; 2012; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ümumdünya İrs obyekti kimi qeydiyyatdan keçmək üçün edilən müraciətə 2022-ci ildə baxılacaq.[7]
|
Birgi, Ödemiş tarixi şəhəri
|
|
38°15′23″ şm. e. 28°03′59″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
|
Hekatomnus məqbərəsi və ziyarətgahı
|
|
37°18′46″ şm. e. 27°46′46″ ş. u.
|
E.ə. 4-cü yüzil
|
5729 |
5729; 2012; i, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Beçin orta əsrlər şəhəri
|
|
37°16′29″ şm. e. 27°47′21″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
|
Niğdenin tarixi abidələri
|
|
37°57′58″ şm. e. 34°40′43″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
|
Yesemek daş karxanası və heykəltəraşlıq emalatxanası
|
|
36°54′12″ şm. e. 36°44′19″ ş. u.
|
E.ə. 9-cu yüzil
|
|
|
Odunbazarı tarixî şəhər mərkəzi
|
|
39°45′54″ şm. e. 30°31′16″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
|
Mamure qalası
|
|
36°04′51″ şm. e. 32°53′41″ ş. u.
|
3-4-cü yüzillər
|
|
|
Hacı Bektaş Vəli kompleksi
|
|
38°56′33″ şm. e. 34°33′44″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
|
Laodikeya qədim şəhəri
|
|
37°50′09″ şm. e. 29°06′33″ ş. u.
|
E.ə. 3-cü yüzil
|
5823 |
5823; 2013; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Duz gölü ətraf mühitin xüsusi mühafizə bölgəsi
|
|
38°40′43″ şm. e. 33°30′55″ ş. u.
|
2000
|
5824 |
5824; 2013; vii, viii, x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sardis antik şəhəri və Bintəpələr Lidiya kurqanları
|
|
38°29′18″ şm. e. 28°02′25″ ş. u.
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
5829 |
5829; 2013; i, ii, iii |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İznik
|
|
40°25′47″ şm. e. 29°43′35″ ş. u.
|
E.ə. 316
|
5900 |
5900; 2014; ii, iii, v |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zeynal Abdin məscidi və Mor Yaqup Kilsəsi
|
|
37°04′00″ şm. e. 41°12′52″ ş. u.
|
4-cü yüzil (kilsə) 12-ci yüzil (məscid)
|
|
|
Əxi Evrən məscidi və türbəsi
|
|
39°08′53″ şm. e. 34°09′34″ ş. u.
|
1482
|
|
|
Titus tuneli
|
|
36°07′16″ şm. e. 35°55′21″ ş. u.
|
2-ci yüzil
|
|
|
Mahmud Bəy məscidi
|
|
41°28′47″ şm. e. 33°41′12″ ş. u.
|
1366
|
|
|
Kültəpə-Kaniş Arxeoloji ərazi
|
|
38°51′02″ şm. e. 35°38′04″ ş. u.
|
E.ə. 3-cü minillik
|
|
|
Kaunos antik şəhəri
|
|
36°49′31″ şm. e. 28°37′22″ ş. u.
|
E.ə. 9-cu yüzil
|
5906 |
5906; 2014; i, ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anadolu Səlcuqlu mədrəsələri
|
|
|
13-cü yüzil
|
|
Buruciyə mədrəsəsi, Cacabəy Mədrəsəsi, Qoşa Mədrəsə, Qoşa Minarəli Mədrəsə (Ərzurum), Qoşa Minarəli Mədrəsə (Sivas), Göy mədrəsə, İncə Minarəli Mədrəsə, Qaratay Mədrəsəsi, Sahabiyə Mədrəsəsi, Yakutiyə Mədrəsəsi
|
Korikus antik şəhəri
|
|
36°27′24″ şm. e. 34°08′53″ ş. u.
|
E.ə. 4-cü yüzil
|
5909 |
5909; 2014; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anazarb antik şəhəri
|
|
37°14′57″ şm. e. 35°53′50″ ş. u.
|
E.ə. 1-ci yüzil
|
5910 |
5910; 2014; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Çanaqqala və Gelibolu Birinci Dünya Müharibəsi Bölgələri
|
|
40°03′01″ şm. e. 26°13′11″ ş. u.
|
1915-16
|
|
|
Əflatunpınar: Het su abidəsi
|
|
37°50′05″ şm. e. 31°43′15″ ş. u.
|
E.ə. 1620-1200
|
5912 |
5912; 2014; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ağdamar kilsəsi
|
|
38°20′25″ şm. e. 43°02′12″ ş. u.
|
921
|
6035 |
6035; 2015; i, ii, iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aspendos antik şəhəri tiatrı ve su kəmərləri
|
|
36°56′20″ şm. e. 31°10′20″ ş. u.
|
E.ə. 5-ci yüzil
|
6036 |
6036; 2015; i, ii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Əshabi-Kəhf kompleksi
|
|
38°14′47″ şm. e. 36°51′15″ ş. u.
|
446
|
|
|
Mudunu tarixi əxi şəhəri
|
|
40°27′51″ şm. e. 31°12′43″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
2018-ci ildə dünya irsi obyekti olaraq qeydiyyata alınmaq üçün hazırlanan namizədlik sənədləri Türkiyənin istəyi ilə geri götürülüb.[8]
|
Harşena Dağı ve Pontus Kral qaya məzarları
|
|
40°39′12″ şm. e. 35°49′49″ ş. u.
|
E.ə. 3-cü yüzil
|
6039 |
6039; 2015; iii, vi, vii |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dağlıq Frigiya
|
|
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
6040 |
6040; 2015; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Stratonikeia (Muğla) antik şəhəri
|
|
37°18′47″ şm. e. 28°03′57″ ş. u.
|
E.ə. 1500-cü il
|
|
|
Uzun körpü
|
|
41°16′40″ şm. e. 26°40′30″ ş. u.
|
1443-cü il
|
|
|
İsmail Fakirullah Türbəsi
|
|
37°56′57″ şm. e. 42°00′40″ ş. u.
|
18-ci yüzil
|
|
|
Ulduz sarayı Kompleksi
|
|
41°03′01″ şm. e. 29°00′41″ ş. u.
|
18-ci yüzil
|
6044 |
6044; 2015; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Malabadi köprüsü
|
|
38°09′13″ şm. e. 41°12′13″ ş. u.
|
12-ci yüzil
|
6113 |
6113; 2016; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Van qalası, telli ve tarixî Van şəhəri
|
|
38°30′03″ şm. e. 43°20′21″ ş. u.
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
6114 |
6114; 2016; ii, iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
II. Bəyazid kompleksi
|
|
41°41′09″ şm. e. 26°32′38″ ş. u.
|
1488-ci il
|
6117 |
6117; 2016; ii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yivli minarə
|
|
36°53′11″ şm. e. 30°42′16″ ş. u.
|
1373-cü il
|
|
|
Sivrihisar Ulu Camii
|
|
39°27′03″ şm. e. 31°32′14″ ş. u.
|
1232-ci il
|
|
|
Bodrum qalası
|
|
37°01′54″ şm. e. 27°25′45″ ş. u.
|
15-ci yüzil
|
6121 |
6121; 2016; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nuruosmaniyə məscidi
|
|
41°00′37″ şm. e. 28°58′13″ ş. u.
|
1755-ci il
|
6122 |
6122; 2016; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kibira antik şəhəri
|
|
37°09′29″ şm. e. 29°29′47″ ş. u.
|
E.ə. 4-cü yüzil
|
|
|
Hacı Bayram Məscidi və ətrafı
|
|
39°56′39″ şm. e. 32°51′28″ ş. u.
|
1428-ci il
|
|
|
Qızılirmaq deltası ve Quş Cənnəti
|
|
41°40′13″ şm. e. 36°02′07″ ş. u.
|
1994-cü il
|
|
Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2018'de hazırlanan adaylık Şəkilsı, Türkiye'nin isteğiyle geri çekildi.[8]
|
Assos antik şəhəri
|
|
39°29′16″ şm. e. 26°20′13″ ş. u.
|
E.ə. 7-ci yüzil
|
6242 |
6242; 2017; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayvalık sənaye landşaft zonası
|
|
39°19′00″ şm. e. 26°41′31″ ş. u.
|
19-cu yüzil
|
|
|
İvriz mədəni landşaft ərazisi
|
|
37°23′46″ şm. e. 34°09′53″ ş. u.
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
6244 |
6244; 2017; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anadolu Türk İrsinin Erkən Dövrü: Danişməndlilər bəyliyinin paytaxtı Niksar
|
|
40°35′17″ şm. e. 36°56′59″ ş. u.
|
11-ci yüzil
|
6344 |
6344; 2018; ii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Qaziantepdə yeraltı su strukturları: Livaslar və Kastels
|
|
37°03′34″ şm. e. 37°23′20″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
Altı ögesi vardır.[9]
|
Anadoluda taxta damlı və taxta dirəkli məscidlər
|
|
Afyonkarahisar, Ankara, Əskişəhər, Kastamonu, Konya
|
|
13-14-cü yüzillər
|
|
Afyonqarahisar Ulu Camii, Arslanhane Camii ,Əşrəfoğlu Camii, Mahmut Bəy Camii, Sivrihisar Ulu Camii
|
Yustinian körpüsü
|
|
40°44′15″ şm. e. 30°22′26″ ş. u.
|
6-cı yüzil
|
|
|
Priena antik şəhər
|
|
37°39′31″ şm. e. 27°17′51″ ş. u.
|
E.ə. 6-cı yüzil
|
6348 |
6348; 2018; ii, iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harput tarixî şəhəri
|
|
38°42′16″ şm. e. 39°15′10″ ş. u.
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
6349 |
6349; 2018; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kral qızı hamamı
|
|
39°29′41″ şm. e. 35°22′34″ ş. u.
|
2-ci yüzil
|
|
|
Ballıca mağarası təbiət parkı
|
|
40°13′38″ şm. e. 36°18′06″ ş. u.
|
Pliosen
|
6403 |
6403; 2019; vii, viii |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aralıq dənizindən Qara dənizə Genuya Ticarət Yolu üzərində Qala və Divarlı Qəsəbələr
|
|
|
13-cü yüzil
|
|
İlk dəfə 2013-cü ildə Akçakoca qalası, Amasra qalası, Çandarlı qalası, Foça qalası, Qalata qülləsi, Sinop qalası, Yoros qalası ilə bir irs sahəsi yaradılmışdır.[10] Daha sonra 2020-ci ildə Çeşme qalası, Göyərçinada qalası və Kuşadası divarları müvəqqəti irs sahəsinə kimi əlavə edildi.[11]
|
Beypazarı tarixi şəhəri
|
|
40°10′14″ şm. e. 31°55′15″ ş. u.
|
19-cu yüzil
|
|
|
Qaratəpə antik şəhəri
|
|
37°15′33″ şm. e. 36°14′09″ ş. u.
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
6470 |
6470; 2020; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İzmir tarixi liman şəhəri
|
|
38°25′06″ şm. e. 27°07′56″ ş. u.
|
E.ə. 4-cü yüzil
|
6471 |
6471; 2020; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zerzevan qalası və Mithraeum
|
|
37°36′30″ şm. e. 40°29′57″ ş. u.
|
4-cü yüzil
|
6472 |
6472; 2020; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Koramaz Vadisi
|
|
38°48′10″ şm. e. 35°41′02″ ş. u.
|
11-ci yüzil
|
|
|
Midyat və ətrafının (Tur Abdin) son antik və orta əsr kilsələri və monastırları.
|
|
37°28′59″ şm. e. 41°23′48″ ş. u.
|
6-cı yüzil
|
6534 |
6534; 2021; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Mor Sobo Kilsəsi, Məryəm Ana Kilsəsi, Deyruzzaferan Manastırı, Mor Gabriel Manastırı, Mor Abai Manastırı, Mor Loozor Manastırı, Mor Yakup Manastırı, Mor Kuryakos Kilsəsi, Mor İzozoel Kilsəsi
|
Kəmaliyə tarxi şəhəri.
|
|
39°15′44″ şm. e. 38°29′44″ ş. u.
|
15-ci yüzil
|
|
Kəmaliyə şəhər mərkəzi və "Qaranlıq Kanyon"-dan ibarətdir.
|