Vikipediya:İnzibatçıların və bürokratların seçilməsi qaydaları
Bu səhifə Vikipediyanın rəsmi prinsiplərindən biridir. |
Qayda səsvermə nəticəsində qəbul edilmişdir.
- Səsvermə müddəti: 23 fevral — 10 mart 2011-ci il.
- Qüvvədədir: 10 mart 2011-ci ildən.
Kim inzibatçılığa namizəd ola bilər
Səsvermə hüququ olan bütün vikipediyaçılar aşağıdakı şərtlər daxilində öz namizədliklərini irəli sürə bilərlər:
- 1) Namizədliyini irəli sürülərkən Vikipediyanın heç bir layihəsində bloku olmamalıdır, yalnız blok müddəti başa çatdıqdan sonra istifadəçi namizədliyini irəli sürə bilər;
- a) Qeyri-müəyyən müddətə və ya 3 dəfədən daha artıq bloklanmış istifadəçilər istisna olmaqla, əvvəllər blok almış istifadəçilərin, aldıqları blokun müddətinin bitməsindən 6 ay sonra və alınmış blokun səbəblərini başa düşdüklərini və buna səbəb olmuş hərəkətlərə bir daha yol verməyəcəklərini bəyan etdikləri təqdirdə, inzibatçı seçilmək üçün namizədlikləri irəli sürülə bilər. Namizədlik irəli sürüldükdən və ya inzibatçı seçildikdən sonra yuxarıda göstərilmiş qayda pozularsa, bu bənddə göstərilmiş şərtin yerinə yetirilmədiyi hesab olunur və inzibatçı seçkisi etibarsız sayılaraq inzibatçının statusu alınır.
- 2) minimum bir dəfə başqa bir səsvermədə iştirak etmiş olmalıdır;
- 3) Azərbaycan dilindəki Vikipediyada qeydiyyat stajı 1 ildən az olmamalıdır;
- 4) redaktələrinin sayı 5 mindən az olmamalıdır.
Bu tələblərə cavab verməyən namizədin qeydiyyat adı bürokrat tərəfindən, fəal bürokrat olmadığı təqdirdə isə hər hansı inzibatçı tərəfindən səsvermədən çıxarılır və bunun səbəbi barədə namizədə məlumat verilir.
Kim bürokratlığa namizəd ola bilər
Vikipediya bürokratı yalnız aşağıdakı tələbləri ödəyən istifadəçi ola bilər:
- redaktələrinin sayı 10 mindən az olmamalıdır;
- 1 il müddətindən az olmayaraq Azərbaycanca Vikipediyanın inzibatçısı olmalı və ya Arbitraj komitəsində fəaliyyət göstərməlidir;
- Azərbaycan dilindəki Vikipediyada son 3 ay müddətində aktiv olmalıdır.
Bu tələblərə cavab verməyən namizədin qeydiyyat adı bürokrat tərəfindən, fəal bürokrat olmadığı təqdirdə isə hər hansı inzibatçı tərəfindən səsvermədən çıxarılır və bunun səbəbi barədə namizədə məlumat verilir.
Kimlər seçici hüququna malikdir?
Səsvermə hüququna yalnız aşağıdakı şərtləri ödəyən qeydiyyatdan keçmiş istifadəçilər malikdirlər:
- Səsvermə başlayan tarixə kimi Azərbaycan dilindəki Vikipediyada stajı 3 aydan az olmayan istifadəçilər;
- ciddi redaktələrinin sayı 500-dən az olmayan istifadəçilər. Ciddi redaktələrə - sonradan ləğv edilmiş redaktələr, intervikilərin daxil edilməsi (məqalədə başqa intervikilər olarsa), şablonların daxil edilməsi, orfoqrafik səhvlərin düzəlişi, mətnin bölmələrə ayrılması daxil deyil;
- həmçinin həmin 500 redaktənin 100 redaktəsi "Vikipediya" ad fəzasında olmalıdır. Lakin bu 100 redaktəyə avtomatik əlavələr (Məs. "AWB") və müzakirəyə aid olmayan düzəlişlər daxil deyil;
- inzibatçının etimad səsverməsinin başladılması üçün keçirilən sorğunun başlama tarixinə kimi Azərbaycan dilindəki Vikipediyada son 15 gün ərzində 5 redaktəsi olan istifadəçilər. Əgər səsvermə inzibatçı statusunun verilməsi barədədirsə, bu zaman səsvermə başlayan tarixdən etibarən 15 gün ərzində 5 redaktəsi olan istifadəçilər;
- bir neçə istifadəçi adı olan vikipediyaçı yalnız səsvermə hüququ olan bir adla səs verə bilər. Vikipediyaçı əgər istifadəçi adlarının biri ilə səs veribsə və bu ad ilə səsvermə hüququna malik olmadığı ona məlum olubsa, bu zaman digər səsvermə hüququ olan istifadəçi adı ilə səs verə bilər və bu barədə səsvermə keçirilən səhifədə məlumat verməlidir.
İnzibatçıların və bürokratların namizədliyini kimlər irəli sürə bilər
İnzibatçılar və bürokratların namizədliyini irəli sürə bilərlər:
- İnzibatçı və bürokrat seçkisində səsvermə hüququ olan istifadəçi layiq bildiyi və bütün şərtlərə cavab verən digər istifadəçinin namizədliyini irəli sürə bilər;
- İnzibatçı və bürokrat olmaq istəyən və bunun üçün bütün şərtlərə cavab verən istifadəçi öz namizədliyini irəli sürə bilər.
İnzibatçılığa və ya bürokratlığa namizədliyi irəli sürülmüş istifadəçi namizədliyini geri götürmək üçün müraciət etdikdə, səsvermə dayandırılmış hesab olunur və nəticələr ləğv olunur.
Qeyd: Statusun alınması ilə bağlı səsvermə, yalnız göstərilən namizədin özü statusdan imtina etmək üçün müraciət etdikdə dayandırılır və bu zaman statusun alınması ilə bağlı müvafiq tədbirlər görülür.
İnzibatçıların və bürokratların statuslarının alınması
İnzibatçının və bürokratın etimad səsverməsi iki halda baş tuta bilər:
- Səsvermə hüququna malik istifadəçinin "sorğusu" ilə — "səsvermə hüququna" malik istifadəçilər inzibatçının etimad səsverməsinin keçirilməsi üçün sorğu (petisiya) başlada bilərlər. İstifadəçilərin müraciəti zamanı sorğuda inzibatçıların da iştirak etməsi mümkündür. Əgər 7 "səsvermə hüququ" olan istifadəçi lehinə olarsa inzibatçının etimad səsverməsi başladılır. İnzibatçının etimad səsverməsi üçün başladılan ilk sorğudan yalnız 4 ay sonra ikinci sorğu üçün müraciət edilə bilər.
- İnzibatçıların daxili sorğusu ilə — əgər 4 ay müddəti ərzində zəruri hal yaranarsa "inzibatçılar" öz aralarında inzibatçılara müraciət səhifəsində sorğu keçirərək, sadə səs çoxluğu ilə etimad səsverməsini daha "tez" başlada bilərlər.
- İnzibatçının və bürokratın etimad səsverməsi üçün sorğunun müddəti "7 gündür".
İnzibatçının statusundan məhrum edilməsi
- İnzibatçı/bürokrat Vikipediyada 6 ay ərzində əsas vəzifələrinə aid şərtləri yerinə yetirməyibsə, ondan inzibatçı statusunun alınması ilə əlaqədar səsvermə keçirilə bilər. Əgər səsvermə nəticəsində inzibatçıya etimad göstərilsə, lakin səsvermənin nəticələrinin elan edildiyi tarixdən sonrakı növbəti 6 ay ərzində o fəaliyyətini Vikipediya:İnzibatçıların fəaliyyəti qaydalarının "İnzibatçıların əsas vəzifələri" bölməsində göstərilən minimal tələblərə uyğunlaşdırmazsa, o zaman müzakirəsiz və səsverməsiz həmin istifadəçi inzibatçı statusundan məhrum edilir.
Bu bənd müddətli həqiqi hərbi xidmət keçdiyi müddətdə qeyri-aktiv olan inzibatçı/bürokrata aid edilmir. - İnzibatçının vəfat etməsi haqqında dəqiq məlumat əldə edildiyi andan onun fəaliyyətinə xitam verilir.
- İnzibatçının öz parolunu digər istifadəçiyə verməsi haqqında dəqiq məlumat əldə edildiyi andan o, inzibatçı statusundan məhrum edilir.
- İnzibatçının statusundan məhrum edilən şəxs həm də bürokratdırsa, o avtomatik olaraq bürokrat statusundan da məhrum edilir.
- Öz "inzibatçı bayrağı"nı geri qaytarmaq istəyən istifadəçi səsvermə keçirmədən, istənilən vaxt metaya müraciət edə bilər.
İnzibatçıların və bürokratların seçilməsi qaydası
Namizədlərin səsverməsində və səsvermə ilə bağlı müzakirələrdə hər bir Vikipediya istifadəçisi yalnız bir qeydiyyat adı ilə iştirak edə bilər.
İstifadəçinin bir-neçə qeydiyyat adı varsa və o, səsvermədə digər adları (nikləri) ilə iştirak edərsə, onun bütün qeydiyyat adları səsvermədən çıxarılır və istifadəçiyə xəbərdarlıq edilir.
Səsvermə müddəti yalnız 15 gün olmalıdır və başlanğıc və son tarixi (gün, saat və dəqiqə) dəqiq göstərilməlidir. Səsvermənin yekunlaşdırma günü, saatı və dəqiqəsi "Ümumdünya vaxtı"na əsasən hesablanır.
Səslərin hesablanması və nəticə
Səsvermədə aşağıdakı istifadəçilərin səsləri etibarsız hesab olunur:
- yalnız 1 məqalədə redaktəsi olan istifadəçilərin;
- səsvermə başlayan tarixdən 15 gün əvvələ kimi 5 redaktəsi olmayan və ciddi redaktələrinin sayı 500-dən az olan istifadəçilərin. Həmçinin həmin 500 redaktənin 100 redaktəsi "Vikipediya" ad fəzasında olmalıdır. Lakin bu 100 redaktəyə avtomatik əlavələr (Məs. "AWB") və müzakirəyə aid olmayan düzəlişlər daxil deyil;
- bir nəfərin qeydiyyatdan keçdiyi və səsvermə hüququ olan iki və daha çox adla səs verməsi sübut olunarsa; (bu zaman həmçinin istifadəçi adları 3 ay müddətində bloklanır)
- namizədin öz səsi.
- inzibatçı və bürokrat hüquqlarının alınması zamanı isə inzibatçı müzakirəsindəki səsvermə başlayan tarixdən 15 gün əvvələ kimi 5 redaktəsi olmayan, yaxud ciddi redaktələrinin sayı 500-dən az olan istifadəçilərin. Həmçinin həmin 500 redaktənin 100 redaktəsi "Vikipediya" ad fəzasında olmalıdır. Lakin bu 100 redaktəyə avtomatik əlavələr (Məs. "AWB") və müzakirəyə aid olmayan düzəlişlər daxil deyil.
Qeyd. Bir nəfər qeydiyyatdan keçdiyi və yalnız biri səsvermə hüququna malik iki adla səs veribsə və bu barədə seçki keçirilən müddətdə məlumat vermişdirsə, bu zaman həmin səs etibarlı hesab edilir.
Səsvermə o zaman baş tutmuş hesab olunur ki, etibarlı səslərin sayı 15-dən, lehinə səslərin sayı isə 10-dan az olmasın. Bitərəf səslər hesablanma zamanı qeydə alınmır.
Nəticələrin hesablanması
- 1) İnzibatçılığa namizəd ən azı 10 səs alarsa və onun seçilməsinə qarşı səs verənlərin sayı etibarlı səslərin sayının 1/3-ni keçməzsə, o seçilmiş, əks halda isə seçilməmiş sayılır.
- 2) Bürokratlığa namizəd etibarlı səslərin sayının ən azı 3/4-nü (75 %-ni) alarsa seçilmiş, əks halda seçilməmiş hesab olunur.
- 3) İnzibatçı statusunun alınması (status-kvonun dəyişilməsi) ilə bağlı səsvermədə etibarlı səslərin sayının ən azı 2/3-si müsbət olduğu halda inzibatçının statusu əlindən alınır.
- 4) Bürokrat statusunun alınması ilə bağlı səsvermədə etibarlı səslərin sayının ən azı 2/3-si müsbət olduğu halda bürokratın statusu əlindən alınır.
Əvvəlcədən elan olunmuş müddət sonunda lazımi miqdarda səslərin toplana bilməməsi halında səsvermə baş tutmamış sayılır və hər hansı istifadəçinin istəyinə bağlı olaraq, həmin və ya başqa müddətdə olmaq üzrə təkrarlana bilər. İnzibatçı namizədi əgər ilk seçkidə seçilməyibsə, ikinci namizədliyini yalnız 6 ay sonra irəli sürə bilər. İkinci namizədlikdə də seçilməyən istifadəçi bu hüquq üçün gələcək müraciətlərini 1 il aralığı ilə edə bilər. Üzrlü səbəbdən inzibatçı, yaxud bürokrat statusundan məhrum olmuş istifadəçilərin statusunun dəyişməsindən əvvəlki namizədliyi bu müddətə aid edilmir (məsələn, üzrlü səbəbdən istifadəçinin inzibatçı statusu alınıbsa, onun namizədliyi bir daha irəli sürülə bilər).
Səsvermə bürokrat tərəfindən, fəal bürokrat olmadığı təqdirdə isə hər hansı inzibatçı tərəfindən yekunlaşdırılır. Yalnız səsvermənin yekunu elan edildikdən sonra bürokrat istifadəçiyə inzibatçı və ya bürokrat "texniki bayrağını" təqdim edə bilər, fəal bürokrat olmadıqda isə statusun təqdim olunması üçün inzibatçılar müvafiq müraciətlər etməlidirlər.
- Qeyd: Səslərin faizlə, yaxud nisbətlə sayı hesablanarkən tam ədəd alınmazsa, həmin ədədin tam hissəyə qədər riyazi yuvarlaqlaşdırılmış ədədi götürülür.