Zivər Məmmədova: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
Teq: Geri qaytarıldı
Sətir 41: Sətir 41:
|accessdate=2023-06-09|language=az}}</ref>. O, həm də portret ustası kimi tanınıb və və zəngin qalereya yaradıb. 1930-1940-cı illər arasında [[Əzim Əzimzadə]], [[Hüseynqulu Sarabski]], [[Məşədi Əzizbəyov]], [[İdris Süleymanov]], [[Hüseynbala Əliyev]], [[Bəsti Bağırova]] və digərlərinin portret büstlərini hazırlayıb<ref>{{cite web|url=https://azertag.az/xeber/Ziver_Memmedova___Serqin_ilk_heykelteras_qadini-2176868|archiveurl=https://archive.ph/11Co4|archivedate=2023-06-09|title=Zivər Məmmədova - Şərqin ilk heykəltəraş qadını|author=|date=2022-06-14|publisher=[[Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi]]|accessdate=2023-06-09|language=az}}</ref>. Bundan başqa [[Əzim Əzimzadə]]nin Fəxri Xiyabanda yerləşən qəbirüstü abidəsini də o hazırlayıb<ref>{{cite book|author= Под ред. Дж. Кулиева|title=Məmmədova Zivər // [[Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası]]|year=1982|location=[[Bakı]]|publisher=Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии|url=https://archive.org/details/ace-vi-cild/page/506/mode/2up|volume=VI|page=506}}</ref>.
|accessdate=2023-06-09|language=az}}</ref>. O, həm də portret ustası kimi tanınıb və və zəngin qalereya yaradıb. 1930-1940-cı illər arasında [[Əzim Əzimzadə]], [[Hüseynqulu Sarabski]], [[Məşədi Əzizbəyov]], [[İdris Süleymanov]], [[Hüseynbala Əliyev]], [[Bəsti Bağırova]] və digərlərinin portret büstlərini hazırlayıb<ref>{{cite web|url=https://azertag.az/xeber/Ziver_Memmedova___Serqin_ilk_heykelteras_qadini-2176868|archiveurl=https://archive.ph/11Co4|archivedate=2023-06-09|title=Zivər Məmmədova - Şərqin ilk heykəltəraş qadını|author=|date=2022-06-14|publisher=[[Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi]]|accessdate=2023-06-09|language=az}}</ref>. Bundan başqa [[Əzim Əzimzadə]]nin Fəxri Xiyabanda yerləşən qəbirüstü abidəsini də o hazırlayıb<ref>{{cite book|author= Под ред. Дж. Кулиева|title=Məmmədova Zivər // [[Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası]]|year=1982|location=[[Bakı]]|publisher=Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии|url=https://archive.org/details/ace-vi-cild/page/506/mode/2up|volume=VI|page=506}}</ref>.


Zivər Məmmədova həm də peşəkar skripkaçı kimi də tanınıb. Üzeyir Hacıbəylinin yaratdığı [[Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri|Dövlət Simfonik Orkestri]]<nowiki/>ndə skripkaçı kimi fəaliyyət göstərib<ref name=":0">{{cite web
Zivər Məmmədova həm də peşəkar skripkaçı kimi də tanınıb. Üzeyir Hacıbəylinin yaratdığı [[Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri|Dövlət Simfonik Orkestri]]<nowiki/>ndə skripkaçı kimi fəaliyyət göstərib<ref name=":0">{{cite web|url=https://www.azerbaijan-news.az/az/posts/detail/serqin-ilk-heykeltaras-qadini-1656793735|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220703200534/https://www.azerbaijan-news.az/az/posts/detail/serqin-ilk-heykeltaras-qadini-1656793735|archivedate=2022-07-03|title=Şərqin ilk heykəltaraş qadını|author=Zöhrə Fərəcova|date=2022-07-03|publisher=[[Azərbaycan (qəzet)|Azərbaycan qəzeti]]|accessdate=2023-06-09|language=az|url-status=live}}</ref>. 1923-cü ildə [[Arşın mal alan (operetta)|“Arşin mal alan” operettası]]nın ilk tamaşasında da ifaçılar arasında olub. Bir müddət [[Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı]]<nowiki/>nda tərcüməçi işləyib<ref name=":0" />.
|url=https://www.azerbaijan-news.az/az/posts/detail/serqin-ilk-heykeltaras-qadini-1656793735|archiveurl=http://web.archive.org/web/20220703200534/https://www.azerbaijan-news.az/az/posts/detail/serqin-ilk-heykeltaras-qadini-1656793735|archivedate=2022-07-03|title=Şərqin ilk heykəltaraş qadını|author=Zöhrə Fərəcova|date=2022-07-03|publisher=[[Azərbaycan (qəzet)|Azərbaycan qəzeti]]|accessdate=2023-06-09|language=az}}</ref>. 1923-cü ildə [[Arşın mal alan (operetta)|“Arşin mal alan” operettası]]nın ilk tamaşasında da ifaçılar arasında olub. Bir müddət [[Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı]]<nowiki/>nda tərcüməçi işləyib<ref name=":0" />.


1950-ci ildə bəstəkar [[Üzeyir Hacıbəyov|Üzeyir Hacıbəyli]]<nowiki/>nin gipsdən heykəlini hazırlayıb. Bu abidə həm də Üzeyir Hacıbəylinin naturadan çəkilmiş yeganə portreti kimi də tarixə düşüb. Zivər xanımın həmçinin “Kolxozçu qadın” (gips, 1940), “Qız gəlincik ilə” (dekorativ fiquru, çini, şirəüstü naxış, 1950), “Rəqqasə” (dekorativ fiqur, çini, şirəüstü naxış, qızılla zərləmə, 1954) və digər əsərləri xüsusi fərqlənib<ref name=":0" />.
1950-ci ildə bəstəkar [[Üzeyir Hacıbəyov|Üzeyir Hacıbəyli]]<nowiki/>nin gipsdən heykəlini hazırlayıb. Bu abidə həm də Üzeyir Hacıbəylinin naturadan çəkilmiş yeganə portreti kimi də tarixə düşüb. Zivər xanımın həmçinin “Kolxozçu qadın” (gips, 1940), “Qız gəlincik ilə” (dekorativ fiquru, çini, şirəüstü naxış, 1950), “Rəqqasə” (dekorativ fiqur, çini, şirəüstü naxış, qızılla zərləmə, 1954) və digər əsərləri xüsusi fərqlənib<ref name=":0" />.
Sətir 52: Sətir 51:
Zivər Məmmədova 1924-cü ildə Həbib Məmmədovla ailə həyatı qurub<ref name=":0" />. Bu evlilikdən Gülbəniz və [[Tokay Məmmədov|Tokay]] adlı övladları dünyaya gəlib. Həyat yoldaşı Həbib Məmmədov 1928-1930-cu illərdə [[Moskva]]<nowiki/>da Bauman adına texniki peşə məktəbində təhsil aldığı üçün bu müddət ərzində Moskvada yaşayıb. Burada xalq komissarları sovetində korrektor-tərcüməçi vəzifəsində çalışıb<ref name=":0" />.
Zivər Məmmədova 1924-cü ildə Həbib Məmmədovla ailə həyatı qurub<ref name=":0" />. Bu evlilikdən Gülbəniz və [[Tokay Məmmədov|Tokay]] adlı övladları dünyaya gəlib. Həyat yoldaşı Həbib Məmmədov 1928-1930-cu illərdə [[Moskva]]<nowiki/>da Bauman adına texniki peşə məktəbində təhsil aldığı üçün bu müddət ərzində Moskvada yaşayıb. Burada xalq komissarları sovetində korrektor-tərcüməçi vəzifəsində çalışıb<ref name=":0" />.


Oğlu [[Tokay Məmmədov]] heykəltaraş və rəssamdır<ref>{{cite book|author=Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsi|title=Görkəmli azərbaycanlılar|year= |location=[[Bakı]]|publisher=Prezident kitabxanası|url=https://files.preslib.az/projects/azerbaijan/gl6.pdf|page=215}}</ref>. O, 1962-ci ildə [[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi]], 1973-cü ildə [[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]], 1975-ci ildə SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü, 1978-ci ildə isə [[SSRİ Dövlət mükafatı|SSRİ dövlət mükafatı]] laureatı adlarına layiq görülüb<ref>{{cite web|url=https://www.azerbaijans.com/content_967_az.html|archiveurl=https://archive.ph/9SRL9|archivedate=2023-06-09|title=Tokay Məmmədov|publisher=azerbaijans.com|accessdate=2023-06-09
Oğlu [[Tokay Məmmədov]] heykəltaraş və rəssamdır<ref>{{cite book|author=Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsi|title=Görkəmli azərbaycanlılar|year=|location=[[Bakı]]|publisher=Prezident kitabxanası|url=https://files.preslib.az/projects/azerbaijan/gl6.pdf|page=215|access-date=2023-06-09|archive-date=2021-02-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20210209092706/https://files.preslib.az/projects/azerbaijan/gl6.pdf|url-status=live}}</ref>. O, 1962-ci ildə [[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi]], 1973-cü ildə [[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]], 1975-ci ildə SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü, 1978-ci ildə isə [[SSRİ Dövlət mükafatı|SSRİ dövlət mükafatı]] laureatı adlarına layiq görülüb<ref>{{cite web|url=https://www.azerbaijans.com/content_967_az.html|archiveurl=https://archive.ph/9SRL9|archivedate=2023-06-09|title=Tokay Məmmədov|publisher=azerbaijans.com|accessdate=2023-06-09
|language=az}}</ref>.
|language=az}}</ref>.


00:44, 11 iyun 2023 tarixinə olan versiya

Zivər Məmmədova
Zivər Nəcəfqulu qızı Məmmədova
Doğum tarixi
Doğum yeri Bakı, Bakı qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi (77 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı Rusiya İmperiyası Rusiya imperiyası→
Azərbaycan AXC→
SSRİ SSRİ
Həyat yoldaşı Həbib Məmmədov
Uşağı Tokay Məmmədov
Milliyyəti azərbaycanlı
Fəaliyyəti heykəltaraş
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Zivər Nəcəfqulu qızı Məmmədova (14 iyun 1902, Bakı – 22 aprel 1980, Bakı) — ilk azərbaycanlı heykəltaraş qadın.

Azərbaycanın xalq rəssamı, əməkdar incəsənət xadimi, heykəltaraş Tokay Məmmədovun anasıdır.

Həyatı və təhsili

Zivər Məmmədova 1902-ci il iyunun 14-də Bakı şəhərində Nəcəfqulu Tağıyevin ailəsində anadan olub[1]. 1909-cu ildə təhsil almaq üçün “Müqəddəs Nina” qızlar gimnaziyasına daxil olub. Məktəbi bitirdikdən sonra rəssamlıq kursuna daxil olur. Kursu bitirdikdən sonra eyni vaxtda iki ali məktəbə - Azərbaycan Ali Rəssamlıq Məktəbinə və Dövlət Türk Musiqi Məktəbinə daxil olub. 1924-cü ildə Ali Rəssamlıq Məktəbini bitirib[2].

Fəaliyyəti

Ali təhsil aldıqdan sonra Stepan Erzya və Pinxos Sabsayın emalatxanasında fəaliyyət göstərib[3]. O, həm də portret ustası kimi tanınıb və və zəngin qalereya yaradıb. 1930-1940-cı illər arasında Əzim Əzimzadə, Hüseynqulu Sarabski, Məşədi Əzizbəyov, İdris Süleymanov, Hüseynbala Əliyev, Bəsti Bağırova və digərlərinin portret büstlərini hazırlayıb[4]. Bundan başqa Əzim Əzimzadənin Fəxri Xiyabanda yerləşən qəbirüstü abidəsini də o hazırlayıb[5].

Zivər Məmmədova həm də peşəkar skripkaçı kimi də tanınıb. Üzeyir Hacıbəylinin yaratdığı Dövlət Simfonik Orkestrində skripkaçı kimi fəaliyyət göstərib[6]. 1923-cü ildə “Arşin mal alan” operettasının ilk tamaşasında da ifaçılar arasında olub. Bir müddət Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatında tərcüməçi işləyib[6].

1950-ci ildə bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin gipsdən heykəlini hazırlayıb. Bu abidə həm də Üzeyir Hacıbəylinin naturadan çəkilmiş yeganə portreti kimi də tarixə düşüb. Zivər xanımın həmçinin “Kolxozçu qadın” (gips, 1940), “Qız gəlincik ilə” (dekorativ fiquru, çini, şirəüstü naxış, 1950), “Rəqqasə” (dekorativ fiqur, çini, şirəüstü naxış, qızılla zərləmə, 1954) və digər əsərləri xüsusi fərqlənib[6].

Vəfatı

Zivər Məmmədova 22 aprel 1980-ci ildə Bakıda vəfat edib[6].

Ailəsi

Zivər Məmmədova 1924-cü ildə Həbib Məmmədovla ailə həyatı qurub[6]. Bu evlilikdən Gülbəniz və Tokay adlı övladları dünyaya gəlib. Həyat yoldaşı Həbib Məmmədov 1928-1930-cu illərdə Moskvada Bauman adına texniki peşə məktəbində təhsil aldığı üçün bu müddət ərzində Moskvada yaşayıb. Burada xalq komissarları sovetində korrektor-tərcüməçi vəzifəsində çalışıb[6].

Oğlu Tokay Məmmədov heykəltaraş və rəssamdır[7]. O, 1962-ci ildə Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi, 1973-cü ildə Azərbaycan SSR xalq rəssamı, 1975-ci ildə SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü, 1978-ci ildə isə SSRİ dövlət mükafatı laureatı adlarına layiq görülüb[8].

İstinadlar

  1. ↑ Əsmər Abdullayeva. Zivər Həyat Elmira. Bakı: Şərq-Qərb nəşriyyatı. 2013. səh. 104. ISBN 9789952404272.
  2. ↑ Художественно-педагогическая деятельность Степана Эрьзи. Saransk: Издательство Мордовского университета. 2007. səh. 123.
  3. ↑ "Zərif əllərin yonduğu daş heykəllər - Zivər Məmmədova" (az.). baku-art.com. 2022-06-14. 2023-06-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-09.
  4. ↑ "Zivər Məmmədova - Şərqin ilk heykəltəraş qadını" (az.). Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi. 2022-06-14. 2023-06-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-09.
  5. ↑ Под ред. Дж. Кулиева. Məmmədova Zivər // [[Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası]]. VI. Bakı: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии. 1982. səh. 506.
  6. ↑ 1 2 3 4 5 6 Zöhrə Fərəcova. "Şərqin ilk heykəltaraş qadını" (az.). Azərbaycan qəzeti. 2022-07-03. 2022-07-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-09.
  7. ↑ Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsi. Görkəmli azərbaycanlılar (PDF). Bakı: Prezident kitabxanası. səh. 215. 2021-02-09 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-06-09.
  8. ↑ "Tokay Məmmədov" (az.). azerbaijans.com. 2023-06-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-09.

Xarici keçidlər

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Zivər_Məmmədova&oldid=7071133"