İnquşetiya: Redaktələr arasındakı fərq
k →İstinadlar: tənzimləmə using AWB |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 65: | Sətir 65: | ||
== Tarixi == |
== Tarixi == |
||
[[1810-cu il]]də İnquşetiya [[Rusiya İmperiyası]]nın tərkibinə daxil olur. [[1924-cü il]]də İnquş Muxtar vilayəti |
[[1810-cu il]]də İnquşetiya [[Rusiya İmperiyası]]nın tərkibinə daxil olur. [[1924-cü il]]də İnquş Muxtar vilayəti yaradılır və [[1934-cü il]]də Çeçen Muxtar vilayəti ilə birləşir. 1944-cü ildə Çeçen-İnquş Muxtar vilayəti ləğv edilir, əhalisi köçürülür. Muxtar ərazinin bərpası 1957-ci ildə reallaşır. 1992-ci ildən İnquşetiya Respublikası kimi fəaliyyət göstərir. |
||
== Coğrafiyası == |
== Coğrafiyası == |
||
İnquşetiya Böyük Qafqazın şimal yamacının mərkəzi hissəsində yerləşir. Həmçinin |
İnquşetiya Böyük Qafqazın şimal yamacının mərkəzi hissəsində yerləşir. Həmçinin, burada Çeçen düzənliyi də var. İqlimi kontinental olub, yanvarın orta tempraturu -3 °S; -10 °S, iyulun isə 21-23 °S təşkil edir. Yağıntıların illik miqdarı 1200 mm-dir. Düzən ərazilərdə çəmən, yüksəkliklərdə qaratorpaqlar, çay dərələrində allüvial, dağlarda isə dağ-meşə və dağ-çəmən torpaqları yayılmışdır. Əsas çayı Sunjadır. Çöl, meşə-çöl zonasının bitkiləri, dağlarda 2200 m hündürlüyə qədər enliyarpaqlı meşələr, daha yüksəklikdə isə alp və subalp çəəmənləri mövcuddur. Rəngarəng heyvanat aləmi yayılmışdır. Təbii şərait əhalinin həyat fəaliyyəti, eləcə də rekreasiya və kənd təsərrüfatının inkişafı baxımından əlverişlidir. Ərazidə çirklənmiş və eroziyaya uğramış torpaqlar vardır. Təbii ehtiyatlardan neft,qaz, müxtəlif tikinti materialları mövcuddur.inquslar qonaq perver milletdi |
||
== Əhalisi == |
== Əhalisi == |
10:07, 24 avqust 2017 tarixindəki versiya
İnquşetiya | |||||
---|---|---|---|---|---|
ГӀалгӀай Мохк | |||||
| |||||
Rəsmi dili | Rus dili, İnquş dili | ||||
Paytaxt | Maqas | ||||
Ən böyük şəhər | Maqas | ||||
İdarəetmə forması | Respublika | ||||
Sahəsi | |||||
• Ümumi | 3.500 km² | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 467.294[1] nəfər | ||||
• Sıxlıq | 133 nəf./km² | ||||
Saat qurşaqları | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İnquşetiya (ГIалгIай Мохк) - Rusiya Federasiyası subyektlərindən biri.
Tarixi
1810-cu ildə İnquşetiya Rusiya İmperiyasının tərkibinə daxil olur. 1924-cü ildə İnquş Muxtar vilayəti yaradılır və 1934-cü ildə Çeçen Muxtar vilayəti ilə birləşir. 1944-cü ildə Çeçen-İnquş Muxtar vilayəti ləğv edilir, əhalisi köçürülür. Muxtar ərazinin bərpası 1957-ci ildə reallaşır. 1992-ci ildən İnquşetiya Respublikası kimi fəaliyyət göstərir.
Coğrafiyası
İnquşetiya Böyük Qafqazın şimal yamacının mərkəzi hissəsində yerləşir. Həmçinin, burada Çeçen düzənliyi də var. İqlimi kontinental olub, yanvarın orta tempraturu -3 °S; -10 °S, iyulun isə 21-23 °S təşkil edir. Yağıntıların illik miqdarı 1200 mm-dir. Düzən ərazilərdə çəmən, yüksəkliklərdə qaratorpaqlar, çay dərələrində allüvial, dağlarda isə dağ-meşə və dağ-çəmən torpaqları yayılmışdır. Əsas çayı Sunjadır. Çöl, meşə-çöl zonasının bitkiləri, dağlarda 2200 m hündürlüyə qədər enliyarpaqlı meşələr, daha yüksəklikdə isə alp və subalp çəəmənləri mövcuddur. Rəngarəng heyvanat aləmi yayılmışdır. Təbii şərait əhalinin həyat fəaliyyəti, eləcə də rekreasiya və kənd təsərrüfatının inkişafı baxımından əlverişlidir. Ərazidə çirklənmiş və eroziyaya uğramış torpaqlar vardır. Təbii ehtiyatlardan neft,qaz, müxtəlif tikinti materialları mövcuddur.inquslar qonaq perver milletdi
Əhalisi
İnquşetiya çoxmillətli respublikadır. Ərazidə 70-ə qədər xalq yaşayır: inquşlar (74%), çeçenlər (10%), ruslar (13%), ukraynalılar, kumıklar, avarlar, tatarlar və s.