Xılxına
Xılxına | |
---|---|
![]() | |
41°10′27″ şm. e. 45°24′52″ ş. u. | |
Ölkə |
![]() |
Region | Gəncə-Qazax iqtisadi rayonu |
Rayon | Ağstafa rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 266 m |
Saat qurşağı | UTC+4, yayda UTC+5 |
Əhalisi | |
Milli tərkibi | Azərbaycanlılar |
Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
![]() |
Xılxına — Azərbaycan Respublikasının Ağstafa rayonunun Düzqışlaq inzibati ərazi vahidliyində kənd.
Haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]
1727-ci ilin dəftərində Gəncə-Qarabağ əyaləti 3 şəhərdən biri (Gəncə, Bərdə və Xılxına).[1] Xilxına kəndi Gəncə-Qazax düzənliyindədir. 1808-ci ilə aid arxiv sənədlərində kəndin adı Xılxınna variantında qeydə alınmışdır. Oykonim xıl (tat. "dərə" deməkdir) və xınna ("xunan" sözünün tarixən dəyişmiş forması) komponentlərindən düzəlib, "xunan dərəsi" mənasındadır. Tarixi mənbələrin məlumatına görə, xunanlar hələ çox qədimdən Azərbaycanın qərb bölgəsində, Kür çayı boyunca yaşamışlar. Tədqiqatçılar Tovuz rayonu ərazisindəki Torpaqqalada və onun ətrafında qədim Xunan şəhərinin və Xunan qalasının yerləşdiyini iddia edirlər. Bu gün Tovuz rayonu ərazisində mövcud olan Xunanyurd, Xunanarx, Xunanyol, Xunan təpəsi, Xunan dərəsi, Xunan düzü, Ulu Xunan düzü, Xınnakirən, Hunanlar kimi coğrafi obyektlər xunanların bu ərazidə yaşadıqlarından xəbər verir. Mənbələrə görə, monqol istilaları zamanı Xunan şəhəri viran edilmiş, əhalisi Tovuzun başqa yerlərinə səpələnmişdi. Xunan qaçqınlarının bir hissəsi Xınna dərəsi adlanan ərazidə məskunlaşmışdı. Xılxına toponimi Xınna dərəsi oroniminin sinonimidir. Güman etmək olar ki, yaşayış məntəqəsini Xınna dərəsindən köçüb gəlmiş ailələr saldığı üçün belə adlandırılmışdır.[2]
Xılxına kəndini yerli sakinlər çox vaxt "Çapayev" də adlandırırlar. Kənddə yeganə orta məktəb Ağdərə istiqamətində gedən döyüşlərdə həlak olmuş şəhid Kərəm Hüseynovun adını daşıyır.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
![]() |
Ağstafa rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
![]() |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |