İstifadəçi:Abutalub/Qaralama: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 39: Sətir 39:
*[[Çəpni boyu]]. Çəpni etnonimin izləri Azərbaycanın bir çox bölgələrində qorunub saxlana bilmişdir: Cabanı ([[Şamaxı]]), Çəpni ([[Göyçay]]), Çepni [[(Quba qəzası]]nın Şabran mahalında), Çəpli ([[Kəlbəcər]]). [[Kürdəmir rayonu]]nun Karrar kəndinin hissələrindən biri Çəpni adlandırılır.
*[[Çəpni boyu]]. Çəpni etnonimin izləri Azərbaycanın bir çox bölgələrində qorunub saxlana bilmişdir: Cabanı ([[Şamaxı]]), Çəpni ([[Göyçay]]), Çepni [[(Quba qəzası]]nın Şabran mahalında), Çəpli ([[Kəlbəcər]]). [[Kürdəmir rayonu]]nun Karrar kəndinin hissələrindən biri Çəpni adlandırılır.
*[[Bayandur eli]]. Bu elə daxil olan [[Mosullu oymağı]]nın bir hissəsi Muğanda və Qarabağda məskunlaşmışdı.<ref>Ənvər Çingizoğlu. Mosullu oymağı. "Soy" dərgisi, 7 (15), 2008. səh.47-56.</ref> Azərbaycanda və Ermənistanda Bayandur kəndləri vardır.
*[[Bayandur eli]]. Bu elə daxil olan [[Mosullu oymağı]]nın bir hissəsi Muğanda və Qarabağda məskunlaşmışdı.<ref>Ənvər Çingizoğlu. Mosullu oymağı. "Soy" dərgisi, 7 (15), 2008. səh.47-56.</ref> Azərbaycanda və Ermənistanda Bayandur kəndləri vardır.
*[[Yıva boyu]]. [[Vladimir Minorski]]yə görə [[Baharlı oymağı]] bu boya daxildir. Qarabağda Baharlı adı ilə toponimlər mövcuddur.
*[[Yıva boyu]]. [[Vladimir Minorski]]yə görə [[Baharlı oymağı]] bu boya daxildir. Qarabağda Baharlı adı ilə toponimlər mövcuddur.<ref>The History of Persia, London, 1829, I, s. 237.</ref>
*Təkə boyu. [[Təkəli tayfası]] bu boya daxildir. Azərbaycanın [[Xızı]] rayonunda Təkəli kəndi, Gürcüstanın [[Marneuli]] rayonunda Təkəli kəndi və Ermənistanın [[Dərəçiçək]] bölgəsində Təkəli kəndi buna misal ola bilər..<ref>Петрушевский И. П. «Очерки по истории феодальных отношений в Азербайджане и Армении в XVI - начале XIX вв.» — Л., 1949</ref><ref>F. Zarinebaf-Shahr, «Tabriz under Ottoman Rule (1725-1731)», p. 19</ref>
*Təkə boyu. [[Təkəli tayfası]] bu boya daxildir. Azərbaycanın [[Xızı]] rayonunda Təkəli kəndi, Gürcüstanın [[Marneuli]] rayonunda Təkəli kəndi və Ermənistanın [[Dərəçiçək]] bölgəsində Təkəli kəndi buna misal ola bilər..<ref>Петрушевский И. П. «Очерки по истории феодальных отношений в Азербайджане и Армении в XVI - начале XIX вв.» — Л., 1949</ref><ref>F. Zarinebaf-Shahr, «Tabriz under Ottoman Rule (1725-1731)», p. 19</ref>
*[[Qacarlar]]. Azərbaycanlıların subetnik qrupudur. Böyük hissəsi İranda yaşayır.<ref>James Stuart Olson, Lee Brigance Pappas, Nicholas Charles Pappas. An Ethnohistorical dictionary of the Russian and Soviet empires</ref>
*[[Qacarlar]]. Azərbaycanlıların subetnik qrupudur. Böyük hissəsi İranda yaşayır.<ref>James Stuart Olson, Lee Brigance Pappas, Nicholas Charles Pappas. An Ethnohistorical dictionary of the Russian and Soviet empires</ref>

20:44, 17 iyul 2020 tarixindəki versiya

Bayat tayfası
Əfşar boyu
Eymür boyu (Ayrımlar)
Alayuntlu boyu
Bəydili boyu
Çəpni boyu
  • Aynular (Abdallar). Laçın şəhərinin əvvəlki adı olan Abdalyar bu tayfadan götürülmüşdür.[1][2]
  • Bayat tayfası. Tarixi oğuz tayfalarından biridir. Azərbaycanlıların subetnik qrupu sayılır.[3] Marağa xanlığı hökmdarları olan Müqəddəm eli bu tayfadan çıxmışdır.
  • Əfşar boyu. Tarixi oğuz tayfalarından biridir. Bu tayfanın müasir təmsilçiləri azərbaycan etnoqrafik qrupu hesab olunur[4][5] və onlar həm də İranın hər yerində məskundurlar. Əfşarlardan Cavanşir eli, Kəbirli eli, Şadlı eli çıxmışdır.
  • Eymür boyu (Ayrımlar). Ağdaş rayonunda Eymur kəndi vardır. Ermənistan ərazisində Ayrım — Noyemberyan və Tumanyan rayonlarında kənd adları, Böyük Ayrım — Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında (indi Ermənistanın Tumanyan rayonunda) kənd adıdır. "Kiçik Qafqazda və Qazax qəzasında səpələnmiş ayrımlar Ağsaq Ayrum, Quşçu Ayrum, Baqanis Ayrum, Dadanis Ayrum, Polad Ayrum və başqa qollara bölünmüşlər"[6]
  • Alayuntlu boyu. Azərbaycanlıların etnogenezində iştirak etmişdir. Cənubi Qafqazda azərbaycanlıların evlərində tamğaları tapılmışdır. Ermənistan və Azərbaycanda müxtəlif kəndlər onların adı ilə adlandırılmışdır.[7]
  • Bəydili boyu. Ustaclı Bəydilidən çıxmışdır. Ustaclıya daxil olan Kəngərli eli Naxçıvan xanlığını idarə etmişdir. Azərbaycanda Bəydili adında yerlər vardır.
  • Çəpni boyu. Çəpni etnonimin izləri Azərbaycanın bir çox bölgələrində qorunub saxlana bilmişdir: Cabanı (Şamaxı), Çəpni (Göyçay), Çepni (Quba qəzasının Şabran mahalında), Çəpli (Kəlbəcər). Kürdəmir rayonunun Karrar kəndinin hissələrindən biri Çəpni adlandırılır.
  • Bayandur eli. Bu elə daxil olan Mosullu oymağının bir hissəsi Muğanda və Qarabağda məskunlaşmışdı.[8] Azərbaycanda və Ermənistanda Bayandur kəndləri vardır.
  • Yıva boyu. Vladimir Minorskiyə görə Baharlı oymağı bu boya daxildir. Qarabağda Baharlı adı ilə toponimlər mövcuddur.[9]
  • Təkə boyu. Təkəli tayfası bu boya daxildir. Azərbaycanın Xızı rayonunda Təkəli kəndi, Gürcüstanın Marneuli rayonunda Təkəli kəndi və Ermənistanın Dərəçiçək bölgəsində Təkəli kəndi buna misal ola bilər..[10][11]
  • Qacarlar. Azərbaycanlıların subetnik qrupudur. Böyük hissəsi İranda yaşayır.[12]
  • Şahsevənlər. Əsasən İranda[13] və Arazdan cənubda, Cəbrayıl düzündə məskunlaşıblar.[14] İnanlı, bağdadi, usanlu və başqa tayfalara bölünürlər.[15] Aleksandr Yerisyanın(ru) yazdığına görə, Qazax qəzasının (indiki Qazax, Ağstafa və Azərbaycanın Tovuz rayonları) yaşayış yerlərinin adlarında — Qədirli və Qaralal toponimlərində, adları qalmaqda olan qədirli və qaralal tayfaları da şahsevənlərin qolları hesab olunmuşlar.[16]
  • Qaradağlılar. İranın şimal-qərbindəki Qaradağ yaylasında məskunlaşıblar. Yarımköçəri həyat tərzi keçirirlər. Mədəni cəhətdən qonşuları olan şahsevənlərə yaxındırlar.[13] Yeddi tayfaya bölünürlər.[17]
  • Qarapapaqlar. Əsasən Azərbaycanın qərbində, qismən Gürcüstanda yaşayırlar. Tərkəbün (digər adı "borçalı"dır ki, bu da "xan tayfası" mənasını daşıyır), saral, ərəbli, canəhmədli, çaxarlı, ulaclı tayfalarına bölünürlər.[17]
  • Padarlar. Oğuz tayfalarından biridir. Elxanilərin dövründə Türküstandan Azərbaycana (Arazdan cənuba) köçüblər. Müasir Azərbaycan Respublikasının ərazisində isə XVI əsrdə məskunlaşmışlar.[18] Onlar təsərrüfat və məişətlərində, xüsusilə, gündəlik yarımköçəri maldarlıq işlərində adət-ənənələrini digər azərbaycan etnoqrafik qruplarından daha uzun müddət saxlaya biliblər.[13]
  • Tərəkəmələr. Azərbaycanlıların ayrıca etnik qrupudur,[19] Dağıstanda və Azərbaycanın cənub sərhədi boyu rayonlarda yaşayırlar. "Tərəkəmə" termini ilk olaraq etnik, tayfa adı kimi işlədilmişdi. Amma XIX əsr — XX əsrin əvvəllərində bu termin daha çox Azərbaycanda köçəri maldarlıqla məşğul olan əhali üçün, "köçərilər" sözünün qarşılığı olaraq istifadə edildi.[19]
  • Alpavut oymağı. Azərbaycanda bir çox Alpaut kəndi var.
  1. ↑ Karapetian, Samvel. Armenian Cultural Monuments in the Region of Karabagh. Yerevan: Gitutiun Publishing House, 2001, p. 169.
  2. ↑ Map of Armenia and Adjacent Countries by H. F. B. Lynch and F. Oswald in Armenia, Travels and Studies. London: Longmans, 1901.
  3. ↑ Российский этнографический музей. Глоссарий. Баяты
  4. ↑ Richard V. Weekes. Muslim peoples: a world ethnographic survey. AZERI. Стр. 56
  5. ↑ Российский этнографический музей. Афшары.
  6. ↑ Bünyadov Z., Məmmədov H. Irəvan əyalətinin icmal dəftəri. Bakı, 1997
  7. ↑ Ibrahimov, T. (2019) Traces of the Oghuz Tribe Ulayundlug/Ala Yundlu (Ala Atly - with pinto horses) in Azerbaijan
  8. ↑ Ənvər Çingizoğlu. Mosullu oymağı. "Soy" dərgisi, 7 (15), 2008. səh.47-56.
  9. ↑ The History of Persia, London, 1829, I, s. 237.
  10. ↑ Петрушевский И. П. «Очерки по истории феодальных отношений в Азербайджане и Армении в XVI - начале XIX вв.» — Л., 1949
  11. ↑ F. Zarinebaf-Shahr, «Tabriz under Ottoman Rule (1725-1731)», p. 19
  12. ↑ James Stuart Olson, Lee Brigance Pappas, Nicholas Charles Pappas. An Ethnohistorical dictionary of the Russian and Soviet empires
  13. ↑ 1 2 3 "Азербайджанцы" (rus). Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия. 1969—1978.
  14. ↑ Институт этнологии и антропологии им. Н.Н. Миклухо-Маклая. "Кавказский этнографический сборник". www.history.az. 2011-08-25 tarixində arxivləşdirilib.
  15. ↑ Савина В. И. Этнонимы и топонимии Ирана // Ономастика Востока. М.: Наука. 1980. 151.
  16. ↑ Волкова Н. Г. Этнонимия в трудах экономического обследования Кавказа 1880-х годов // Имя и этнос: общие вопросы ономастики, этнонимия, антропонимия, теонимия, топонимия: сборник. М.: Ин-т этнологии и антропологии. 1996. 24–30. ISBN 5-201-00825-9.
  17. ↑ 1 2 Азербайджанцы, армяне, айсоры // Народы Передней Азии. М.: Изд-во Академии наук СССР. 1957. 286.
  18. ↑ Волкова Н. Г. Этнические процессы в Закавказье в XIX-XX вв. // Кавказский этнографический сборник. 4. М.: Изд-во АН СССР. 1969. 4.
  19. ↑ 1 2 Гаджиева С. Ш.(ru). Дагестанские терекеменцы: XIX - начало XX в. Наука. 1990. 8–9. ISBN 5020167614, 9785020167612.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=İstifadəçi:Abutalub/Qaralama&oldid=5218213"