Yuri Qaqarin

Yuri Qaqarin
Юрий Алексеевич Гагарин
Doğum tarixi	9 mart 1934(1934-03-09)
Doğum yeri	Rusiya SFSR
Vəfat tarixi	27 mart 1968 (34 yaşında)
Vəfat yeri	Vladimir vilayəti, RSFSR
Vəfat səbəbi	qəzaya uğramışdır
Dəfn yeri	Moskva, SSRİ
Vətəndaşlıq	SSRİ
Peşəsi	Pilot, Kosmonavt, zabit, siyasətçi və tədqiqatçı-səyyah
Milliyyəti	rus
Təhsili	Saratov Industrial Technical[d], Orenburg Military Aviation Piloting High School[d] (25 oktyabr 1957) və Zhukovsky Air Force Engineering Academy[d] (2 mart 1968)
Fəaliyyəti	kosmonavt
Mükafatları
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yuri Qaqarin (rus. Юрий Алексеевич Гагарин; 9 mart 1934^[…], Klushino^[d], Western Oblast^[d] – 27 mart 1968^[…], Kirzhach^[d], Vladimir vilayəti) — sovet kosmonavtı və kosmosa uçan ilk insan.

Həyatı

Yuri Qaqarin kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Onun atası Aleksey İvanoviç Qaqarin dülgər, anası Anna Timofeyevna Qaqarina isə heyvandarlıqla məşğul idi. Uşaqlığını Kluşino kəndində keçirmişdir.

1941-ci ildə məktəbə getmiş, 24 may 1945-ci ildə ailəsi ilə birlikdə Qjatsk şəhərinə köçmüşdür. 1951-ci ildə Yuri orta ixtisas məktəbini bitirərək metal tökmə üzrə ixtisasa yiyələnmişdir. Həmin ilin avqustunda Qaqarin Saratov sənaye texnikumuna daxil olur və oktyabr ayından Saratov aeroklubunun üzvü olur. 1955-ci ildə təhsilini əla qiymətlərlə başa vuraraq Yak-18 təyyarəsində ilk dəfə sərbəst uçuş edir.

27 oktyabr 1955-ci ildə Qaqarin əsgərliyə çağırılır və Orenburqdakı 1-ci hərbi aviasiya məktəbinə göndərilir. 25 oktyabr 1957-ci ildə o bu məktəbi bitirir.

9 dekabr 1959-cu ildə o ərizə ilə kosmonavtlığa namizədlərin siyahısına götürülməyi xahiş edir. Qaqarin iki tibbi ekspertizanı keçdikdən sonra 1960-cı ildən general Verşinin əmri ilə kosmik uçuşlar üçün hazırlıq komandasına qəbul edilir.

Azərbaycan poçt markası (2001).

1961-ci ildə ABŞ-la kosmik yarışda önə çıxmaq istəyən Sergey Korolyev namizədlər arasından 6 nəfəri seçir. Kimin kosmosa uçması son dəqiqəyə qədər gizli saxlanılır. Son anda Qaqarin və onun əvəzləyicisi Titov seçilir.

Uçuş 12 aprel 1961-ci ildə Baykonur start məntəqəsində baş verir. "Vostok" gəmisində uğurla kosmosa çıxan Qaqarin göydə 108 dəqiqə dövr etdikdən sonra sağ-salamat yerə qayıdır.

14 aprel 1961-ci ildə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür.

Qaqarin 27 mart 1968-ci ildə sınaq uçuşu zamanı təyyarədə qəzaya uğrayaraq həlak olmuşdur. O, Moskvada Kreml divarında dəfn olunub.

Xarici keçidlər

• İlham Cəmiloğlu. "27 yaşlı kəndli oğlunun məşhur kosmonavta çevrilməyi - müəmmalı ölən Qaqarin" (azərb.). modern.az (11.04.2014, 22:55).