Yuri Qaqarin

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Qaqarin.
Yuri Qaqarin
Юрий Алексеевич Гагарин
Yuri Gagarin (1961) - Restoration.jpg
Doğum tarixi
Doğum yeri Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası Rusiya SFSR
Vəfat tarixi (34 yaşında)
Vəfat yeri Vladimir vilayəti, RSFSR
Vəfat səbəbi qəzaya uğramışdır
Dəfn yeri Moskva, SSRİ
Vətəndaşlığı
Milliyyəti rus
Fəaliyyəti kosmonavt
Mükafatları Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
"Lenin" ordeni "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illiyi" yubiley medalı "Xam torpaqlardan istifadə edilməsinə görə" medalı
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yuri Qaqarin (rus. Юрий Алексеевич Гагарин; 9 mart 1934(1934-03-09)[1][2][3][…], Kluşino[d], Qərb vilayəti[d] – 27 mart 1968(1968-03-27)[1][2][3][…], Novosyolovo[d], Vladimir vilayəti) — sovet kosmonavtı və kosmosa uçan ilk insan.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yuri Qaqarin kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Onun atası Aleksey İvanoviç Qaqarin dülgər, anası Anna Timofeyevna Qaqarina isə heyvandarlıqla məşğul idi. Uşaqlığını Kluşino kəndində keçirmişdir.

1941-ci ildə məktəbə getmiş, 24 may 1945-ci ildə ailəsi ilə birlikdə Qjatsk şəhərinə köçmüşdür. 1951-ci ildə Yuri orta ixtisas məktəbini bitirərək metal tökmə üzrə ixtisasa yiyələnmişdir. Həmin ilin avqustunda Qaqarin Saratov sənaye texnikumuna daxil olur və oktyabr ayından Saratov aeroklubunun üzvü olur. 1955-ci ildə təhsilini əla qiymətlərlə başa vuraraq Yak-18 təyyarəsində ilk dəfə sərbəst uçuş edir.

27 oktyabr 1955-ci ildə Qaqarin əsgərliyə çağırılır və Orenburqdakı 1-ci hərbi aviasiya məktəbinə göndərilir. 25 oktyabr 1957-ci ildə o bu məktəbi bitirir.

9 dekabr 1959-cu ildə o ərizə ilə kosmonavtlığa namizədlərin siyahısına götürülməyi xahiş edir. Qaqarin iki tibbi ekspertizanı keçdikdən sonra 1960-cı ildən general Verşinin əmri ilə kosmik uçuşlar üçün hazırlıq komandasına qəbul edilir.

Azərbaycan poçt markası (2001).

1961-ci ildə ABŞ-la kosmik yarışda önə çıxmaq istəyən Sergey Korolyev namizədlər arasından 6 nəfəri seçir. Kimin kosmosa uçması son dəqiqəyə qədər gizli saxl;nılır. Son anda Qaqarin və onun əvəzləyicisi Titov seçilir.

Uçuş 12 aprel 1961-ci ildə Baykonur start məntəqəsində baş verir. "Vostok" gəmisində uğurla kosmosa çıxan Qaqarin göydə 108 dəqiqə dövr etdikdən sonra sağ-salamat yerə qayıdır.

14 aprel 1961-ci ildə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür.

Qaqarin 27 mart 1968-ci ildə sınaq uçuşu zamanı təyyarədə qəzaya uğrayaraq həlak olmuşdur. O, Moskvada Kreml divarında dəfn olunub.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 3 4 Гагарин Юрий Алексеевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1971. — Т. 5 : Вешин — Газли. — С. 623.
  2. ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması — 2011.
  3. ↑ 1 2 3 4 Juri Alexejewitsch Gagarin // filmportal.de — 2005.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • İlham Cəmiloğlu. "27 yaşlı kəndli oğlunun məşhur kosmonavta çevrilməyi - müəmmalı ölən Qaqarin" (az.). modern.az. 11.04.2014, 22:55. İstifadə tarixi: 12-04-2014.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Yuri_Qaqarin&oldid=6111083"