Canan Güllü

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Canan Güllü
türk. Canan Güllü
Doğum tarixi 1962
Vətəndaşlığı Türkiyə Türkiyə
Milliyyəti türk
Dini islam
Fəaliyyəti aktivist
Tanınır Türkiyə Qadın Dərnəkləri Federasiyasının (TKDF) prezidenti
Mükafatları "International Women of Courage Award"
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Canan Güllü (türk. Canan Güllü ; 1962) — Türkiyə Qadın Dərnəkləri Federasiyasının (TKDF) prezidenti olan türkiyəli fəalı. O, 2021-ci ildə "International Women of Courage Award"a (Beynəlxalq Cəsarətli Qadınlar Mükafatı) layiq görülüb.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Canan Güllü 9 yaşında anasının təşviqi ilə "Qızlar oxusun" kampaniyası ilə ictimai fəaliyyətlə məşğul olmağa başlayıb.[1] Gənclik illərində mübarizə həvəsi artan Güllü, mütəşəkkil bir təşkilatda fəaliyyət göstərsə idi, qadın hüquqlarının qorunmasında daha aktiv rol oynaya biləcəyini düşünərək, Qadının Sosial Həyatını Araşdırma və Tədqiqi Dərnəyinə üzv seçilmək üçün müraciət etdi. Lakin üzvlük üçün "çox gənc" olduğu əsas gətirilərək istəyi rədd edildi. Sonralar o, üzvlüyünə rədd cavabı aldığı Qadının Sosial Həyatını Araşdırma və Tədqiqi Dərnəyinin (KASAİD) idarə heyətinin sədri seçildi. 2005-ci ilin yanvar ayında 186 şöbəsi və 52 min 500 üzvü olan qadın QHT-lərinin əsas birləşdirici təşkilatı olan Türkiyə Qadın Dərnəkləri Federasiyasının prezidenti seçildi.[2] Təşkilat 1976-cı ildə ilkin olaraq beş qurumun birləşməsindən yaranmışdır.[3]

İctimai fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Canan Güllü (sağda) 2021-ci ildə ABŞ dövlət katibinin müavini Vendi Şermandan Beynəlxalq Cəsarətli Qadın Mükafatını alır

Canan Güllü mütəmadi olaraq, qadınların idarəçilikdə, məşğulluqda və təhsildə iştirakını artırmaq üçün tədbirlər həyata keçirir. O, uzun illər gender bərabərsizliyi və qadınlara qarşı zorakılıqla bağlı qanunvericilik proseslərində iştirak edib. 2014-cü ildə TKDF tərəfindən həyata keçirilən və Türkiyədə qadınlara qarşı zorakılığın qarşısının alınması və müdaxiləsi üçün çalışan ilk və yeganə xətt olan Məişət Zorakılığına Qarşı Təcili Yardım Xəttinin uğurlu və qətiyyətli fəaliyyətinə töhvəsini verdi. O, Türkiyənin 81 vilayət və 600 rayonda insestlə bağlı tədqiqat və araşdırmalar aparmışdır. Canan Güllü bu tədqiqatların nəticəsi olaraq Türkiyədə haqqında danışmaq qadağan olan İnsest Atlasını hazırlamışdır.[4]

2013-cü ildə Cənub-şərqi Anadolu regionu bölgəsinin 36 vilayətində Həll Prosesi (Kürd açılımı) zamanı bölgənin vəziyyəti ilə bağlı araşdırmalar aparıb.[5] Güllü, həmçinin Türkiyə hökumətinin 2012-ci ildə qüvvəyə minmiş İstanbul Konvensiyası kimi tanınan qadınlara qarşı zorakılıq və məişət zorakılığının qarşısının alınması və onunla mübarizə üzrə Avropa Şurasının sazişinin icrasında yol verdiyi nöqsanların aradan qaldırılması və onun tam icrası istiqamətində kampaniyalara rəhbərlik etmişdir.[6]

Türkiyə 2021-ci ilin martında İstanbul Konvensiyasından (Qadınlara qarşı zorakılığın qarşısının alınması və onunla mübarizə üzrə Avropa Şurası Konvensiyasından) çıxdı. Onun təşkilatı qadın qətli ilə bağlı son illərin məlumatlarını toplayıb. Onun təşkilatının hesabatında qadınların qətl hallarının sayının 2021-ci ildəki 341-dən, 2022-ci ildə 381-ə yüksəlidiyi təsbit edilib. Canan Güllü qeyd edib ki, bu, gündə bir qadının qətl olunmasından da çoxdur.[7]

Mükafatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

ABŞ-ın Türkiyədəki səfiri Devid M. Satterfild 10 dekabr 2020-ci ildə Dünya İnsan Hüquqları Günü münasibətilə Canan Güllünün "International Women of Courage Award"a (Beynəlxalq Cəsarətli Qadınlar Mükafatı)a namizədliyini irəli sürdüyünü açıqladı.[8] Güllü müxtəlif ölkələrdən 20 qadınla birlikdə 5 mart 2021-ci ildə ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən Cəsur Qadınlar Mükafatına layiq görüldü.[9] Onun adı "qadınların idarəçilikdə, iş yerlərində və təhsildə iştirakını təşviq etmək üçün çalışan, gender bərabərliyinin davamlı müdafiəçisi" fəaliyyətinə görə bu mükafata təqdim edilmişdir.[10] Mükafat alanlar on beş ölkənin təmsilçisi idilər. Qeyd edək ki, həmin il mükafatlandırılan 20 qadından yalnız on dördü tədbirdə canlı olaraq iştirak etmişdi. Çünki Əfqanıstanda həlak olmuş əlavə yeddi qadında mükafatçılar sırasına daxil idilər.[5]

Nəşrləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkiyədə Suriyalı Qaçqın Qadın və Qızlar və İstanbul Konvensiyası (2019).[11]

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • 2016 – Sağlamlıq və Sosial Yardım Fondu (SSYV) Ən yaxşı İdarəedici Mükafatı;[12]
  • 2018 – Atatürk Ali Qadın Xidmət Mükafatı;[13]
  • 2020 – Kanadanın Türkiyədəki Səfirliyinin İnsan Hüquqları Mükafatı;[14]
  • 2020 – Beynəlxalq Knidos Mədəniyyət və İncəsənət Akademiyası (UKKSA) Ömürlük Şərəf Mükafatı;[15]
  • 2020 – Türk Universitetinin Qadınlar üçün “Lider Qadınlar Mükafatı”;[16]
  • 2021 – ABŞ Dövlət Departamentinin Beynəlxalq Cəsarətli Qadınlar Mükafatı;[9]
  • ÇESAV qızıl medalı

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ "Muharrem Sarıkaya - Türkiye'nin 'Cesur Kadın'ı - HABERTÜRK". m.haberturk.com. 2021-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-08.
  2. ↑ "Canan Gullu (Turkey) Bureau of Educational and Cultural Affairs". eca.state.gov (ingilis). 2021-03-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-08.
  3. ↑ "Federation of Women Associations of Turkey (TKDF)". European Union. October 2020. 2021-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 March 2021.
  4. ↑ "Canan Güllü: 15 Temmuz darbe girişiminin kadın cinayetlerine etkisi fazla". BBC News Türkçe (türk). 2021-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-08.
  5. ↑ 1 2 "US honors women of courage, including Turkey's Gullu". www.aa.com.tr. 2021-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-08.
  6. ↑ "Details of Treaty No.210 - Full list". Treaty Office (ingilis). 2019-11-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-08.
  7. ↑ "At least 1 woman fell victim to femicide every day in 2022: Data - Türkiye News". Hürriyet Daily News (ingilis). 5 January 2023. 2023-01-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-21.
  8. ↑ "ABD'nin Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü Adayı: Canan Güllü". www.amerikaninsesi.com. 2020-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-09.
  9. ↑ 1 2 "Biographies of the Finalists for the 2021 International Women of Courage Awards". United States Department of State (ingilis). 2021-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-07.
  10. ↑ "ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü'ye "Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü'nü Verdi Haberi • HaberVer.me". HaberVer.me (türk). 2021-03-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-08.
  11. ↑ "Syrian Refugee Women and Girls In Turkey & The Istanbul Convention". Turkish Policy Quarterly (ingilis). 2021-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-08.
  12. ↑ "Üstün Yönetici Ödülü". Sağlık ve Sosyal Yardım Vakfı. 30 October 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 March 2021.
  13. ↑ otuzbeslik.com. "Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü 7 Ekim'de TEDxIzmir'de!". www.otuzbeslik.com (türk). 2020-10-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-08.
  14. ↑ "Canan Güllü'ye Kanada'dan İnsan Hakları Ödülü". www.istekadinlar.com. İstifadə tarixi: 2021-03-08.[daimi ölü keçid]
  15. ↑ "UKKSA 10 uncu yılını kutluyor - Datça Haber". www.cnnturk.com. 2020-08-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-08.
  16. ↑ "Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği". tukd.org.tr. 2021-04-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-08.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vikianbarda Canan Güllü ilə əlaqəli mediafayllar var.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Canan_Güllü&oldid=7537216"