Azərbaycanda COVID-19 pandemiyası
Bu məqalədə davam edən aktual hadisələrlə bağlı məlumat var. Məqalənin tərkibi və adı hadisələrin gedişinə görə tez-tez dəyişə bilər. |
Azərbaycanda koronavirus pandemiyası 2020 | |
---|---|
Xəstəlik | COVID-19 |
Səbəbi | SARS-CoV-2 |
Yer | Azərbaycan |
İlk qarşılaşma | 28 fevral 2020 |
Tarix | 28 fevral 2020 | ) – indiyə kimi
Statistika | |
Sağalanların sayı | 32 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Azərbaycanda koronavirus pandemiyası 2020 — 2019–20 koronavirus pandemiyasının ilk hadisəsi 2020-ci ilin fevralında Azərbaycana yayıldığı təsdiqləndi.
Hadisələrin ardıcıllığı
Fevral
Fevralın 27-də koronavirus pandemiyasının səbəb ola biləcəyi təhlükənin qarşısını almaq, profilaktik və təxirəsalınmaz tədbirlərin görülməsi üçün Nazirlər Kabineti nəzdində operativ qərargah yaradıldı. Bu qərargahın tərkibinə Azərbaycanın səhiyyə naziri Oqtay Şirəliyevin rəhbərlik etdiyi aidiyyəti dövlət qurumlarının rəhbərləri daxil idi[1].
Fevralın 28-də ölkədə COVID-19-un ilk müsbət halını təsdiqlədi. Rusiya vətəndaşı olan xəstə İrandan gələrkən müəyyən edildi[2]. Daha sonra ölkədə iki hadisə təsdiqləndi və hamısı təcrid edildi. Onlar İrandan qayıdan Azərbaycan vətəndaşları idilər. Həmin gün Azərbaycan İranla sərhədləri 2 həftə müddətinə bağladı[3].
Mart
Martın 4-də Azərbaycan İrandan gələn yük maşınlarının və idxalların ölkəyə daxil olmasına qadağa qoydu[4].
2 mart tarixində COVID-19 infeksiyasının yayılmasının qarşısını almaq, bu sahədə görülən tədbirlərin səmərəliliyini artırmaq və tibbi profilaktikanı gücləndirmək məqsədi ilə 3-9 mart tarixləri arasında ölkənin bütün təhsil müəssisələrində tədris prosesləri və digər əlaqəli fəaliyyətlər dayandırıldı[5]. Dezinfeksiya və digər profilaktik tədbirlər həyata keçirildi. Daha sonra tarix martın 27-nə qədər uzadıldı[6].
Martın 5-də İran İslam Respublikasından Azərbaycana gələn daha üç nəfərdən COVID-19 aşkarlandı. Onlardan biri 1988-ci il təvəllüdlü Almaniya vətəndaşı, digərləri isə İranın Qum şəhərində oxuyan Azərbaycan vətəndaşları (1994 və 1999) olur. Həmin insanlar təyin olunmadan sonra xəstəxanaya
yatırılırlar. Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahdan bildirilib ki, İrandan gələn 276 nəfər 14-29 gün ərzində məcburi qaydada karantində alınırlar[7][8].
Martın 7-də İran İslam Respublikasından qayıdan üç Azərbaycan vətəndaşına COVID-19 coronavirus diaqnozu qoyuldu. Onlardan biri 1938-ci il təvəllüdlü, İrandan qayıtdıqdan bir müddət sonra sağlamlığı ilə əlaqədar xəstəxanaya müraciyyət etdi. Müayinə zamanı ona sətəlcəm diaqnozu qoyuldu və laborator analiz koronavirus ilə yoluxma faktını təsdiqlədi. Digər iki nəfər 1993 və 1994-cü il təvəllüdlü, İranın Qum şəhərində oxuyan tələbələr, İran-Azərbaycan sərhədini keçərkən karantinə alındılar və onlara koronavirus infeksiyası diaqnozu verildi[9][10].
Martın 9-da İrandan ölkəyə gələn iki Azərbaycan vətəndaşı (1966 və 1978-ci il təvəllüdlü) COVID-19 coronavirusuna yoluxması təstiqlənir[11].
Martın 10-da iki Azərbaycan vətəndaşı (1960 və 1984-cü il təvəllüdlü) İrandan qayıtdıqdan sonra yoxlanır və onda koronavirus aşkarlanır.
Daha əvvəl (1973, 1997 və 1998-ci il təvəllüdlü) koronavirus üçün müsbət test etmiş üç azərbaycanlı xüsusi xəstəxanalarda müalicə aldıqdan sonra sağaldı və xəstəxanadan evə buraxıldı[12].
Martın 11-də daha iki hadisə təsdiqləndi. Onlardan biri 1969-cu il təvəllüdlü xroniki böyrək xəstəliyi üçün xəstəxanaya müraciət etdikdən sonra COVID-19 üçün müsbət test etdi. O, bir müddət əvvəl İrandan qayıtmışdı. Digəri 1997-ci il təvəllüdlü İtaliyadan qayıtdan bir tələbə idi. Onların hər ikisi xüsusi xəstəxanada təcridxanaya salındılar[13].
Martın 12-də bir gün əvvəl COVID-19 diaqnozu qoyulmuş qadın öldü[14]. Bu Azərbaycanda koronavirusdan ilk ölüm halı idi.
Martın 13-də daha dörd hadisə təsdiqləndi. Onlar İran və İtaliyadan qayıdanlar idi[15]. Azərbaycanın baş naziri Əli Əsədovun gürcü həmkarı Qiorqi Qaharia ilə telefon danışığından sonra Azərbaycan Gürcüstanla sərhədləri 10 gün müddətinə bağladı[16].
Martın 14-də əvvəllər koronavirusdan müalicə alan üç azərbaycanlı xüsusi xəstəxanalarda müalicə aldıqdan sonra evə buraxılır[17]. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Respublikasının Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan arasında telefon danışığından sonra Azərbaycan Türkiyə ilə quru və hava sərhədlərini müvəqqəti olaraq bağladı[18].
Azərbaycan Nazirlər Kabineti yanında Əməliyyat Qərargahı martın 14-dən etibarən ölkə daxilində tətbiq olunan sosial təcrid tədbirlərini həyata keçirdi[19]. Bu tədbirlərə toy, yas mərasimləri və digər kütləvi toplantıların qadağan edilməsi, mədəniyyət obyektlərinin, teatrların, muzeylərin, kinoteatrların, əyləncə mərkəzlərinin, idman mərkəzlərinin və digər əlaqəli obyektlərin bağlanması, xəstələrin bütün tibb müəssisələrində qohumlarının ziyarətinin qadağan edilməsi və s. daxildir.[20][21][22]
15 martda daha dörd hadisə təsdiq edildi[23]. Gün sonuna daha iki yoluxma halı təstiqləndi[24].
Martın 21-də daha 9 yeni koronavirus infeksiyası faktı qeydə alındı[25].
Martın 22-dən etibarən Azərbaycan Respublikası ərazisində fəaliyyət göstərən kafe, restoran, çay evi, İnternet klub və digər ictimai iaşə müəssisələrinin iş saatları 09:00-dan 15:00-a qədər müəyyən edilmişdir[26].
Martın 22-də 12 yeni COVID-19 yoluxma hadisəsi aşkar edilir[27]. Elə həmin gün Moskvadakı Şeremetyevo Beynəlxalq Hava limanından 34 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə edildi[28].
Martın 23-dən etibarən ölkədə bütün mollar və böyük ticarət mərkəzləri bağlanıb[29]. Martın 23-də 7 yeni koronavirus infeksiyası qeydə alınıb[30].
Martın 24-də 12 yeni hal qeydə alınır.
25 martda 6 yeni xəstə qeydə alınmışdır. Üstəlik ikinci ölüm faktı qeydə alınır[31]. Xəstə şəkərli diabetdən və ürəyin işemik xəstəliyindən əziyyət çəkirdi. Xəstəxanaya yerləşdirildiyi gündə dünyasını dəyişmişdir[32]. Koronavirus infeksiyasının yayılmasının qarşısını almaq üçün məhdudlaşdırıcı rejim əsasında Azərbaycan Respublikası ilə İran İslam Respublikası arasında dövlət sərhədinin müvəqqəti bağlanması barədə qərarın müddəti aprelin 20-dək uzadıldı[33].
Martın 26-da 29 koronavirus infeksiyası qeydə alınıb və 1 nəfər dünyasını dəyişib. 5 nəfər isə xəstəxanadan evə buraxılıb[34].
Martın 27-də 43 yeni COVID-19 yoluxma faktı qeydə alınıb[35].
29 mart 2020-ci il tarixində Azərbaycan Respublikasında 27 yeni koronavirus infeksiyasına yoluxma faktı qeydə alınıb. Azərbaycanda həmin günə olan ümumi yoluxanların sayı 209 olmuşdur. Koronavirusdan 4-cü ölüm faktı qeydə alınıb[36].
30 mart 2020-ci il tarixində Azərbaycan Respublikasında 64 yeni koronavirus infeksiyasına yoluxma faktı qeydə alınıb. 11 xəstə isə tam sağaldıqdan sonra evə buraxılıb.
31 mart 2020-ci il tarixində Azərbaycan Respublikasında 24 yeni koronavirus infeksiyasına yoluxma faktı qeydə alınıb. Koronavirusa yoluxmuşlar arasında 5-ci ölüm faktı qeydə alınıb. Martın 31-də Azərbaycanda ümummilli karantin elan etildi. İnsanlara şəxsi evlərdə və mənzillərdə, daimi və ya müvəqqəti yaşayış yerlərində 20 aprelə qədər qalmaq tələb olunur[37].
Aprel
Aprelin 3-ə olan məlumata görə 43 yeni virusa yoluxma faktı aşkarlanmışdır. 6 nəfər isə bu xəstəlikdən sağalmışdır.
Statistika
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
Digər hallar
- Fevralın 26-da Gürcüstan ilk COVID-19 iddiasını təsdiqlədi. İrandan Gürcüstana qayıdan 50 yaşlı kişi Tiflisdəki Yoluxucu Xəstəliklər Xəstəxanasına yerləşdirildi. Taksi ilə Azərbaycan ərazisindən keçərək Gürcüstan sərhəddinə gəlməsi məlum oldu[38][39][40][41].
- 28 fevralda Belarusda ilk COVID-19 xəstəsi təsdiqlədi. İranlı bir tələbədə 27 fevralda xəstəlik aşkar edildi. O, Minskdəki bir xəstəxanaya yerləşdirildi[42][43]. Şəxs Belarusa fevralın 22-də Azərbaycanın paytaxtı Bakıdan uçuşla gəlmişdir[42][44].
- 11 martda Küveyt Səhiyyə Nazirliyi Azərbaycandan gələn bir yoluxmuş şəxslə təmasda olan iki nəfərin COVID-19 olduğunu təsdiqlədi[45].
Evakuasiya
Fevralın 1-də Türkiyənin səhiyyə naziri Fahrettin Koca 46 Türkiyə, 6 Azərbaycan, 3 Gürcüstan və 1 Albaniya vətəndaşı da daxil olmaqla 44 nəfərin Uhan şəhərindən təxliyə edildiyini bildirdi[46][47]
Tədbirlərin ləğvi
- Martın 4-də Bakı Yol Velosiped Yarış Kubokunun (7-8 mart tarixlərində keçiriləcək) ilk turu və Basketbol üzrə Azərbaycan Çempionatı oyunları ləğv edildi[48].
- Martın 10-da Bakıda və Azərbaycanın bölgələrində Novruz bayramı ilə əlaqədar ənənəvi şənliklər ləğv edildi[49].
- Martın 13-də 55-ci Avropa Karate Çempionatı (25-29 mart tarixlərində keçiriləcək) ləğv edildi[50]. Pandemiya səbəbindən Azərbaycan Premyer Liqası təxirə salınıb[51].
- 17 mart 2020-ci ildə UEFA 2020-ci ildə Avropada koronavirus pandemiyası səbəbiylə UEFA Avro 2020-nin (Azərbaycan ev sahibliyi edən ölkələrdən biridir) bir il gecikəcəyini açıqladı[52].
- 22 martda Azərbaycan hökuməti iyunun 7-də keçirilməsi planlaşdırılan Azərbaycan Qran-prisi üçün yolun hazırlanmasının baha olduğunu və onun təmirinə aprel ayında başlanmalı olduğunu izah edərək, yarış ləğv olunsa pulun boşa çıxacağını əsas gətirərək Azərbaycanda keçirilən Qran-pri yarışından imtina etmək istəyini bildirdi[53]..
Digər ölkələrə yardım
Martın 7-də Azərbaycan hökuməti İrana koronavirusla mübarizə üçün 5 milyon dollar ayırır[54].
İstinadlar
- ↑ "Operational headquarters under Cabinet of Ministers created".
- ↑ "Azerbaijan reports first case of coronavirus - Ifax". Reuters (ingilis). 2020-02-28. 28 February 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-28.
- ↑ "COVID-19 cases jump in Iran as Italy toll rises: Live updates | News | al Jazeera".
- ↑ "Azerbaijan And Iraq Close Borders To Imports From Iran". RFE/RL. İstifadə tarixi: 8 March 2020.
- ↑ "Azerbaijan closes down schools, universities due to coronavirus upon Cabinet of Ministers' decision". 2 March 2020.
- ↑ "Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin yanında operativ qərargahın MƏLUMATI | Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti". nk.gov.az (az.). 2020-03-13. İstifadə tarixi: 2020-03-13.
- ↑ "Confirmed coronavirus cases reach six in Azerbaijan - Report.az".
- ↑ "Azərbaycanda daha 3 nəfərdə koronavirus aşkarlandı". BBC News Azərbaycanca. 27 February 2020.
- ↑ "Three more Azerbaijani citizens test positive for coronavirus after returning from Iran". 7 March 2020.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin yanında operativ qərargahın MƏLUMATI | Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti".
- ↑ "Two more Azerbaijani citizens test positive for coronavirus after returning from Iran". Trend.Az (ingilis). 2020-03-10. İstifadə tarixi: 2020-03-13.
- ↑ "Operational Headquarters: Two Azerbaijani citizens test positive for coronavirus after returning from Iran". Trend.Az (ingilis). 2020-03-10. İstifadə tarixi: 2020-03-13.
- ↑ "Operational Headquarters: Two more Azerbaijani citizens who arrived from abroad infected with coronavirus". Trend.Az (ingilis). 2020-03-11. İstifadə tarixi: 2020-03-13.
- ↑ "Woman quarantined in Azerbaijan after arriving from Iran died". Trend.Az (ingilis). 12 March 2020. İstifadə tarixi: 13 March 2020.
- ↑ "Operational Headquarters: Four Azerbaijani citizens returning from Iran, Italy infected with coronavirus". Trend.Az (ingilis). 13 March 2020. İstifadə tarixi: 13 March 2020.
- ↑ "Georgian-Azerbaijani border temporarily closed". Trend.Az (ingilis). 2020-03-13. İstifadə tarixi: 2020-03-14.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin yanında operativ qərargahın MƏLUMATI | Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti". cabmin.gov.az (az.). 14 March 2020. İstifadə tarixi: 14 March 2020.
- ↑ "Azerbaijani, Turkish presidents had telephone conversation". Trend.Az (ingilis). 2020-03-14. İstifadə tarixi: 2020-03-14.
- ↑ "Operational headquarters: Certain measures on social isolation to be applied in Azerbaijan from March 14". Trend.Az (ingilis). 2020-03-13. İstifadə tarixi: 2020-03-14.
- ↑ "All wedding gatherings banned in Azerbaijan". news.az. İstifadə tarixi: 2020-03-14.
- ↑ "Azerbaijan closes number of tourist sites [PHOTO]". AzerNews.az (ingilis). 2020-03-14. İstifadə tarixi: 2020-03-14.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında operativ qərargahın MƏLUMATI | Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti". cabmin.gov.az (az.). 2020-03-15. İstifadə tarixi: 2020-03-14.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin yanında operativ qərargahın MƏLUMATI | Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti". cabmin.gov.az (az.). 15 March 2020. İstifadə tarixi: 15 March 2020.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin yanında Operativ Qərargahın MƏLUMATI | Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti". cabmin.gov.az (az.). 2020-03-15. İstifadə tarixi: 2020-03-15.
- ↑ "В Азербайджане выявлено еще 9 новых случаев заражения коронавирусом" (rus). Информационное Агентство Репорт. İstifadə tarixi: 2020-03-22.
- ↑ "Установлен новый режим работы на предприятиях общественного питания" (rus). Информационное Агентство Репорт. İstifadə tarixi: 2020-03-22.
- ↑ "В Азербайджане выявлено 12 новых случаев заражения COVID-19" (rus). Информационное Агентство Репорт. İstifadə tarixi: 2020-03-22.
- ↑ "Азербайджан эвакуировал 34 граждан из Москвы" (rus). Информационное Агентство Репорт. İstifadə tarixi: 2020-03-22.
- ↑ "В Азербайджане закрываются крупные торговые центры и молы - Оперативный штаб". АМИ Trend. İstifadə tarixi: 2020-03-22.
- ↑ "В Азербайджане зафиксировано 7 новых случаев заражения коронавирусом" (rus). Информационное Агентство Репорт. İstifadə tarixi: 2020-03-23.
- ↑ Azərbaycanda koronavirus: daha 1 nəfər ölüb
- ↑ "Еще 6 случаев заражения коронавирусом в Азербайджане, один заболевший скончался" (rus). Информационное Агентство Репорт. İstifadə tarixi: 2020-03-25.
- ↑ "Продлен срок закрытия азербайджано-иранской границы" (rus). Информационное Агентство Репорт. İstifadə tarixi: 2020-03-25.
- ↑ "В Азербайджане выявлено 29 случаев заражения коронавирусом, один человек скончался" (rus). Информационное Агентство Репорт. İstifadə tarixi: 2020-03-26.
- ↑ "В Азербайджане выявлено 43 случаев заражения коронавирусом" (rus). Информационное Агентство Репорт. İstifadə tarixi: 2020-03-27.
- ↑ Azərbaycanda cari vəziyyət
- ↑ "Azerbaijan sets additional measures to prevent spread of coronavirus". Trend.Az (ingilis). 2020-03-30. İstifadə tarixi: 2020-04-01.
- ↑ "Archived copy". 28 February 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 February 2020.
- ↑ "First Case of Coronavirus Reported in Georgia". 26 February 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 February 2020.
- ↑ "Georgia Confirms First Case of Coronavirus". Civil.ge (ingilis). 2020-02-26. 27 February 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-27.
- ↑ "Georgia reports second case of coronavirus". Agenda.ge. 28 February 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-28.
- ↑ 1 2 "У Беларусі зарэгістраваны завазны выпадак каронавіруса". minzdrav.gov.by (rus). İstifadə tarixi: 2020-03-04.
- ↑ "Belarus announces first case of coronavirus: TASS". Reuters (ingilis). 2020-02-28. İstifadə tarixi: 2020-03-04.
- ↑ "Four Lawmakers In Iran Test Positive As Coronavirus Forces Cancellation Of Friday Prayers". RadioFreeEurope/RadioLiberty (ingilis). İstifadə tarixi: 2020-03-04.
- ↑ "Coronavirus cases in Kuwait up to 72". www.aa.com.tr. İstifadə tarixi: 2020-03-13.
- ↑ "Coronavirus spreads to more countries: All the latest updates". Al Jazeera. 20 February 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 February 2020.
- ↑ "Turkey begins evacuation of Turks from China". www.aa.com.tr. İstifadə tarixi: 2020-03-13.
- ↑ "Azerbaijan cancels sporting events". www.en.trend.az/. İstifadə tarixi: 2020-03-13.
- ↑ "Azerbaijan cancels traditional festivities related to Novruz holiday". www.en.trend.az/. İstifadə tarixi: 2020-03-13.
- ↑ "EKF Senior Championships cancelled over coronavirus outbreak". www.wkf.net (ingilis). 13 March 2020. İstifadə tarixi: 14 March 2020.
- ↑ "Premier League suspended as coronavirus continues to trouble football". AZERTAC.
- ↑ "Euro 2020 postponed until next summer, says the Norwegian FA". bbc.co.uk. BBC News. 17 March 2020. İstifadə tarixi: 17 March 2020.
- ↑ "Азербайджан отказывается от проведения «Формулы-1»". Haqqin.az. İstifadə tarixi: 2020-03-22.
- ↑ "Правительство Азербайджана выделило Ирану для борьбы с коронавирусом $5 млн - Кабинет министров". АМИ Trend. İstifadə tarixi: 2020-03-22.