Əhməd Anatollu

Əhməd Anatollu
Doğum adı	Əhməd Səfərov
Doğum tarixi	7 noyabr 1894
Doğum yeri	Bakı, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi	7 aprel 1973 (78 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı	Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ
Fəaliyyəti	teatr aktyoru
Fəaliyyət illəri	1912-ci ildən
Mükafatları

Əhməd Muxtar oğlu Səfərov (Anatollu) (7 noyabr 1894, Bakı – 7 aprel 1973, Bakı) — Azərbaycan teatr aktyoru, məzhəkə ustası, Azərbaycan SSR əməkdar artisti (1940).

Həyatı

Əhməd Anatollu 7 noyabr 1894-cü ildə Bakıda, əslən Maştağalı olan şair Muxtar Bisavadın ailəsində doğulmuşdur. Səhnəyə ilk dəfə 1912-ci ildə Hüseyn Ərəblinskinin "Səfa" mədəni-maarif cəmiyyətinin teatr truppasında hazırladığı "Qaçaq Kərəm" (Vano Mçedaşvili) tamaşasında çıxmışdır. "Nicat" truppasında, "Zülfüqar bəy və Üzeyir Hacıbəyov qardaşlarının müdiriyyəti" teatr dəstəsinin tamaşalarında oynamışdır. Dövrünün qabaqcıl aktyorları ilə Orta Asiya ölkələrinin böyük şəhərlərinə, İdil çayı (Volqa) boyundakı türkdilli şəhərlərə, İrana, Rəştə, Ənzəliyə, Tehrana qastrol səfərlərinə çıxmışdır.

Əhməd Səfərov milli estrada teatrı janrında fəaliyyət göstərən ilk sənətkarlardan biridir. "Anatollu" onun səhnə təxəllüsüdür. 1922–1925-ci illərdə Bakı Türk Azad Tənqid və Təbliğ Teatrında, 1923–1924-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Dram Teatrında aktyor işləmişdir. 1926-cı ildə Tiflis Dövlət Türk Dram Teatrının kollektivinə qəbul olunmuş, 1927-ci ildə Bakıya qayıdaraq Azərbaycan Dövlət Estradasında, Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında fəaliyyət göstərmişdir. 1939–1949-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrında, 1949-cu ildən təqaüdə çıxana qədər isə Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında işləmişdir.

Əhməd Anatollu 7 aprel 1973-cü ildə Bakıda vəfat etmişdir.

Təltif və mükafatları

• "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 23 aprel 1940
• "Şərəf nişanı" ordeni — 17 aprel 1938
• "Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı — 1946
• "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı

İfa etdiyi əsas rollar

Tənqid və Təbliğ Teatrında

Rol	Tamaşa	Müəllif
İkinci Nikolay	Romanovların son günləri	Aleksey Tolstoyun romanı əsasında
Boqdanoviç	1881-ci il	Nikolay Şapovalenko
Qənbər	Anamın kitabı	Cəlil Məmmədquluzadə
Olivye	Paris Notrdam kilsəsi	Viktor Hüqo
Mironov	Qızıl trenlər	Vladimir Kirşon
Uspenski	Hücum	Boris Lavrenyov

Azərbaycan Dövlət Dram Teatrında

Rol	Tamaşa	Müəllif
Cavad	Dağılan tifaq	Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev
Məhərrəm	Müsibəti-Fəxrəddin	Nəcəf bəy Vəzirov
Şeyx Əhməd	Ölülər	Cəlil Məmmədquluzadə
Zaman	Anamın kitabı	Cəlil Məmmədquluzadə
Keşiş	Şeyx Sənan	Hüseyn Cavid
Papas	Qaçaqlar	Fridrix Şiller
Anferon de Marti	Nel qülləsinin sirri	Aleksandr Düma
Xaço	Qaçaq Kərəm	Vano Mçedaşvili

Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrında

Rol	Tamaşa	Müəllif
Hambal və Həsən bəy	Məşədi İbad	Üzeyir Hacıbəyov
Kəblə Qubad	Ər və arvad	Üzeyir Hacıbəyov
Mirzə Həbib	Lənkəran xanının vəziri	Mirzə Fətəli Axundov və Niyazi
Orduxan bəy	Əlli yaşında cavan	Zülfüqar Hacıbəyov
Güloğlan	Aşıq Qərib	Zülfüqar Hacıbəyov
Kəblə Hacı	Evliykən subay	Zülfüqar Hacıbəyov
Qoşun	Toy kimindir?	Məhərrəm Əlizadə və Ağası Məşədibəyov
Makar	Keto və Kote	Vladimir Dolidze

Ədəbiyyat

• İlham Rəhimli. Azərbaycan Teatr Ensiklopediyası (3 cilddə). 1-ci cild. Bakı: Azərnəşr. 2016. 428 səh. ISBN 978-9952-8306-3-7.
• Əhməd Anatollu. Əlli il Azərbaycan səhnəsində. Bakı: Ecoprint. 2017. 264 səh. ISBN 978 9952-31-097-7.