Abbas Mirzə məscidi
Bu məqalə Sərdar məscidi (İrəvan) məqaləsinə çox yaxındır və hər ikisinin eyni başlıq altında birləşdirilməsi mümkündür.
| Abbas Mirzə məscidi | |
|---|---|
 Abbas Mirzə məscidi, 1917 | |
| 40°10′18″ şm. e. 44°30′13″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Ermənistan |
| Şəhər | İrəvan |
| Yerləşir | İrəvan |
| Aidiyyatı | İrəvan xanlığı |
| Sifarişçi | Abbas mirzə Qovanlı-Qacar |
| Tikilmə tarixi | 1810 |
| Üslubu | Azərbaycan memarlığı |
| Vəziyyəti |
1988-ci ildə fəaliyyəti dayandırılıb 2008-ci ildə ermənilər tərəfindən tamamilə dağıdılıb. |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Abbas Mirzə məscidi və ya Xan məscidi — XVIII əsrdə Abbas mirzə Qovanlı-Qacar tərəfindən İrəvan qalasında inşa etdirilən məscid.
Bəzi mənbələrdə İrəvanda mövcud olmuş 3 məscid — Abbas Mirzə məscidi, Şah Abbas məscidi və Sərdar məscidlərinin əslində eyni bir məscid olduğu iddia edilir.[1][2]
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ruslar İrəvan qalasını işğal etdikdən sonra (1827) Abbas Mirzənin inşa etdirdiyi məscid 2008-ci ildə tamamilə sökülmüşdür.
Məscid on səkkizinci əsrin əvvəllərində İrəvan xanı Hüseynqulu xan Sərdarın hakimiyyəti dövründə inşa edilmişdir. Məscid Qacar şahzadəsi və Azərbaycan hakimi Abbas Mirzənin adı ilə adlandırılmışdır.
Məscidin fasadı göy və yaşıl kaşılarla bəzədilmiş, mərkəzi hissəsi gözəl gümbəzlə örtülmüşdü.
İrəvan xanlığının Çar Rusiyası tərəfindən işğalından sonra məscid cəbbəxana kimi istifadə edilmişdir.[3][4][5][6][7] Daha sonra isə bir müddət rus əsgərlərinin sığınacağı olmuşdur. Ermənistan SSR qurulduqdan sonra isə məscid tamamilə məhv edilmiş və dövrümüzə yalnız bir divarının qalığı çatmışdır.[8][9]
Qalereya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Abbas Mirzə məscidi 1899
Abbas Mirzə məscidi 19 əsr
Abbas Mirzə məscidi 19 İyul 1925
Abbas Mirzə məscidi 2006
Abbas Mirzə məscidi 2007
Fayl:Abbas Mirzə məscidi 2010
.jpg)
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Caliber.az mission landed in Armenia: investigation into the footsteps of vandals: Exclusive photo facts". 2022-05-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-24.
- ↑ "Məscidlər". 2021-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-21.
- ↑ Chopin, Historical monuments of the Armenian oblast (Исторический памятник Армянской области), p. 867
- ↑ Gevont Alishan, Ayrarat (Այրարատ), p. 311
- ↑ Harry F.B. Lynch, Armenia, travels and studies, Volume 1, Longman, green and co., 1901, Harvard University, p. 283
- ↑ Yervand Shahaziz, The Old Yerevan (Հին Երևանը), pp. 34–35, 182, էջ 34–35, 182
- ↑ Adam Adamyants, Topography of Yerevan (Տեղագրութիւն Երեւանի), Yerevan, 1889, pp. 38–39
- ↑ "European Charter for Regional or Minority Languages (ECRML) report for Armenia" (PDF). 2021-07-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2011-05-16.
- ↑ All historical and architectural, cultural and religious buildings in the territory of the Republic of Armenia Arxivləşdirilib 2017-03-29 at the Wayback Machine in the official Website of the Government of the Republic of Armenia
